Molen De Jager, Woudsend / Wâldsein

Woudsend / Wâldsein, Fryslân
b

korte karakteristiek

naam
De Jager
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
zaagmolen
bouwjaar
herbouwd
1975
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het zagen van hout, thans op vrijwillige basis

adres
Ald Wyk 18
8551 PR Woudsend
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
03294 a
oude dbnr.
B164
Meest recente aanpassing
| Overig
media-bestand
Molen 03294 a De Jager ( Woudsend / Wâldsein)
Hanneke Stoof (6-8-2022)

locatie

plaats
Woudsend / Wâldsein
gemeente
Súdwest-Fryslân, Fryslân
kadastrale aanduiding
Gemeente Woudsend, sectie A, nr. 3021
geo positie
X: 171279, Y: 550539
N: 52.94166, O: 5.62937
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Groot, dominerende functie voor het dorp.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Ald Wyk 18
8551 PR Woudsend
molenaar
telefoon
06-26747193
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Zaterdag 9.00 - 17.00 uur en op afspraak

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
ja
informatie voor scholen

Op afspraak. Te combineren met andere activiteiten.

bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Jager via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met riet, op vierkante houten onderbouw met aangebouwde schuren.
kap
Gedekt met riet
inrichting

Drie zaagramen met sleden en alle toebehoren.

versieringen

Eenvoudige baard, wit geverfd, rood afgebiesd, zonder opschrift

Op het achtkant een naambord met daarop afgebeeld een jager.

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Neutenkruiwerk; 24 neuten. Kruirad.
vlucht
19,04 m.
vang
Vlaamse vang; 5 vaste stukken. Vangbalk met duim; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 54 kammen
Bovenbonkelaar 24 kammen, steek 10,1 cm.
Onderbonkelaar 40 kammen
Krukwiel 41 kammen
Overbrengingsverhouding 1 : 2,19

hoogte
van de stelling: 6,25 m.
wiekvorm
Systeem Fauël met steekborden op beide roeden
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Buurma ✉︎ 39 buiten 1974 1975 buiten aanw. 19,04
Buurma ✉︎ 40 binnen 1974 1975 binnen aanw. 19,04
wiekverbeteringen

Na de rehabilitatie van 1975 kreeg de molen Oud-Hollandse ophekking op beide roeden. Later is het systeem Fauël (fokwieken) aangebracht; rond 1985 op de buitenroede, in 1996 ook op de binnenroede.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As g.n., Sallandia
Sallandia
✉︎ g.n. ? 1975 aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het zagen van hout, thans op vrijwillige basis

molenmaker
? (1719) Fa. Roemeling en Molema, Scheemda (1975)
omwentelingen
geschiedenis

Deze molen wordt genoemd in 1719 als houtzaagmolen van Jelle Jurjens, op de hoek van De Welle en de Ee te Woudsend. 1719 is vaker genoemd als bouwjaar van deze molen. Latere eigenaren waren Age Machiels Tromp en Jeanette Wilhelmina van Broekhuizen.
Na vele wisselingen belandde de molen in 1925 in het bezit van de firma S. Nauta en Zonen.
Tussen 1934 en 1952 was de houtzager bezit van de koopman J. Westerhof.
Vanaf 1952 hebben Jacob en Otto Nauta de molen verder geëxploiteerd.
Tot 1970 was in de molen een elektrische aandrijving in gebruik. Op windkracht zagen was toen al lange tijd niet meer mogelijk: in 1935 was een roede gebroken en in 1950 de molen ontdaan van roeden, kap en stelling.

De huidige eigenaar, de Stichting Zon en Vrijheid, gevestigd te Amsterdam-Slotermeer, kocht in 1965 het molencomplex, bestaande uit molenromp met zaag- en droogschuren, het molenaarshuis en de zeven woningen voor de knechten van de molen.
Deze Stichting is voortgekomen uit de vroegere A.J.C. (Arbeiders Jeugd Centrale), die in ons land een zevental kampeerterreinen en watersportcentra bezat. Haar doel was vorming- en vakantieactiviteiten voor jongeren en kansarmen te realiseren op niet-commerciële grondslag.
Eerst had de Stichting, vanaf 1962, aan de noordkant van Woudsend, in het Watersportcentrum ‘t Hege Hùs, haar onderkomen gehad. Het molencomplex bood veel meer mogelijkheden. Eigenlijk was het van begin af aan niet de bedoeling dat de Stichting de zaagmolen weer maalvaardig zou gaan maken, te gebruiken en/of te exploiteren.
Het Stichtingsbestuur was gelukkig van mening dat de molen als monument en vanwege zijn landschappelijke waarde niet mocht verdwijnen.

Uiteindelijk is dan toch, na veel tegenslag, molen De Jager maalvaardig gerestaureerd. De molen vormt met de naastgelegen woningen een fraai complex. Het zaagwerk, dat na de onttakeling van de molen op elektrische kracht nog lang in gebruik bleef, is hier zeer goed bewaard gebleven.

Vanaf mei 2008 moest de molen vanwege noodzakelijk herstel geruime tijd stilstaan. Op 16 januari 2010 kon er weer worden gezaagd.
Begin 2023 werd een nieuwe windpeluw aangebracht. Deze was deels door de molen zelf gezaagd. 

Voor de zgn. knechtenwoningen op het erf van de molen dreigde op een zeker moment de sloop, dit omdat men ter plekke iets anders wilde bouwen. Dit kon in het najaar van 2022 worden afgewend: deze monumentale panden blijven bewaard.

 

foto's

foto's