Molen De Groene Jager / De Oude Jager, Zaandam-West

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1812

verdwenen

1890

gesloopt

afkomstig van

Zaandam-West (De Veldlust)

voorganger

Zaandam-West (De Groene Jager / De Oude Jager)

geschiedenis

De windbrief voor de Groene Jager werd op 8 maart 1695 uitgereikt aan Claas Jacobsz. de Jager, die dus zijn naam verbond aan de molen. Op 1 januari 1703 verzekert hij de molen tegen brand in een assurantiecontract. In 1720 breidde Claas de Jager zijn zaken uit met de bouw van een nieuwe paltrok. De naam van deze molen was “de Nieuwe Jager” ook wel “de Jonge Jager” genoemd. De Groene Jager was vanaf toen ook bekend onder de naam “de Oude Jager”. De beide Jagers bleven vrij lang in handen van Claas de Jager, nog in 1726 stonden beide molens op zijn naam. Kort hierna stierf Claas de Jager en kwamen de beide zaagmolens in bezit van zijn zoon Pieter Claasz. de Jager, die de molens op zijn beurt ook weer doorgeeft aan zijn zoon. Meer dan een eeuw bleef de Groene Jager zagen voor de familie Jager. In 1796 stierf Jan de Jager en kwam er een einde aan deze oude onderneming.
Op 14 juni 1796 werden de bezittingen van Jan de Jager geveild, hierbij waren de twee zaagmolens, diverse stukken land, enkele woonhuizen en een aantal schepen. Een gedeelte tekst van de verkoop van de Oude Jager luidde:”Een hegte, sterke Houtzagersmolen, zijnde een paltrok, genaamd De Groene Jager”. Voor Fl.900,- werd de molen gekocht door Pieter Corver, die overigens ook “de Nieuwe Jager” kocht.
Pieter Corver was eigenaar van de firma die na 1812 bekend was onder de naam “Weduwe Cornelis Corver & Zn.”.
De firma was omstreeks het jaar 1700 opgericht door Jan Pietersz. Korver die hout zaagde met de paltrok “de Oude Stam”. Later werd er door leden van de familie Corver gewerkt met o.a. de paltrokken “het Noordsche Bosch”, “de Herder” en “de Groote Korf”.
In 1809 werd de zoon van Pieter Corver, Cornelis Corver, in de zaak opgenomen. Deze Cornelis Corver stierf echter al in 1812, waarna zijn weduwe Alida Ebmeyer, de zaken voortzette onder de firmanaam “Weduwe Cornelis Corver & Zn.”
Op 18 juni 1812 raakte de Groene Jager door onbekende oorzaak in brand en werd hij geheel in de as gelegd. Alida Ebmeyer besloot tot herbouw, zij kocht de paltrok “de Veldlust” die ongeveer 1 km. noordwestelijker van de Groene Jager stond en liet deze afbreken en herbouwen op de plaats van de verbrande molen.
Later kwamen de zaken onder beheer te staan van Cornelis Corver van Wessem, hij was een kleinzoon van de in 1812 overleden Cornelis Corver. Naast de beide Jagers werkte hij toen ook met de paltrok “de Vergulde Zalm” op het Rustenburg en nog immer de bovenkruier “de Groote Korf”.
In 1872 begon de modernisering van de firma Corver. In dat jaar werd “de Jonge Jager” gesloopt en vervangen door een stoomzagerij die de naam van de molen overnam. De firma Corver bleef tot 1896 bestaan en werd toen geliquideerd omdat er geen geschikte opvolger was voor Cornelis Corver. De molens en de zagerij werden toen verkocht en gesloopt. De Groene Jager had dit lot al ondergaan, hij was in 1890 gesloopt. Door uitbreidingen van Zaandam was de molen meer en meer in de verdrukking gekomen.
Na de sloop van de molen werd zijn erf met huizen bebouwd. Dit buurtje ten oosten van het vroegere station Zaandam was bekend onder de naam de spoorbuurt. Omstreeks 1990 werd dit gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw.

De Groene Jager stond aan een pad dat het Jagerspad heette. Dit pad was genoemd naar de molens die eraan stonden, “de Groene Jager”, “de Jonge Jager” en “de Roode Jager”. Het Jagerspad bestaat niet meer, het lag tussen het Dokter Roggertspad en het Botenmakerspad.

Bronnen:
- “de Zaende” 2e jaargang 1947 blz. 331
- “Duizend Zaanse Molens” P. Boorsma 1968 blz. 82
- “Zaanse Windmolens” P. Boorsma 1939 blz. 82
- “Encyclopedie van de Zaansteek” 1991 blz. 783
- “Engel van de Stadt, zijn voor en nageslacht” Dr. S. Hart 1951 blz. 189-192
- “Zaandam, 150 jaar stad” o.a. Dr. S. Hart 1962 blz. 299-309
F. Rol.