- trivia
- Het achtkant was voor een Friese molen behoorlijk aan de forse kant. Doorgaans is het friese achtkant wat getailleerder.
Rob Pols, 11 dec. 2007.
-----
Nieuwsblad van Friesland 6 mei 1915:"
"’t Liep gisteravond tegen tienen en ons dorp lag als haast met geloken oogen, toen brandgeroep de rust plotseling verstoorde. Uit den olie- en houtzaagmolen van den heer G.H. Nijdam, staande iets ten oosten van de dorpsstraat, sloegen de vlammen. In korte spanne tijds stond de geheele, grotendeels van hout opgetrokken oude molen in lichter laaie. In den aanwezigen voorraad olie vond het vuur gretig voedsel. Twee aangrenzende woningen, waarvan een als pakhuis voor lijnkoeken werd gebruikt en de ander 1 Mei door de bewoners was ontruimd, vormden spoedig met den molen een geweldige vuurzee. De brand was op verre afstand zichtbaar. Zelfs geheel van Leeuwarden en Heerenveen kwam men opdagen. Van verre geleek het alsof een deel van de dorpsbuurt in brand stond. De hitte was ontzettend; in den beginne kon men daardoor in de dorpsstraat schier niet verkeeren…”
Een ander krantenverslag uit 1915:
"Dinsdagavond, circa kwart voor tien werden de inwoners van Irnsum opgeschrikt door het geroep van brand. Een geweldige rookkolom steeg op uit den olie- en houtzaagmolen van den heer G. Nijdam en spoedig daarna baanden de vlammen zich een uitweg naar buiten. Weldra stond de molen in lichten laaie. De vlammen vonden ruimschoots voedsel in de 70 vaten olie en de 10 à 15 last lijnzaad in den molen aanwezig. De vrij sterke oostelijke wind dreef de vonken door de lucht en bracht de belendende gebouwen in een zeer hachelijke toestand. Inmiddels was de brandspuit aangerukt en kon spoedig water geven. De spuitgasten moesten zich bepalen tot het beveiligen der bedreigde huizen. Tot vier maal toe ontstond er begin van brand en in het blok huizen bewoond door de wed. Van Dijk e.a. De E.A. Heer Burgemeester van Rauwerderhem was ook spoedig op de plaats des onheils aanwezig. De gemeente-politie was versterkt met Rijkspolitie en marechaussee. Hoog en hooger laaiden de vlammen op en deden de brand op zeer grooten afstand zichtbaar worden. Van heinde en ver stroomden nieuwsgierigen per fiets of auto toe. Gelukkig slaagde de wakkere brandweer er in de belendende gebouwen voor het gevaar te behoeden en was de tusschenkomst der twee gereedstaande spuiten uit Grouw onnoodig. Gelukkig ja, want waren die gebouwen in brand geraakt, de ramp ware niet te overzien geweest. Ongeveer vijf uur in den morgen was het gevaar geweken en kon de spuit inrukken. De oorzaak van de brand is onbekend. Tot zeven uur in den avond had men in den molen gewerkt. De molen was in 1877 door den heer Nijdam en diens vader opgericht. Voor eenige jaren was hij vernieuwd en was er ook elektrische drijfkracht in aangebracht, zoodat hij door wind en elektriciteit beide, gedreven kon worden. Dinsdag had men den ganschen dag met wind gemalen. De molen was verzekerd bij de Onderlinge Brandwaarborgmaatschappij te Wirdum. Olie en zaad bij de Onderlinge Verzekeringsmaatschappij “De Nijverheid” te Leeuwarden."
Symen A. Schoustra, 20 nov. 2005.
-----
NB De aangegeven locatie is een schatting, naar de beschrijving en de foto's.
-----
Hoite Nijdam overleed in juni 1873 [??]. De molen in Irnsum werd door zijn zoon opgericht.
Bron: De Utskoat nr. 82.
