Molen van de Rijkswerkinrichting, Veenhuizen

geschiedenis

toestand

restant

bouwjaar

1860

verdwenen

na 1920

1918 blikseminslag verbrand 1920 onttakeld

voorganger

Veenhuizen (Houten molen van het tweede gesticht)

geschiedenis

1850: De molen van Veenhuizen werd zover na te gaan is rond 1850 gebouwd. Want in de beginjaren van de Maatschappij van Weldadigheid konden niet alle bewoners bij het ontginnen van de woeste gronden of bij het werk op de boerderijen of bij de huisdienst tewerkgesteld worden. Daarom werden er in de loop der jaren verschillende werkplaatsen voor fabrieksarbeid zoals de molen, dorsschuur en zuivelfabriek gebouwd. 

28-02-1860: De houten molen van Veenhuizen werd op 28 februari 1860 door een storm vernield, maar daarna in grotere en betere vorm herbouwd, een achtkante bovenkruier met stelling, rietgedekt met stenen tussen- en onderstuk. In de lijsten van de onderhoudswerkzaamheden aan de talrijke gebouwen in de kolonie komen we de molen en de molenaarswoning regelmatig tegen (perceel 285). 

16-07-1907: Gehoord het College van Regenten over de Rijkswerinrichtingen Veenhuizen; 
BESLUIT;
1e met ingang van 16 juli 1907 te benoemen tot molenaar bij de Rijksinrichting VEENHUIZEN no.2, J.H. 't Hooft, thans tijdelijk als zoodanig in dienst en zulks op eene jaar wedde van f.580.- en het genot van vrije woning, berekend op f 100,- 's jaaren,

2e te bepalen, dat gemelde jaarwedde, vermeerderd met de geldwaarde van het genot van vrije woning, alzoo de som van zeshonderdvijftig gulden (f.650,-) den grondslag zal uitmaken naar welken voor pensioen is bij te dragen.
Afschrift dezes zal worden gezonden aande Algemeene Rekenkamer, des Pensioenraad voor burgelijke ambtenaren en aan den Directeur van het Weduwen- en weezenfonds voor burgelijke ambtenaren

's Gravenhage, den 4. Juli 1907
De Minister voornoemd
(get.) E.E. van Raalte.
Voor eensluitend afschrift
De Secretaris Generaal bij het Departement van Justitie

jnjv, bron Stellingnieuws 46, mei 2003

Het einde kwam in 1918.
24-07-1918: De provinciale Drentsche en Asser Courant

"Zaterdagmiddag plm. half vijf sloeg de bliksem in de molen, toebehorende aan het rijk. De molen brandde geheel af. Er was juist voor een heel kapitaal aan de molen veranderd." Er wordt nog vermeld dat het onweer gepaard ging met zware windstoten. 

1925: De molen werd niet herbouwd; enige jaren lang liet de Rijksinrichting het koren in Norg malen, waarna in 1925 een eigen elektrische maalderij werd ingericht. 

Deze molen in werd 1918 door de bliksem getroffen en brandde af.
Het was toen niet rendabel meer om de molen te herbouwen, want in 1912 had men elektriciteit in Veenhuizen gekregen en zodoende kon men het graan onafhankelijk van de wind malen.
In 1920 werd de molen onttakeld.
De onderbouw is nog steeds aanwezig, een beetje achteraf gelegen aan de Hoofdweg.
jnjv bron; Gevangenismuseum te Veenhuizen

Als het op de molen van Veenhuizen te druk was, of bij te weinig wind om het graan te laten vermalen werd het per schip naar de molen te Kloosterveen gebracht, de molen aldaar kon ook mechanisch (aangedreven door een benzinemotor) malen.
jnjv bron; Gevangenismuseum te Veenhuizen

De molenromp heeft nog een tijdje dienst gedaan als speelzaal 't Molentje.

nog waarneembaar

Stenen onderbouw.