Molen (watermolen), Eerbeek

Eerbeek, Gelderland
b

korte karakteristiek

naam
(watermolen)
modeltype
Watermolen
functie
oliemolen
bouwjaar
herbouwd
1860
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het slaan van olie, thans op vrijwillige basis

adres
Kanaalweg 1
6961 LW Eerbeek
beek
Eerbeekse Beek
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
03500
oude dbnr.
B205
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 03500 (watermolen) (Eerbeek)
Harmannus Noot (16-11-2007).

locatie

plaats
Eerbeek
beek
Eerbeekse Beek
gemeente
Brummen, Gelderland
streek
Veluwe
kadastrale aanduiding
Gemeente Hall, sectie E, nr. 5741
geo positie
X: 201963, Y: 457887
N: 52.10722, O: 6.07273
biotoopwaarde
landschappelijke waarde

contact en bezoek

bezoek/postadres
Kanaalweg 1
6961 LW Eerbeek
molenaar
Johan en Willem van Zadelhoff
telefoon
0313-651331
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
ja
op afspraak
nee
openingstijden
toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van (watermolen) via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Watermolen
krachtbron
water
kenmerken
functie
inrichting

Eén koppel kantstenen, enkel oliewerk, strooptafel

gangwerk
hout
wateras
hout
rad
traditioneel
rad diameter
02,40 m.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
circa
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het slaan van olie, thans op vrijwillige basis

omwentelingen
geschiedenis

De oudst bekende vermelding van een watermolen op deze locatie dateert uit 1395; toen behoorde deze tot de goederen van huis Eerbeek, waar het geslacht Brockhorst de scepter zwaaide.
In 1860 kreeg de molen de huidige stenen aankleding; de hoofdconstructie en het binnenwerk zijn iets ouder en dateren van ca. 1825.
Via allerlei eigenaren kwam het goed in 1895 in bezit van prof. dr. M.W.C. Weber. Diens weduwe legateerde in 1942 huis en molen aan de Stichting Het Gelders Landschap.
In 1950 werd de molen verkocht aan W.H. van Zadelhoff, wiens familie de molen al sinds 1908 pachtte.

De molen is lange tijd ingericht geweest als graanmaalderij en olieslagerij, elk met een eigen rad. Geruime tijd geleden is het rad van de korenmolen verdwenen. In 1917 was de oliemolen voor het laatst in bedrijf.

Bij een forse restauratie in 1967 ontstond een oliemolen en is de graanmaalderij geheel gesloopt: die maakte plaats voor een horecagelegenheid. Op zich niet toevallig: de molen had vanouds gefungeerd als ontmoetingsplaats voor de boeren en daarom al heel lang tevens de functie van café.

In 2007 volgde een nieuwe restauratie, waarbij de molen maal ('slag')vaardig werd gemaakt. Er was echter één levensgroot probleem: de Eerbeekse beek had volstrekt onvoldoende water om de molen te kunnen laten malen. Malen was alleen met kunstgrepen mogelijk.
Gelukkig is inmiddels, door inspanning van diverse instanties vanaf de sprengenkoppen totaan de Harderwijkerweg de beekloop verbeterd, en is de wijert in het landgoed weer in ere hersteld, waar thans ook water kan worden gelaten om zo de molen draaiende te houden.
Wél is de molen, waar al ruim 90 jaar geen olie meer was geslagen, inwendig dermate verrestaureerd, dat de huidige situatie niet voldoet.

aanvullingen

literatuur

Mark den Boer: "De oliemolen van Eerbeek: een schip op het strand?", in: Molenwereld 112 (2008), pp. 64-71.

foto's

foto's