Molen van J.H. Visser, Ie/ Ee

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1687

verdwenen

1962

verbrand

geschiedenis

In ieder geval reeds in 1687 stond er een korenmolen in Ee, wellicht een standerdmolen als voorganger van de stellingmolen. Op de Schotanus-kaart van 1718 staat de molen als standerdmolen weergegeven.

De molen van Ee was in 1705 eigendom van Jacob Harmens en zijn vrouw Trijntje Sijbes, die hem in dat jaar voor 1735 goudgulden en 20 stuivers hadden gekocht van Juw Juws en diens echtgenote Janke Annes. Behalve de genoemde koopsom diende Jacob Harmens ook nog een gouden ducaton aan de echtgenote van de verkoper en een halve zilveren ducaton aan diens beide kinderen te schenken.

Harmens heeft bijna dertig jaar de molen in zijn bezit gehad en in 1734 deed hij hem voor 2000 Caroli guldens over aan de herbergier en bierbrouwer Jan Dirks, die hem ten behoeve van zijn toen nog minderjarige zoon Dirk Jans kocht. Deze overleed reeds in 1747 en zijn weduwe zette de zaak voort tot zij zes jaar later, in 1753, haar man in het graf volgde. De erfgenamen verkochten de molen een jaar na haar dood aan Jetze Jans, zoon van dorpsrechter en schoolmeester Jan Goslings. Hij heeft hem bemaald tot 1777.

Johannes Reneman werd de nieuwe eigenaar, maar niet voor lang. In 1780 deed hij het bedrijf over aan Hessel Tamboeser uit Kollum, die molenaar en bakker was. Hij heeft maar weinig plezier van zijn eigendom gehad, want hij stierf al in 1785 en liet zijn bezit na aan zijn kinderen Bote, Jaatje en Wigbolt.

Na hen raken wij het spoor van de molenaars van Ee even bijster, totdat in 1829 uit het volkstellingsregister van Oostdongeradeel opduikt Minne Takes van de Meulen als molenaar van Ee. Hij werd in 1841 opgevolgd door Dirk Gale Johannes Meijer uit Marsum.

Na hem vinden wij nog als molenaars vermeld vader en zoon Johannes en Jan Huizinga, die in 1906 hun bezit van de hand deden aan Sake Venema uit Driesum. Deze had voor zijn komst naar Ee op een molen in Giekerk gewerkt en was daar in 1904 gehuwd met S. Sierksma.

Zijn zwager Johannes Visser, die hem op de molen van Ee behulpzaam was, nam die in 1928 van hem over. Venema vestigde zich in Veenwouden en Visser bemaalde de molen met zijn zoon Hylke.

Eind 1940-er jaren was de molen uitstekend onderhouden en de uitrusting bestond uit een volledige pellerij met Jacobsladders; verder 2 koppel maalstenen, waarvan één door een ruwoliemotor kon worden aangedreven en een mengmachine.

De beide zelfzwichtende roeden waren van Westra uit Franeker en in 1935 kwam er een roede van Westra uit Leeuwarden. De laatste knikte in 1945 en werd eruitgehaald en tot 1953 maalde men met één roede. Door de firma Bremer uit Adorp werd een Potroede uit de gesloopte molen van Westeremden (Tenbruggencatenummer 00449) in 1953 aangebracht.

Op 5 september 1962 moest de Firma J.H. Visser en Zn machteloos toezien hoe een niet te blussen brand de molen geheel in de as legde. Aan herbouw viel niet meer te denken en zo kwam definitief een einde aan het molenbezit van Ee.

Bronnen ondermeer:
- "Noord-Oost-Friese korenmolens en hun molenaars", W.T. Keune, 1970.
- "Bezoeken aan Friese molens jaren geleden (2)", art. door W.O. Bakker in De Utskoat nr. 49, maart 1988.
- "Nogmaals de Rijksinventarisatie 1943", art. door WE in De Utskoat nr. 81, maart 1996.