- naam
- Koartwâld / Feanstermoune
- modeltype
- Kantige molen, stellingmolen
- functie
- korenmolen
- bouwjaar
- herbouwd
- 1992
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Koartwâld 6
9231 HZ Surhuisterveen - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 03261
- oude dbnr.
- B133
- Meest recente aanpassing
- | Overig
Molen Koartwâld / Feanstermoune, Surhuisterveen / Surhústerfean
Surhuisterveen / Surhústerfean, Fryslân
b
locatie
- plaats
-
Surhuisterveen / Surhústerfean
- gemeente
- Achtkarspelen, Fryslân
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Surhuizum, sectie B, nr. 7791
- geo positie
-
X: 208204, Y: 577787N: 53.18411, O: 6.18309
- biotoopwaarde
- 3 (matig)
- landschappelijke waarde
- Groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Koartwâld 6
9231 HZ Surhuisterveen - molenaar
- Rolf Dijkema en anderen
- telefoon
- 0512-844033
-
- website
- www.feanstermoune.nl/
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- ja
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
Zaterdag 9.00 - 12.00 uur en op afspraak.
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- ja
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Koartwâld / Feanstermoune via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Kantige molen, stellingmolen
- krachtbron
- wind
- kenmerken
- functie
- romp
- Houten achtkant, gedekt met riet, op gemetselde onderbouw
- kap
- Gedekt met riet
- inrichting
Eén koppel 16der blauwe en één koppel 16der kunststenen; steenkraan; mengketel. In de naastgelegen machinekamer een antieke Brons-dieselmotor.
- plaats bediening
- stellingmolen
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Neutenkruiwerk; 24 neuten. Kruilier
- vlucht
- 18,70 m.
- vang
- Vlaamse vang. Vangbalk met duim; vangstok.
- overbrenging
Bovenwiel 54 kammen
Bovenbonkelaar 29 kammen, steek 10 cm.
Spoorwiel 74 kammen
Steenschijflopen 22 staven, steek 9,2 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 6,26- hoogte
- van de stelling: 6,25 m.
- wiekvorm
- Zelfzwichting met Oud-Hollandse voorzomen op beide roeden
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Buurma 289 buiten 1993 1994 buiten aanw. 18,70 Buurma 290 binnen 1993 1994 binnen aanw. 18,70 Pot 2385 binnen 1916 1944 binnen 1946 18,70c Pot 2814 binnen 1944 1944 binnen 1946 18,70 - wiekverbeteringen
In 1906 werd deze molen uitgerust met zelfzwichting, toen uiteraard nog met Oud-Hollandse voorzomen. Bij de reconstructie van 1992 is dit systeem weer aangebracht.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Nijmeegsche IJzergieterij ? 2015 2015 aanw. ? De Prins van Oranje 1358 1889 1992 2015 04,57
- motor(en)
-
fabrikant motornr type motor brandstof vermogen bouwjaar jaar geplaatst jaar verdwenen Brons ? 1TL diesel 50 pk / 290 rpm
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 511200
- inventarisnummer
- FR134
eigendom
- eigenaar
- Stichting Feanstermoune
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- omwentelingen
- geschiedenis
-
De molen had een voorganger: een standerdmolen. Deze verbrandde in 1863, waarna op die plaats een achtkante stellingmolen werd gebouwd. Eigenaar was toen de familie Van Schepen.
Vóór 1905 werd alleen rogge vermalen. In 1905 kocht H. Sietzema de molen van K.B. Kloosterman en liet meteen de molen opknappen: in 1906 kregen beide roeden zelfzwichting. Een jaar later werd een motor aangeschaft om ook bij windstille dagen te kunnen malen.
Later was sprake van het aanbrengen van het systeem Dekker, maar daar kwam het niet meer van: op 24 september 1946 verspeelde de molen bij zware storm het wiekenkruis en werd niet meer hersteld.
Niet lang daarvoor, 1944, was hier nog een nieuwe Potroede gestoken en wel een zeer bijzondere, namelijk de allerlaatste die deze firma maakte: de nr. 2814. Die roede was hier dus geen lang leven beschoren geweest (die roede zelf is daarna, op nog niet echt opgehelderde wijze, naar het Zuid-Hollandse Rockanje verhuisd).
Herstel bleef uit, de molen raakte in verval en was tenslotte weinig meer dan een ruïne.
In 1990 nam een plaatselijke molenstichting het initiatief om de molen weer maalvaardig te laten restaureren. De completering van de molen is als werkgelegenheidsproject tot stand gekomen. Ook de machinekamer werd, inclusief de dieselmotor, geheel hersteld.
Op 30 september 1995 werd deze stellingkorenmolen officieel weer in gebruik genomen.
De bovenas die bij de reconstructie werd gestoken was afkomstig van de in 1964 verbrande Puurveense Molen te Kootwijkerbroek (Gld.) en voor de huidige molen iets ingekort.
Vervolgens is jaren met de molen gedraaid en ook gemalen, maar na ruim 20 jaar bleek dat de bovenas scheuren vertoonde, vermoedelijk toch een gevolg van de brandschade in Kootwijkerbroek. Dit was reden om in de loop van 2015 te streven naar een grote herstelbeurt met daarbij ook een nieuwe bovenas.
De kap is, nadat de roeden waren gestreken, naast de molen op de grond gezet. Terwijl de nieuwe as werd gegoten werd ondertussen allerhande herstel verricht, zoals nieuw riet op de kap. Nadat de roeden weer waren gestoken is de zelfzwichting aangebracht maar in een opmerkelijke kleurstelling: de kleppen op de binnenroede zijn blauwgrijs en die op de buitenroede donkerrood geverfd! Dit omdat men inmiddels in een schuur bij de molen een stel kleppen van 1946 of ouder in die kleuren had aangetroffen.
De omgeving van de molen is ook veranderd: één van de aanbouwen bij de molen heeft weer, net als vroeger het geval was, een puntdak.
Op 12 september 2015 heeft men de molen feestelijk heropend.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen