- naam
- Kleine Wiskepolder (2e)
- modeltype
- muonts, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- verdwenen
- toestand
- verdwenen
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 03153
- oude dbnr.
- V13339
- Meest recente aanpassing
- | Conversie
Molen Kleine Wiskepolder (2e), Workum/ Warkum
Workum/ Warkum, Fryslân
v
locatie
- plaats
-
Workum/ Warkum
- plaatsaanduiding
- 4,6 km ZZO kerk Workum
- gemeente
- Súdwest-Fryslân, Fryslân
- streek
- Hemelumer Oldeferd en Noordwolde
- geo positie
-
X: 159354, Y: 550116N: 52.93808, O: 5.45197
constructie
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
geschiedenis
- toestand
- verdwenen
- bouwjaar
- verdwenen
-
1943 onttakeld ca. 1990 restant opgeruimd
- voorganger
- geschiedenis
-
De molen staat nog niet op de top. kaart van 1908, staat voor het eerst op de waterstaatskaart van 1922.
Misschien was de noordelijker gelegen molen van de Kleine Wiskepolder hier herbouwd of hierheen verplaatst in verband met de drooglegging van de Anne Brouwerspoel? De molen stond 0,5 km zuidoostelijker, wel aan dezelfde opvaart, maar nu vlakbij de nog niet drooggemaakte Anne Brouwerspoel.
In 1922/1923 werd het voormalige zuidelijke deel van de Kleine Wiskepolder apart bemalen door een vijzelmolen aan Het Var, dat gebied heette later Polder De Oosterling, zie Tenbruggencatenummer 10756. Het resterende noordelijke polderdeel besloeg toen nog maar 135 ha.
Ten Bruggencate situeerde deze molen die hij in augustus 1928 zag, op de oude plek (4,2 km Z kerk Workum) zoals aangegeven op zijn waterstaatskaart van 1873, maar dat moet onjuist zijn.
Dat van deze molen geen gegevens bekend zijn uit de oorlogsinventarisatie van 1943, wijst erop dat hij toen al was onttakeld en verbouwd tot motorgemaal.
Op de waterstaatskaart van 1948 staat hier een vijzel-motorgemaal aangegeven, dat was dus in de onderbouw van de molen en met hergebruik van de vijzel. De Kleine Wiskepolder was toen nog maar 80 ha groot, en liep door een duiker af op een naamloos zuidelijk aangesloten poldertje van 11 ha met lager peil, waarop het motorgemaal stond. Dat poldertje was een deel van de voormalige Anne Brouwerspoel en was kennelijk opgenomen in de Kleine Wiskepolder. Het diepste deel van de Anne Brouwerspoel werd nog apart onderbemalen bemalen door een kleine windmotor.
-----
Toen dhr. Brunsmann [in 1984?] de molenromp bezocht stond er een antieke eencilinder Listermotor in die de vijzel aandreef. Alles was zó vet en vies dat de olie zelfs door de muur naar buiten kwam.
Rond 1990 werd het molenrestant opgeruimd.
Bron: Recente sloop van molenstompen in Friesland, art. door J.S. Bakker en J. Hofstra in De Molenaar, 31 aug. 1994. -
Molen 03153 Kleine Wiskepolder (2e) (Workum/ Warkum)Foto: Dick Bunskoeke, 17 april 1984
aanvullingen
- trivia
- Volgens het rapport over de bemaling van de Friese Boezem 1948/1952 bemaalde dit molentje slechts 3 ha. Je zou dan denken aan een tjasker, maar het was een vrij grote molen. De gehele polder Kleine Wiske bedroeg toen 97 ha volgens het boek.
De andere 94 ha werden bemalen door een stoomgemaal (winterbemaling), maar dit kan ik nergens op een kaart vinden. Het heeft waarschijnlijk betrekking op de bemaling van de Friese boezem.
H.J. van der Kaay, 10 januari 2013.
-----
Hierbij een foto van het restant, die ik op 17 april 1984 maakte i.v.m. de inventarisatie van restanten voor de RDMZ die Popke Timmermans en ik hebben uitgevoerd. De molen was duidelijk voorheen met riet gedekt, zoals Ten Bruggencate ook aangeeft. Over deze molen heb ik toen genoteerd dat in het restant een motorgemaal stond en dat de diameter van de vijzel 75 cm was. Het onderhoud liet al te wensen over. Inscripties hebben we helaas niet kunnen ontdekken.
Dick Bunskoeke, 12 jan. 2013.
draag zelf bij
- foto's
- foto's insturen