- naam
- Groote Polder, De Groote Molen / Schalckwijcker Molen
- modeltype
- Wipmolen
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- verdwenen
- toestand
- verdwenen
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 03140 e
- oude dbnr.
- V1710
- Meest recente aanpassing
- | Coördinaten
Molen Groote Polder, De Groote Molen / Schalckwijcker Molen, Haarlem
Haarlem, Noord-Holland
v
locatie
- plaats
-
Haarlem
- gemeente
- Haarlem, Noord-Holland
- plaats(en) voorheen
- Zuid-Schalkwijk
- streek
- Zuid-Kennemerland
- kadastrale aanduiding 1811-1832
- Zuidschalkwijk, Vijfhuizen en Nieuwerkerk aan den Dregt C (1) 125 De Groote Polder
- geo positie
-
X: 104435, Y: 485140N: 52.35184, O: 4.64504
constructie
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
geschiedenis
- toestand
- verdwenen
- bouwjaar
- verdwenen
-
verbrand
- geschiedenis
-
In 1813 werden de Groote en de Kleine Polder, die reeds lang samenwerkten, samengevoegd. Een weidemolen bemaalde als onderbemaling de Kleine Polder, waarvan het peil iets lager lag dan dat van de Groote Polder. In 1879 kreeg de Kleine Polder een grotere molen: de toen geheel nieuw gebouwde Kleine Molen. Deze bestaat nog steeds en wordt tegenwoordig ook wel 'De Hommel' genoemd. Het polderarchief spreekt steeds van de 'Kleine Molen'.
Om de bemaling van de polder te verbeteren, kreeg de wipmolen van de Groote Polder in 1907 een vijzel in plaats van het scheprad. Helaas heeft men hiervan maar enkele jaren kunnen profiteren, want in de nacht van 28 op 29 december 1914 brandde de molen geheel af. "Het Nieuws van den Dag" schreef dat tijdens de storm de wieken los raakten, de as warmliep en de molen daardoor afbrandde.
De oorzaak staat niet vermeld in het polderarchief, maar was kennelijk geen fout van molenaar Nic. Meyland want die kon aanblijven, zij het voortaan als machinist: op de plaats van de molen bouwde men een gemaaltje met een Kromhout ruwoliemotor van 22 pk en een Pannevis centrifugaalpomp. De Kleine Molen had het een tijdlang zeer druk, want hij moest tijdelijk beide polders bemalen. Dat kon natuurlijk omdat het peil van de Kleine Polder iets lager was dan dat van de Groote.
Molenaars van de Groote Molen:
(Namen voor 1817 niet bekend)
Pieter van Bruggen 01-01-1817 - 15-03-1827 (eervol ontslag
Pieter Bloemendaal 16-03-1827 - 01-03-1845 (eervol ontslag)
Jan Poelgeest 1-03-1845 - ca. 1850
P. Breedijk ca. 1850 - 01-05-1902 (eervol ontslag)
N. Schoen 1-05-1902 - 16-09-1906 (eervol ontslag)
Nic. Meyland 17-09-1906 - 28 december 1914 (molen verbrand). Nic. Meyland blijft in functie, nu als machinist en krijgt eervol ontslag op 1-1-1928.
NB P. Breedijk was blijkens een aantekening in de notulen van het polderbestuur uit 1902, meer dan 50 jaar molenaar. Hij zal dus rond 1850 benoemd zijn.
-----
De Schalkwijkerpolder werd opgericht in 1537.
Bron: De geschiedenis van de Vijfhuizerpolder
aanvullingen
- trivia
Molen van de Vereenigde Groote & Kleine Polders onder Haarlemmerliede en Spaarnwoude, onderdeel Groote polder.
-----
Op een kaart van het Zuider Spaarne uit 1823 (Archief Rijnland, nummer: A-0344) staat hij als achtkante bovenkruier.
Ook volgens Ten Bruggencate was dit een achtkante molen.
Op de kadasterkaart 1811-1832 heeft de molen een vierkant grondplan.
Over de enige bekende foto van deze molen, en over de geschiedenis van de polder, schreef Erwin Esselink in "Verdwenen molen krijgt een gezicht", art. in Molenwereld mei 2015, blz. 186-189.
Kaart van het Haarlemmerambacht, Pieter Sluyter, ca. 1566: Rijnland.net, A-0323.-
draag zelf bij
- foto's
- foto's insturen