Molen De Zwaan, Dordrecht

Dordrecht, Zuid-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Zwaan
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
zaagmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
03940 x
oude dbnr.
V2571
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 03940 x De Zwaan (Dordrecht)
detail onderstaande tekening

locatie

plaats
Dordrecht
plaatsaanduiding
aan de Noordendijk, binnendijks tegenover kantoor nr 250
gemeente
Dordrecht, Zuid-Holland
streek
Eiland van Dordrecht
geo positie
X: 106406, Y: 425260
N: 51.81385, O: 4.68250

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier met hoge stelling
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
verbrand
voorganger
eigendomshistorie

1833-1859: Hendrik den Turk, hij liet de zaagmolen bouwen die hij De Zwaan liet noemen. 

Jaap Bouman, plaatste een artikel in het AD-Dordt Eigen-aardig op 11 dec 2019: 
Het ging Den Turk niet voor de wind, molen De Zwaan had hem veel geld gekost, en was daardoor gedwongen om bij de schatrijke baron Van Brienen een lening van 12.000 gulden af te sluiten op zijn nieuwe molen. Den Turk kon de rente van 500 gulden per jaar niet opbrengen.

In 1859 werd de molen dmv een openbare verkoping verkocht werd aan Arie Driesse van de Weg, een bekende houtzagers-familie. 

1859-1864: Arie Driesse van de Weg 
1864-1876: Matthijs van de Weg, Willem van de Weg Arie Driessesz 
1876-1877: Johanna Wilhelmina Keeman, weduwe van Matthijs van de Weg en 
erven ½, Willem van de Weg ½ 
1877-1882: Johanna Wilhelmina Keeman, weduwe van Matthijs van de Weg ½, 
Johannes Adrianus van de Weg ½ 
1882-1893: Cornelis van de Weg Willemsz ½, Johannes Adrianus van de Weg ½ 
1884: De molen werd in 1884 'verstoomd'. 
1893: In het najaar van 1893 in de nacht van 20 oktober verbrandde de onderbouw van de molen door blikseminslag. De stoomzagerij bleef bestaan, de machines werden ondergebracht in loodsen. 
1940: Rond 1940 ging men over op elektrische aandrijving. 
1960: De houthandel werd in 1960 opgeheven. 
1969: Dit gebouwtje werd pas in 1969 gesloopt i.v.m. dijkverbreding.

geschiedenis

 

21-10-1893: Chr. Nieuwsblad voor Dordrecht en Omstreken

Donderdagmorgen om half vier ontdekte de aldaar surveilleerende agent van politie op den Noordendijk in den molen „de Zwaan," van de heeren W. en M. Van de Weg, albier, brand. Na den boekbouder der firma, die naast den molen woont, gewekt te bebben, gaf de agent onmiddellijk kennis van den brand aan het telephoon-station, van waar de noordelijke buitenkring werd gealarmeerd, welke spoedig met bare spuit aanwezig was. Inmiddels verscheen de generale brandmeester, die het noodig oordeelde ook kring E op te roepen. Ook de drijvende stoomspuit kwam ondanks den tegenspoed door den lagen waterstand op de plaats des onheils. Aan blusschen viel echter niet te denken, wesbalve men zicb bepaalde tot het beschermen der aangrenzinde houtloodsen. Het vuur had zich intusschen medegedeeld aan de groote hoeveelheid steenkolen, die in onder den molen gelegen kelders waren geborgen en die herschapen waren in een vuurmassa, waar thans de stoomspuit groote hoeveelheden water inwierp. Om half negen rukte kring E in, terwijl de andere nog tot laat in den voormiddag werkzaam bleven. De molen is tot den grond toe afgebrand en naar wij vernemen slechts laag verzekerd.

aanvullingen

literatuur

Bron: Draaiende wieken, stappende paarden - Molens op het Eiland van Dordrecht, C.J.P. Grol en J. Zondervan-Van Heck, Jaarboek 2008 Historische Vereniging Oud-Dordrecht.

trivia

Er zijn sterke aanwijzingen dat het achtkant in 1884 werd hergebruikt voor korenmolen De Zwaan te Vinkel (Tenbruggencatenummer 01929).
Bron: Molenprikbord oktober 2010.

Bij onderstaande tekening: Gezicht vanaf het Wantij op het huis der familie Boonen en de houtzaagmolen de Zwaan aan de Noordendijk omstreeks 1850; op de voorgrond een houtvlot, waarop een hut met paviljoen.