Molen Windlust, Goudswaard

Goudswaard, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
Windlust
modeltype
Ronde molen, grondzeiler
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Molendijk 63
3267 AL Goudswaard
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
03606
oude dbnr.
B974
Meest recente aanpassing
| Overig
media-bestand
Molen 03606 Windlust (Goudswaard)
Stichting Molens Binnenmaas (1-10-2018)

locatie

plaats
Goudswaard
gemeente
Hoeksche Waard, Zuid-Holland
streek
Hoeksche Waard
kadastrale aanduiding
Gemeente Goudswaard, sectie E, nr. 182
geo positie
X: 78430, Y: 423600
N: 51.79579, O: 4.27722
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
Groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Molendijk 63
3267 AL Goudswaard
molenaar
Jan Engelen / Kevin Strijker (t.)
telefoon
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Als de molen draait en op afspraak. Niet op zondag.

toegangsprijzen
winkelinformatie

Verkoop van brood en meelproducten.

meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van Windlust via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Ronde molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Twee koppel 16der kunststenen, mengketel, elevator, sleepluiwerk.

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met de opschriften 'Anno 1694' en daaronder 'Wind - Lust'

Gevelsteen met het jaartal ‘1694’ en de afkorting B.A.L.
N.B. Die afkorting staat voor Bastiaan Arentszn Lantsert, die de molen heeft laten (her)bouwen.

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Rollenkruiwerk; 54 houten rollen. Kruirad.
vlucht
22,50 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel; pal.
overbrenging

Bovenwiel 56 kammen
Bovenschijfloop 25 staven, steek 13,0 cm.
Spoorwiel 66 kammen
Steenschijflopen 24 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 6,16

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Koppes Constructie B.V. ✉︎ 14 binnen 2017 2017 binnen aanw. 22,50
Derckx ✉︎ 256 binnen 1978 1978 binnen 2017 22,50
media-bestand
Roede 2379, Pot
Pot
✉︎ 2379 buiten 1916 1916? buiten aanw. 22,50
Pot ✉︎ 2156 binnen 1910 1910? binnen 1978 22,45
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 1132, De Prins van Oranje
De Prins van Oranje
✉︎ 1132 1877 aanw. 04,90
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
?
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

omwentelingen
eigendomshistorie

De Stichting Molens Hoeksche Waard is eigenaar sinds 6 november 2018, daarvoor was dat de Stichting Molens Binnenmaas sinds 20 september 2018, daarvoor de gemeente Korendijk.

geschiedenis

Bij de bouw van deze molen is gebruik gemaakt van onderdelen van een vroegere standerdmolen; er zijn nog balken te zien van de kast van de standerdmolen, compleet met teer. Ook is nog één van de teerlingen te zien: aan de zuidkant van de molen, net boven het maaiveld.
Of de huidige stenen molen uit 1694 dateert, wordt wel betwijfeld. In dat geval zou de 'Windlust' één van de oudste nog bestaande stenen molens van Nederland moeten zijn en daarvoor lijkt deze molen toch wat 'jong'.

In 1945 stopte de toenmalige eigenaar C. Roels met het malen van graan. Roels was een vooruitstrevend man, die altijd zeer goed voor zijn molen zorgde. Hij handelde ook in graan op de Rotterdamse beurs. Naar verluidt is er vroeger in de molen ook gepeld.
In de schuur van het molenaarshuis stond een dubbele maalstoel. Ook was daar de stal voor het paard. Alle maalgoed en meel was opgetast in zakken van minstens 50 kg. Volgens Roels moest alles zo staan "dat het hondje er tussendoor kon" om de muizen te vangen.
Er werd in die dagen (jaren '30 en '40) een productie van 10 ton per week gedraaid, door Roels en zijn knecht Henk Konijnendijk. Als de wind wegviel werd alles naar de schuur gebracht om met de motor te gaan malen.

Tijdens de watersnoodramp van februari 1953 diende de molen als schuilplaats. Er zaten tientallen mensen in. Het stuk dijk waar de molen stond en ook het smalle dijkje langs het binnenspui golden als zeer stevig (en zijn inderdaad niet doorgebroken).

In 1960 werd de inmiddels vervallen molen eigendom van de gemeente Goudswaard, die hem in 1962/63 liet restaureren.
Tijdens die restauratie voltrok zich een ramp die slechter had kunnen aflopen: een flink deel van de stenen romp stortte tijdens het werk in en daarbij werd een molenmaker onder het vallende puin bedolven. De molen stortte niet in (hoewel het ontstane gat best groot te noemen was) en de molenmaker herstelde van zijn verwondingen.
Niet alleen het metselwerk, maar ook de kap is bij de gelegenheid grondig onderhanden genomen. Veel van de oorspronkelijke inrichting was op dat moment overigens al verdwenen.

In 1978 volgde een herstelbeurt waarbij onder meer een roede werd vervangen. Helaas verwijderde men toen ook de witlaag van de romp. Daarmee verdween de harde verweringslaag van de gele ijsselsteentjes, zodat de romp thans minder waterdicht is dan vroeger.

Van 1992 tot 1994 heeft Robert-Jan Prins enige tijd beroepsmatig gemalen. Hiertoe werden onder meer een tweede koppel stenen (aangedreven door een elektromotor) evenals een houten elevator, mengketel en pletwals aangebracht. Op aanwijzing van de vroegere molenaarsknecht Henk Konijnendijk (die hier in de jaren '70 als vrijwillig molenaar optrad) werden diverse zaken zoveel mogelijk naar de oorspronkelijke situatie hersteld. Ook de kleurstelling van het wiekenkruis werd weer de juiste.

In november 2015 kreeg deze molen een draaiverbod vanwege de matige staat van beide roeden. Bij deze dicht langs een openbare weg gelegen molen zou dit tot problemen kunnen leiden.
12 juni 2017 zijn de roeden gestreken om elders grondig te worden nagekeken. Daarbij deed zich een verrassing voor: in het Zuid-Hollands molenboek van 1980 staat als binnenroede de Pot 2156 vermeld (in 1910 origineel voor deze molen geleverd) en als buitenroede de Derckx 256 uit 1978. Echter: de op 12 juni 2017 gestreken buitenroede bleek Potroede nr. 2379, in 1916 eveneens origineel voor deze molen geleverd en de Derckx 256 bleek de binnenroede!
20 december 2017 werd de herstelde Potroede opnieuw gestoken en kreeg de molen een nieuwe gelaste binnenroede. Ondertussen was men in juni, na het strijken van de roeden, begonnen aan het metselwerk. Daartoe stond de molen langere tijd in de steigers. Verder is herstel verricht aan kap en staartwerk (o.m. nieuwe lange schoren).

aanvullingen

wetenswaardigheden

Kevin Strijker bemaalt vanaf het late najaar van 2021 naast zijn molen te Piershil tijdelijk ook deze molen.

trivia

Het paard van molenaar Roels liep elke week dezelfde ronde langs boeren en burgers en stopte overal vanzelf (wat lastig was als er eens iets moest worden overgeslagen...). Bij de dijkopgang bij de Oudendijk kon Bruin het maar nauwelijks aan en mensen die op het naastgelegen erf aan het werk waren schoten dan te hulp om de kar tegen de dijk op te duwen. Het paard ging dan soms zelfs op de knieen. Wat niet best was natuurlijk.

foto's

foto's