Molen De Phenix / De Phoenix, Dokkum

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1814

herbouwd

verdwenen

1897

afgebroken

voorganger

Dokkum (De Herderin (La Bergère))

geschiedenis

De voormalige Knollendammer molen was dus al in de zomer van 1813 afgebrand.

04-08-1813: Al op 4 augustus 1813 vond in de herberg van kastelein E. Klaver bij de Woudpoort in Dokkum een veiling plaats van 'een nieuwe huyzinge, tuin en erve, benevens de overblijfselen van de afgebrande olymolen De Herderin, bestaande in drie beste olybakken, steenen klippen en fondamenten van gemelde molen, staande en gelegen aan de Ee onder Sybrandahuis digt bij Dockum, toebehorende aan Sjoerd Aukes de Boer.'

20-05-1814: Sjoerd Aukes de Boer besteedde op 20 mei 1814 de bouw van de molen voor 1200 gulden aan molenmaker Stoffel Annes van der Zee uit Dokkum aan. Waarschijnlijk was de molen datzelfde jaar ook al in werking. 
Bron: Notarieel Archief inv.nr. 27.007 (notaris G.W. Posthuma), 1814 akte nr. 176.
Dick Bunskoeke, 30 sept. 2021.

De bewering dat de molen De Herderin in 1821 onder de naam De Phenix werd geveild is onjuist. 

11-04-1821: Er werd daarna een nieuwe molen gebouwd die de naam De Phenix kreeg naar de mythische vuurvogel, die uit zijn as herrees. En deze molen werd op 11 april 1821 door Sjoerd de Boer en zijn vrouw in veiling gebracht met de mededeling dat de oliemolen op 12 mei van dat jaar vrij te aanvaarden was.

26-04-1822: Kort daarop overleed Sjoerd, want op 26 april 1822 deed griffier P. Kuiper Schonegevel uit Dokkum een oproep aan schuldeisers van wijlen Sjoerd Aukes de Boer, in leven koopman, houtzaagmolenaar en olieslager te Dokkum, zich met hun claims te melden. De zaagmolen waarmee hij werkte was de achtkante bovenkruier De Bouwlust (Tenbruggencatenummer 03243 d). Deze molen was twee jaar eerder nieuw gebouwd aan de Stroobosser Vaart bij Dokkum.

Tekst: Ron Couwenhoven, 20 maart 2016. Gepubliceerd in zijn boek "Zaanse Verhalen 2012 - Harenmakerij & Oliemolens".

22-04-1822: Groninger Courant 
"Al wie iets te vorderen heeft van, of verschuldigd is aan, den Boedel van wijlen SJOERD AUKES de BOER, in leven Koopman, Houtzaagmolenaar en Olieslager te Dockum, gelieve daarvan ten spoedigsten aangave te doen ten kantore van den Griffier, P. KUIPER SCHONEGEVEL, te Dockum, en wel uiterlijk vóór den 31 Mei aanstaande.

24-04-1828: is de molen verkocht aan of door Schonegevel & Co

18-05-1838: Leeuwarder courant

Door sterfgeval zal op tijd en plaats nader te bepalen, na bekomene geregtelijke antorisatie, worden te koop aangeboden: Eenen zeer beklanten grootendeels geheel nieuw vertimmerden WIND-OLIEMOLEN, de Phoenix genaamd, staande bij Dockum aan de Trekvaart naar Leeuwarden.

09-08-1838: is de molen verkocht

1854: De toenmalige eigenaar firma J.T. & A. Posthuma berichtte dat de oliemolen tevens als cementmolen was ingericht.

01-06-1863:  Adolf van Slooten kocht een aandeel in de molen van J.F. Posthuma. 

09-07-1897: Leeuwarder Courant

VERKOOPING VAN DEN Oliemolen „de Phoenix" bij Dokkum. en de Zeepziederij de Hoop, benevens drie HUIZEN met BOUWTERREIN te Dokkum.

Mr. L. W. van KLEFFENS, Notaris te Veenwouden, zal Woensdag 21 Juli 1897, des avonds 7 uur, in „de Harmonie" te Dokkum , provisioneel veilen:

1 Een welingerichten, zeer gelegen WINDOLIE en CEMENTMOLEN, aan de Dokkumer Ee bij Dokkum, voorzien van dubbel werk, de Phoenix, waarin drie ruime beste Oliebakken, Zaadzolders met beschoten dak, Zaad- en Vaathokken, Koekkasten, twee ruime en hechte KNECHTBWONINGEN en Tuin.

2. De ZEEPZIEDERIJ DE HOOP, met den daarin aanwezigen Zeepketel, Loogmachine, Loogbakken, benevens PAKHUIS, waarin drie groote Oliebakken , Erf en open plek Grond ten oosten van dat gebouw.

3. De KNECHTSWONING met open Grond, bewoond door P. v. d. Laan.

4. Eene WONING op den hoek van de Straat ten oosten grenzende aan de Zeepziederij , bewoond door de Wed. Joustra.

 5. Eene WONING ten noorden van het vorige perceel, bewoond door van Boerum.

6. Een plek GROND, geschikt voor Bouwterrein, ten westen van de Zeepziederij aan de Straat.

Perceelen I, II en VI te aanvaarden 1 September dezes jaars. Perceelen 111, IV en V, benevens de Knechtswoningen op het eerste perceel den 12 Mei 1898. Perceelen I en II zijn sedert vele jaren in eigen gebruik bij den Heer Adolf van Slooten. als Olieslager en Zeepzieder.

1897: Van Slooten verkocht als enig eigenaar De Phoenix in juli 1897 voor afbraak. 

Bron: Ontheemde Zaanse Molens, Arian M.H. Smit.