De windbrief voor de Eenhoorn werd op 4 juni 1627 uitgereikt aan Pieter Jacobsz. Neelen, hij behoorde hiermee tot de oudere molens in de Zaanstreek.
De molen kreeg vermoedelijk pas later zijn naam.
Over de vroege geschiedenis van de Eenhoorn in weinig opgeschreven.
In 1721 werd de molen tegen brand verzekerd door Claes Poulusz. Eenhoorn, wiens familie haar naam aan de molen verbond.
Bij de oprichting van het olieslagerscontract voor ladingen op 17 juni 1727 werd de inhoud van de molen door Claes Eenhoorn verzekerd, de molen zelf volgt op 12 juli 1733.
In 1807 wordt Hayo Houttuyn eigenaar van de Eenhoorn. Houttuyn is later eigenaar van de volgende oliemolens:"de Pelikaan", "de Samson", "de Wind", "de Os", "de Zeemeeuw" en "de Zaadzaaier".
De Eenhoorn blijft tot 1872 in bezit van de familie Houttuyn.
In dat jaar laat Adriaan Houttuyn de zuidelijker gelegen oliemolen "de Roode Wildeman", ombouwen tot de stoomolieslagerij "de Toekomst".
De Eenhoorn werd toen verkocht voor Fl.6000,- aan de firma Bloemendaal & Laan.
In 1876 vatten zij het plan op om op de plaats waar de Eenhoorn stond een stoompellerij te bouwen, waardoor de molen moest verdwijnen.
Dit plan ging op het laatste moment niet door.
De stoompellerij werd toen te Wormer opgericht tussen de molens "de Hoop" en "de Bruinvisch".
Deze pellerij kreeg toen de naam "Hollandia" en is tot op de dag van vandaag nog aanwezig te Wormer aan de Zaan.
In 1881 verkocht de firma Bloemendaal & Laan de molen aan de Wormerveerder olieslager Lucas Boekenoogen, die reeds de oliemolens "de Zon" en "de Mooriaan" in bedrijf hield.
Hij betaalde voor de Eenhoorn Fl.5500,-.
Op 21 maart 1903 werden de Zon en de Eenhoorn uit het OC geschrapt.
De Mooriaan was reeds eerder afgestoten.
De Zon werd gesloopt, de Eenhoorn echter, bleef nog een poosje lijnzaad slaan.
Begin 1905 komt de molen dan definitief tot stilstand, in februari 1906 werd de molen afgebroken en verplaatst naar Oostwoud in West-Friesland.
Daar werd de molen ingericht als meelmolen.
Hij is daar tot omstreeks 1935 in bedrijf geweest, nadat hij enige jaren had stilgestaan werd de Eenhoorn in 1945 onttakeld.
De sloop van de resterende romp vond plaats in mei 1964.
De noorderschuur van de Eenhoorn blijft bestaan en op de plaats van de molen werd een stenen pakhuis opgericht, waar de naam van de molen op overging.
Later verdwijnt ook de houten noorderschuur.
Het stenen pakhuis 'de Eenhoorn' is in 1977 gesloopt.
Bronnen:
- "Duizend Zaanse molens" P. Boorsma 1968 blz. 174
- "Het olieslagerscontract" R. Couwenhoven 2002 blz.51/94/107
- Windbrief nr. 33 uitgave Ver. De Zaanse Molen artikel dhr. Neuhaus over sloop Eenhoorn
- Windbrief nr.123 uitgave Ver. De Zaanse Molen fotovierluik de Eenhoorn
- Molens in de Zaanstreek in oude ansichten deel 2 T. Neuhaus 1987 blz. 59
F. Rol.
Oliemolen "de Eenhoorn", achtkante bovenkruier met schuren, te Wormerveer aan weg en Zaan ten zuiden van de Zaanbrug, tussen de oliemolens "de Ram" en "de Samson" in. Bouwjaar 1627, afgebroken in 1906.
-----
Toelichting foto's:
De bovenste foto laat de molen zien vanuit het zuidoosten omstreeks het jaar 1895.
De middelste foto is genomen in februari 1906 tijdens de afbraak van de molen.
De onderste foto laat links door de bomen net kap en roeden van de Eenhoorn zien, de molens aan de Wormer kant zijn van links naar rechts: verfmolen "de Witte Duif" en de oliemolens "de Jonge Wolf" en "het Fortuin", de foto is omstreeks 1900 genomen.
