Molen De Blauwe Boer / De Blauwboer, bijgenaamd De Langert, Zaandam-Oost

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1686

verdwenen

1809

verplaatst

verplaatst naar

Zierikzee (De Blauwe Boer)

geschiedenis

Het bouwjaar van de balkenzager De Blauwe Boer is nimmer achterhaald. De molen werd voor het eerst genoemd op 8 januari 1686 [*], op die dag liet eigenaar Jacob Cornelisz. Blaeuw de molen tegen brand verzekeren. Hoogstwaarschijnlijk betrof het hier de bouwheer van de molen, zodat kan worden aangenomen dat deze niet lang hiervoor werd gebouwd.

De familie Blaeuw bleef vrij lang betrokken bij deze molen. Na het overlijden van Jacob Blauw werd de molen overgenomen door zijn zoon Cornelis Jacobsz. Blauw. Op zijn naam werd de molen op 5 juni 1723 nogmaals tegen brand verzekerd. De verzekerde waarde van de molen bedroeg toen ƒ 1200, het hoogste bedrag waarvoor een paltrok kon worden verzekerd.

Op 30 november 1726 werd het volgende omschreven in het register van de windgelden: "Cornelis Blaeu, eijgenaar en gaende houder van de houtsagersmolen genaemt de Langert.” Omstreeks 1730 stierf Cornelis Blauw waarna de molen overging naar zijn zoon Jacob Blauw. Deze bleef de molen gedurende de rest van zijn leven beheren.
In 1771 was Jacob Blauw overleden, want in dat jaar werd de molen op naam van zijn weduwe Geertje Jans Hart geschreven. Kort daarna stierf zij ook zodat De Blauwe Boer op naam van haar zoon Frans Blauw kwam te staan. Frans Blauw werkte tot 1775 met de molen en deed hem toen zeer waarschijnlijk van de hand, op 15 april van dat jaar liet hij nl. de brandverzekering annuleren.

Op 12 oktober 1785 werd de molen getroffen door de bliksem, de schade werd echter hersteld. Eigenaar van de molen was toen Willem Jonas, die de molen in 1780 had gekocht. Veel meer gegevens zijn er over deze molen niet voorhanden.

Op 2 oktober 1793 werd De Blauwe Boer tijdens een onweersbui raak geslagen door de bliksem en zwaar beschadigd. Volgens Pieter Boorsma werd de molen toen niet meer hersteld en kort daarna gesloopt. Dit is echter niet correct.
De molen werd hersteld en hield het nog uit tot 1809. Op 27 mei van dat jaar gaf het gemeentebestuur van de toenmalige gemeente Oostzaandam, toestemming aan eigenaar J. Klokkemeijer om De Blauwe Boer te verkopen aan H. Brandenburg uit Zierikzee. Hij liet de molen afbreken en verplaatsen naar zijn woonplaats.

Bronnen:
- “de Zaende” 3e jaargang 1948 blz. 221
- www.duizendzaansemolens.nl R. Couwenhoven
- “Duizend Zaanse Molens” P. Boorsma 1968 blz. 115
- “Zaandam, 150 jaar stad” o.a. Dr. S. Hart 1962 blz. 35-39
- “250 Zaanse molens” R. Couwenhoven 2001 blz. 53
- “Ontheemde Zaanse molens” A.M.H. Smit 2005 blz. 21
F. Rol, Zaandijk

* In 1000 ZM staat 1688, in 1100 ZM staat 1668, het moet zijn 1686. Bron: GAZ ONA 5773-100.