Molen De Walderveense Molen, Walderveen

Walderveen, Gelderland
b

korte karakteristiek

naam
De Walderveense Molen
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
In herstel (zie 'Geschiedenis')
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Renswoudsestraatweg 28
6741 MG Lunteren
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
03612
oude dbnr.
B292
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 03612 De Walderveense Molen (Walderveen)
Frits Kruishaar (18-8-2012).

locatie

plaats
Walderveen
plaatsaanduiding
Lunteren
gemeente
Ede, Gelderland
streek
Gelderse Vallei
kadastrale aanduiding
Gemeente Lunteren, sectie E, nr. 1059
geo positie
X: 166387, Y: 458275
N: 52.11259, O: 5.55344
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Renswoudsestraatweg 28
6741 MG Lunteren
molenaar
Carel Adolfse / Nico van Koerten
telefoon
06-49094754
website
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

In de regel zaterdag en verder als de molen draait. 

toegangsprijzen
winkelinformatie

Pannenkoekmeel

meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Walderveense Molen via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met riet, op stenen onderbouw
kap
Gedekt met riet
inrichting

Eén koppel 16der blauwe en één koppel 16der kunststenen; koekenbreker (buiten gebruik); sleepluiwerk; elektrisch luiwerk; afschietwerk.

versieringen

Aardige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd met op aparte plaatjes de jaartallen 1912 en 1980.

Eenvoudige gevelsteen met het opschrift:
H. Mulder
1895

Aan de stelling hangt een fraai bord met in gouden letters: "Walderveense Molen"

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels; 30 ijzeren rollen. Kruilier.
vlucht
21,50 m.
vang
Vlaamse vang; 5 vaste stukken. Vangbalk met duim; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 60 kammen
Bovenbonkelaar 36 kammen, steek 13,0 cm.
Spoorwiel 87 kammen
Steenschijflopen 23 staven, steek 11,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 6,30

N.B. De overbrenging van bovenwiel en -bonkelaar is conisch.

hoogte
van de stelling: 5,90 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 325 buiten 1979 1979 buiten 2024 21,50
Derckx ✉︎ 326 binnen 1979 1979 binnen 2024 21,50
onbekend ✉︎ ? binnen 1962? 1962 binnen 1979 21,50
onbekend ✉︎ ? buiten 1962? 1962 buiten 1979 21,50
Pot ✉︎ 1962 binnen 1903 1916 binnen? 1962 21,50
onbekend ✉︎ ? ? ? 1916 buiten 1962 21,50
wiekverbeteringen

Van 1962 tot 1980 had deze molen op beide roeden het systeem Van Bussel.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Enthoven & Co, L.I. ✉︎ 333 1862 1912? aanw. 04,70
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
onderbouw 1895
bedrijfsvaardigheid
In herstel (zie 'Geschiedenis')
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

omwentelingen
eigendomshistorie

De gemeente Ede is eigenaar sinds 1975. Daarvoor was dat vanaf de bouw steeds de famlie Mulder. 

geschiedenis

Vóór 1895 stond op deze plaats een standerdmolen. Toen H. Mulder zich hier in dat jaar als molenaar vestigde, liet hij deze bouwvallig geworden molen afbreken en een stellingmolen bouwen.

Al in 1911 brandde deze na blikseminslag af, slechts het stenen voetstuk bleef intact. Het jaar daarop is de molen herbouwd met gebruik van slooponderdelen van elders. Zo is het achtkant onmiskenbaar Fries en diende zeer waarschijnlijk een pelmolen. Vermoedelijk dateert dat achtkant uit 1801: met dezelfde beitel als waarmee de telmerken in stijlen en korbelen zijn aangebracht, is ook dat jaartal ingehakt.
De herkomst van de molen heeft inmiddels een wetenschappelijke onderbouwing gekregen: in december 2014 zijn er voor het bepalen van de ouderdom van achtkant en kap vijf boormonsters genomen voor zgn. dendrochronologisch onderzoek. Conclusies: de boom voor de grenen achtkantstijl nummer II moet rond 1790 zijn gekapt en die voor nummer VI rond 1780. De bomen zijn afkomstig uit Noordoost Polen. Dit spoort behoorlijk met het ingehakte jaartal 1801 dus dat achtkant zou inderdaad van 1801 kunnen zijn.
De (voor deze molen wat grote) kap lijkt echter een Zaanse oorsprong te hebben. De boom die gebruikt is voor de eiken penbalk moet rond 1875 in het Weser-Leinebergland zijn gekapt.

Het zat molenaar Mulder na de herbouw in 1911 bepaald niet mee: bij een storm op 16 februari 1916 braken zowel de toen aanwezige houten als de ijzeren roede; in hun val werd ook de stelling vernield. De molen werd evenwel snel hersteld. In 1924 schafte Mulder, vermoedelijk inmiddels de zoon van H. Mulder, een Crossley-dieselmotor aan. 

De molen onderging in 1962 en in 1980 restauraties. In het eerste jaar werden nieuwe gelaste roeden gestoken, maar die waren in 1980, dus amper 18 jaar later, alweer aan vervanging toe! Nadat in 1980 de nieuwe roeden waren gestoken, werden deze weer Oud-Hollands opgehekt. Begin 2014 vernieuwde men de gehele stelling. 
In 2024 was de molen weer aan groot onderhoud toe: op 8 oktober dat jaar gingen de roeden eruit en werd de kap van de romp getakeld. Drie door ongedierte aangetaste tafelementstukken zullen worden vervangen, evenals de korte spruit. De steunder wordt nagekeken en het rietdek van de kap bijgewerkt. Als de kap weer op de molen staat worden nieuwe roeden gestoken.

De vorige eigenaren waren
:
H. Mulder (1895 - 1918)
A. Mulder (1918 - 1948) 
Fa. A. Mulder & Zonen (1948 - 1964)
Mulder & Zonen C.V. (1964 - 1975)

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen is vernoemd naar het gehucht waar de molen staat.

wetenswaardigheden

Deze molen valt onder de gemeente Ede maar ligt veel dichter bij Lunteren en ook Barneveld. 

literatuur

"De Molenaar" nr. 51/52 (1992) pp. 1659 - 1661.
Jan R.F. Heine, "Waaien doet draaien in Walderveen. Een molenverhaal uit de Gelderse Vallei". Historische Berichten Ede, deel 6.

trivia

In de oorlogsjaren fungeerde de molen een paar keer als militaire uitkijkpost: eerst voor de Duitsers maar later voor de Canadezen.

foto's

foto's