Molen De Ooievaar /De Ooijevaar, Zaandam-West

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1698

verdwenen

1898

gesloopt

geschiedenis

Het bouwjaar van de Ooievaar is nimmer achterhaald. Op 5 maart 1699 wordt de molen voor het eerst genoemd, wanneer hij wordt verkocht. Voor een bedrag van Fl.2300,- en 10 stuivers werd de Ooievaar het bezit van Claes Symonsz. Oosterhoorn. Enkele dagen eerder had Oosterhoorn al een partij goederen gekocht die bij de molen hoorden, zoals zagen en een schuit. Claas Oosterhoorn kocht de molen van de weduwe van Dirk Noomen.
In 1707 liet Oosterhoorn de Ooievaar tegen brand verzekeren in een assurantiecontract. Na het overlijden van Oosterhoorn, worden de zaken door zijn vrouw Liesbeth Pos voortgezet. In ieder geval stond de molen al in 1726 op haar naam geschreven. Zij werd later omschreven als rentenierster en eigenaresse van de Ooievaar. Liesbeth Pos werkte tot 1749 met de Ooievaar, daarna kwam de molen in andere handen. Over de eigenaars die later met de Ooievaar werkten, is maar weinig bekend.
In 1864 komt de Ooievaar in bezit van de firma Van Lijnen & Compagnon. De compagnon was Christiaan Striening, hij was getrouwd met een dochter van Van Lijnen. Naast de Ooievaar werkte de firma ook korte of lange tijd met de Westzaandammer zaagmolens “de Hoop”, “de Gekroonde Harp” en “de Grauwe Veldmuis”, de eerste was een bovenkruier, de andere twee waren paltrokken. Tot het begin van 1898 werd er met de Ooievaar gezaagd. Enkele jaren daarvoor was pal ten zuiden van de molen, op het Langeland, de Langestraat aangelegd. Deze nieuwe straat nam de Ooievaar behoorlijk de wind uit de zeilen. Op 27 juli 1898 werd de Ooievaar geveild. De molen werd voor Fl.330,- verkocht en is in september 1898 gesloopt. Over het erf van de molen werd de Ooievaarstraat aangelegd.
De fundering van de molen werd echter niet verwijderd, wat leidde tot een bult in de straat die precies aangaf waar de molen stond. Inmiddels is dit weer rechtgetrokken.

Bronnen:
- "Duizend Zaanse Molens” P. Boorsma 1968 blz. 85
- www.duizendzaansemolens.nl R. Couwenhoven
- “Molens in de Zaanstreek in oude ansichten deel 1” T. Neuhaus 1987 blz. 12
- “de Zaende” 2e jaargang 1947 blz. 333
- “De Windmolens aan de Zaanstreek” W. Buijs Pzn. 1918 blz. 75
F. Rol.
-----

Het Nieuws van den Dag, 6 mei 1885:
"Te Zaandijk heeft een 13-jarige knaap, die op den molen De Ooievaar, werkzaam was, het ongeluk gehad in de Zaan te vallen en te verdrinken."
(Caroline Schaeffer, 20 mei 2021)
-----

Schuitemakers Purmerender Courant, 21 juli 1889:
"Te Zaandam is de houtzaagmolen 'De Ooijevaar'van de firma D. Striening, werd door de bliksem getroffen. Den daardoor ontstanen brand was men door het flink optreden der werklieden spoedig meester, doch de molen is zwaar beschadigd."