Molen Non- of Kloosterpolder, De Non, Ferwerd/ Ferwert

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1846

verdwenen

1990

verbrand

geschiedenis

De molen bemaalde de Ferwerder Kloosterpolder (324 ha).

De in 1846 gebouwde molen werd in 1848 gekocht door Jeltes Bakker die er 120 gulden voor betaalde.
De eerste molenaar heette Foppe D. Roeda.

In 1856 kreeg de molen al een nieuwe as en roeden. Mr. Molenmaker en Timmerman H.J. van der Meulen uit Oudkerk verrichtten deze klus voor ƒ 709,20. Twee jaar later moest er een nieuwe schroef met bak gemaakt worden voor ƒ 467,17.

In 1868 stak molenmaker Oense J. Plantinga uit Birdaard een nieuwe roe voor ƒ 260,16. Een jaar later moet er een nieuwe bovenas komen. Plantinga ontving hiervoor op 14 januari 1969 ƒ 455,11.

Per 12 mei 1873 werd Willem J. van der Wal de nieuwe molenmaker. In februari 1878 werden er 4 nieuwe zeilen aangekocht. In 1879 stak Plantenga wederom een nieuwe roede, voor ƒ 267,55. Tot 1909 waren de kosten niet zo hoog. Het onderhoudswerk ging in 1909 over in handen van molenmaker J.S. Timmermans uit Leeuwarden.

In 1908 werd Hendrik Gerners molenaar, 25 jaar later op 12 mei 1933 kreeg de molenaar een aandenken ter waarde van 10 gulden.

Na 1936 werd de staart van de molen gerestaureerd. In februari 1947 kwam er weer een nieuwe roede, voor ƒ 1775.

Friesch Dagblad, 23 feb. 1948:
De schoonzoon (P. Dijkstra) van molenaar Hendrik Gerners kwam om het leven toen bij het loshakken van de vastgevroren schroef, deze plotseling losschoot met neergelaten vang, en hem meesleurde.

Vanaf april 1948 was L. Minnema uit Huizum de nieuwe molenaar, in 1955 werd hij opgevolgd door H. Heslinga. In 1959 werd er een stalen vijzel geplaatst, op 30 mei 1961 werd besloten een bliksembeveiliging aan te brengen. De volgende molenaars waren: K. Boonstra (april 1962), Joh. Hansma (april 1967) en J. Kingma (1973).

De molen sloeg in januari 1973 op hol: de molen stond met twee volle zeilen, toen er een zware bui aankwam was de molenaar net te laat, de bovenas werd uit de halssteen gelicht en de roe (waarschijnlijk een houten) klapte naar beneden.

In de jaren 1979-1980 kreeg de molen een tweedehands as van de verbrande poldermolen van de Zuidhoek onder Sint Annaparochie (L.I. Enthoven & Co, nr. 623). De molen kreeg weer twee nieuwe roeden en het rietdek werd hersteld. In 1986 kreeg de molen een nieuw halslager, en verder werd er gerestaureerd wat nodig was.

De molen verbrandde op 25 januari 1990 tijdens een zware storm. De eigenaar was toen de Stichting De Fryske Mole. De molen stond met het wiekenkruis op het noordoosten en kreeg de stormwind van achteren. Het hangslot in de ketting waarmee de wieken waren vastgelegd, werd stukgetrokken en de molen ging totaal verloren

Bronnen ondermeer:
- "Jint de Swart vertelt', artikel door Gerben D. Wijnja in De Utskoat nr. 32, dec. 1983.
- De Utskoat nr. 57, maart 1990.
- "Libje op de Kleastermûne by Ferwert", art. door Sjerp de Jong in De Utskoat nr. 83, sept. 1996.
- G.L. Nienhuis, 27 oktober 2018

nog waarneembaar

Waterloop en muurtje.