Molen Steur, Noordwelle

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1725

verdwenen

1924

gesloopt

geschiedenis

De opdracht tot bouw van deze molen werd naar grote waarschijnlijk gegeven door de ambachtsheer van Welland. Hij wordt in 1753 en in 1780 als eigenaar genoemd. Vermoedelijk vond de bouw plaats in of rond 1725 ter vervanging van een andere korenmolen (standerdmolen?), die even ten noorden van het dorp stond.

De molen was de enige in zijn soort op Schouwen-Duiveland. Hij stond op een gunstige plaats en was ook 's winters goed te bereiken met kloetschuiten via een vaart. In de tweede helft van de achttiende eeuw werd de molen bemalen door de familie Boluyt. De wipkorenmolen stond in een gebied dat nogal eens werd geteisterd door blikseminslagen. In 1844 werd dan ook op een huis aan de overkant van de molen de eerste bliksemafleider van het eiland geplaatst. Deze bliksemafleider had echter geen gunstig effect op de molen, want op 20 juni 1847 werd de molen getroffen door de bliksem. De schade bleef beperkt tot één kapotte roede, maar de inslag veroorzaakte een meters diep gat in de grond naast de molen. Het schadebedrag werd geraamd op fl. 500,-.

In 1868 werd Machiel Steur de nieuwe molenaar. Hij bleef aan tot zijn overlijden in 1892, waarna één van zijn zoons - die het vak had geleerd op de molen in Willemstad - het bedrijf overnam.
's Zomers had Steur één knecht in dienst, terwijl in de winter een extra knecht met paard en wagen de gemalen tarwe, gerst, paardenbonen, erwten en bruine bonen bij klanten afleverde.
Toen Steur tijdens een onweersbui in februari 1906 aan het afzeilen was, sloeg de bliksem weer in de grond, geleid door één van de twee ijzeren roeden. Molenaar Steur bleef ongedeerd.

12-02-1906 Rotterdamsch Nieuwsblad
Te Noordwelle is de molenaar J.S. toen hij den molen verliet, door den bliksem getroffen, zóódanig, dat de geheele rechterzijde van zijn lichaam verlamd werd.

In dezelfde periode werd ook een ijzeren koningspil aangebracht.
In 1911 liet Steur bij de molen een schuur bouwen waarin hij een zuiggasmotor liet installeren voor het malen bij windstilte. Overigens maalde Steur tijdens windstille periodes ook voor collega-molenaars.
In 1924 werd de inmiddels bouwvallig geworden en scheefgezakte molen afgebroken.
Het molenaarshuis verdween bij de watersnoodramp in 1953.

Gegevens:
(Oorspronkelijk) twee koppel natuurstenen en één koppel kunststenen.
Op één van de eikenhouten binnentrappen stond het jaartal 1674 vermeld.
Deze trap zal bij de bouw van de wipkorenmolen ongetwijfeld hergebruikt zijn.

Informatie van Rob Pols
(Bewerking van een artikel uit "De Zeeuwse Molen" van ± 1977.)