Molen De Vrijheid (2e), Vlaardingen

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1852

herbouwd

verdwenen

1925

gesloopt

voorganger

Vlaardingen (De Vrijheid (1e))

geschiedenis

1780:
Op 17 maart 1780 liet Jacob van der Heyden weten dat hij wel 'genegen zoude zijn een snuyffmolen' te bouwen. Hij kwam zelf met het voorstel om deze molen aan de Galgkade te plaatsen, en kreeg hiervoor toestemming. De erfpacht van de grond bedroeg 15 gulden per jaar. Hij moest bovendien het onderhoud van de schoeiingen langs het water verzorgen. Het windrecht werd tenslotte bepaald op 20 gulden per jaar.
1784:
In 1784 kreeg De Vrijheid er een functie bij, namelijk die van pelmolen. Ook werd er toen een snuifdrogerij bijgebouwd.
1798:
In 1798 werd de molen verkocht, want in mei van dat jaar verscheen stadssecretaris Pieter Verkade voor de schepenen van Vlaardingen namens Jan van der Wild. Verkade had voor Van der Wild een snuifdrogerij en pelmolen verkocht met als extra's het erf, de molenaarswoning, de koepel en het in de molen liggende gereedschap voor een bedrag van 1410 gulden.
Molenaar Michiel de Bruin kon blijkbaar ondanks de dubbelfunctie van zijn molen nog steeds niet het hoofd boven water houden, want in 1838 diende hij een verzoek in om ook graan te mogen malen. Het verzoek werd afgewezen, omdat het in strijd zou zijn met het erfpachtsrecht.
1852:
In 1852 gingen de zaken dermate slecht, dat het bedrijf in zijn voortbestaan werd bedreigd.
1884:
In 1884 werd Jan Lensveld de nieuwe eigenaar. In dat jaar verzocht hij, om de omzet van de molen te vergroten, varkens achter De Vrijheid te mogen houden. Verder vroeg hij in 1885 een wagen te mogen stallen en een mestvaalt aan te leggen. Het eerste verzoek werd ingewilligd. Het tweede verzoek werd ook toegestaan, onder voorwaarde dat de locatie van de mestvaalt door burgemeester en wethouders zou worden aangewezen.
1904:
In 1904 ging de molen door het oog van de naald, toen op een zondagavond in juli rond 22.30 uur de bliksem insloeg. Eén roede werd getroffen waarna er een begin van brand uitbrak. De onmiddellijk gealarmeerde brandweer was snel bij de molen, hoewel enige brandspuiten naar de verkeerde plaats werden gestuurd, waardoor kostbare tijd verloren ging. Het blussen werd bemoeilijkt door de hoogte van de molen en de slechte aanvoer van water. Daarop klommen de hoofdman van de Vlaardingse brandweer A. Maarleveld en eigenaar Lensveld op de kap en slaagden er samen in de brand te doven. Een geluk was wel dat het op dat moment windstil was, anders waren de gevolgen waarschijnlijk fataal geweest. Voor Lensveld had het incident nog wel een vervelend staartje: aan de manschappen diende namelijk 218 gulden en 70 cent aan arbeidsloon te worden betaald. Lensveld was echter niet verzekerd!
1925:
Het definitieve einde voor De Vrijheid kwam in 1925. De op dat moment nog enige complete Vlaardingse windmolen werd in dat jaar afgebroken. De Hollandsche Molen en de Vlaardingse gemeentearchivaris M.C. Sigal probeerden de sloop nog wel te voorkomen, helaas zonder resultaat. Nadat de afbraak had plaatsgevonden werd aan De Hollandsche Molen bericht dat de molen door bebouwing zodanig was ingesloten, dat het niet zo'n groot verlies voor de stad was. Een bord met daarop de naam van de molen zou bewaard zijn gebleven. Het bord was ooit een geschenk van Lensveld aan het gemeentebestuur van Vlaardingen.

Bewerking van artikel uit het Historisch Jaarboek Vlaardingen 1987.
Rob Pols.