Molen De Walrot, Zaandam-Oost

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1642

verdwenen

1806

afgebroken en verplaatst

verplaatst naar

Groningen (De Haan voorganger)

geschiedenis

De Walrot behoorde tot de oudere zaagmolens binnen de Zaanstreek. De molen werd gebouwd in 1642. Op 14 oktober van dat jaar verkregen Jan Pietersz. en Pieter Dirxz. de windbrief voor de molen uitgereikt. Het windgeld dat zij jaarlijks moesten betalen bedroeg Fl.3,00.
Op 18 februari 1648 wordt De Walrot in een verkoopakte genoemd. Op die dag kocht Aeriaen Gerritsz. van der Ley het volgende, “Anno 1648, 18 februari Aeriaen Gerritsz. van der Ley coopt twee einden dijks en onderdijks daaraan gelegen belend het eene den zaagmolen de Walrot ten noorden en het andere met de heemraden ten noorden en hij, Aerjaen Gerritsz. zelven, ten Zuiden.” Aeriaen van der Ley kocht de stukjes grond van de heemraden van de Kalverpolder en betaalde hiervoor Fl.250,-.
In 1676 was De Walrot het eigendom van Pieter Jansz. Piets. Op 18 januari van dat jaar verkocht hij de molen voor Fl.1151,- aan Dirck Claas Heyn. Verder zijn er niet veel oude gegevens over de molen voorhanden.
Op 25 juli 1734 werd De Walrot door eigenaar Jacob Claasz. Graftdijk tegen brand verzekerd in een assurantiecontract. Jacob Claasz. Graftdijk woonde op de Lagedijk in Zaandijk en kon dus vanuit zijn woning zicht houden op de molen. Nog in 1742 stond de molen op zijn naam. In 1743 liet Graftdijk de molen grotendeels vernieuwen en verbeteren. Wat deze verbouwing inhield wordt niet precies duidelijk.
De Walrot wist de crisis in de houtwereld gedurende het midden van de achttiende eeuw te overleven. Hij zou echter sneuvelen in de Franse tijd.
In mei 1806 verkocht eigenaar Cornelis Pietersz. Couwenhoven de molen voor Fl.4000,- aan de Groninger Herman Kamerling. Deze liet De Walrot afbreken en verplaatsten naar de stad Groningen, alwaar hij vermoedelijk onder de naam De Haan werd herbouwd. De molen bleef daar tot 1858 in bedrijf en werd toen vervangen door een grote bovenkruier.
Op 30 juni 1806 werd De Walrot uit de collectieve brandverzekering het Papiermakerscontract geschreven. Hierbij werd vermeld dat de molen was gesloopt en verplaatst naar elders.

Bronnen:
- “de Zaende” 1e jaargang 1946 blz. 83
- “de Zaende” 2e jaargang 1947 blz. 4-6
- “de Zaende” 4e jaargang 1949 blz. 262
- “Duizend Zaanse Molens” P. Boorsma 1968 blz. 118
- “Zaandam, 150 jaar stad” o.a. Dr. S. Hart 1962 blz. 35-39
- “Ontheemde Zaanse molens” A.M.H. Smit 2005 blz. 204
F. Rol, Zaandijk.