- naam
- De Rietvink (zaag 2e)
- modeltype
- Kantige molen, stellingmolen
- functie
- zaagmolen
- bouwjaar
- verdwenen
- toestand
- verdwenen
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 06392 t
- oude dbnr.
- V5232
- Meest recente aanpassing
Molen De Rietvink (zaag 2e), Zaandam-West
Zaandam-West, Noord-Holland
v
locatie
- plaats
-
Zaandam-West
- plaatsaanduiding
- Aan en ten noorden van de Hogendijk, ten westen van de spoorlijn.
- gemeente
- Zaanstad, Noord-Holland
- streek
- Zaanstreek
- geo positie
-
X: 115749, Y: 494283N: 52.43493, O: 4.81002
constructie
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
geschiedenis
- toestand
- verdwenen
- bouwjaar
- verdwenen
-
verbrand
- voorganger
- geschiedenis
-
Op 18 juli 1816 raakte de oude Rietvink door onbekend oorzaak in brand. Er vond herbouw plaats, maar wel op een nieuwe locatie. Ditmaal werd er voor gekozen om de molen binnendijks te bouwen. De nieuwe standplaats van de molen kwam ten westen van de latere spoorlijn te liggen en aan en ten noorden van de Hogendijk. De nieuwe molen was een balkenzager van het type bovenkruier.
Halverwege de negentiende eeuw, kwam de Rietvink in handen de gebroeders Arend en Jacob de Vries. Zij werkten ook met de paltrokken “de Prins van Oranje”, “de Koning Salomon” en “de Witte Bijl”.
Na het overlijden van Arend de Vries in 1853, werd de naam van de firma veranderd in Weduwe A. de Vries en Zoon. Zo werkte de firma nog enkele decennia door. In de jaren zestig van de negentiende eeuw werden zowel “de Prins van Oranje” en “de Koning Salomon” verkocht. De Rietvink bleef dit lot bespaard.
In de nacht van dinsdag op woensdag 19 juli 1876 raakte de molen door onbekende oorzaak in brand. De brand ontstond in de hut van de molen en sloeg via het schuitenhuis over naar de molen. Ditmaal lukte het de brandweer niet om de vlammenzee te blussen, zodat de molen totaal verwoest werd.
De firma De Vries liet de molen niet herbouwen en stapte over op stoomkracht. Iets ten noordwesten van oude molenerf werd een stoomzagerij gebouwd die de naam “de Twee Gebroeders” kreeg, genoemd naar Arend en Jacob de Vries. In 1885 werd de firma Weduwe A. de Vries failliet verklaard en werden zowel “de Twee Gebroeders” als “de Witte Bijl” noodgedwongen verkocht.
Zowel de molen als de stoomzagerij kwamen voor een bedrag van Fl. 11933,- in bezit van de firma Schuddeboom & Mijsberg.
Bronnen:
“Duizend Zaanse molens” P. Boorsma 1968 blz. 87/ 98
www.duizendzaansemolens.nl, R. Couwenhoven
“Zaanse molenbranden” R. Couwenhoven 2001 blz. 13
“Engel van de Stadt, zijn voor- en nageslacht” Dr. S. Hart 1951 blz. 272
informatie F. Rol
aanvullingen
- trivia
Balkenzager “de Rietvink”, achtkante bovenkruier met zaagschuren, te Zaandam-West aan en ten noorden van de Hogendijk, ten westen van de spoorlijn. Bouwjaar 1816, verbrand in 1876.
-----
De Rietvink was in 1855 gebouwd voor rekening van Arend de Vries (bron: Mededeling Jan Kruyver in ‘Notities over Zaandamse zaagmolens’ – particulier bezit). Zijn naamgenoot en voorganger – een paltrok, die buitendijks aan de Kadijk stond – was in 1816 in vlammen opgegaan, maar de nieuwe Rietvink werd niet op het oude erf herbouwd. Pieter Boorsma stelde de herbouw gelijk in 1816, maar de molen komt niet voor op de bekende kaart, die landmeter T. Monsieur in 1819 tekende. Ook in het kadaster, dat in 1817 werd ingesteld, komt De Rietvink niet voor, zodat landmeter P.W. van den Bosch, die in opdracht van de gemeente de zgn. minuutplannen tekende, waarop alle landerijen en gebouwen van nummers waren voorzien, tekende ook een onbebouwd erf in. Dit erf met sectienr. 1263 was eigendom van Arend en Maarten Kriek. Het bouwjaar dat Boorsma noemt is dus onjuist.
De nieuwe Rietvink kwam even ten westen van de paltrok De Witte Bijl van Pieter Kist te staan te staan De papiermaker Cornelis Kok bewoonde het enige huis in de omgeving. Dit stond aan de dijk, ook even ten westen van de nieuwe bovenkruier. Wanneer de molen precies in bedrijf kwam is niet gevonden.
In de nacht van dinsdag op woensdag – 18 juli 1876 - verbrandde de houtzaagmolen De Rietvink aan de Hoogendijk ten noorden van de Dijksloot in Westzaandam. Dit was een bovenkruier, die was ingericht voor het zagen van balken.
Ron Couwenhoven, 29 jan. 2012
draag zelf bij
- foto's
- foto's insturen