Molen De Valk, Zalk

Zalk, Overijssel
b

korte karakteristiek

naam
De Valk
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Brinkweg 11
8276 AH Zalk
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
02886
oude dbnr.
B824
Meest recente aanpassing
| Overig
media-bestand
Molen 02886 De Valk (Zalk)
Gerrit ten Brinke (27-8-2013).

locatie

plaats
Zalk
gemeente
Kampen, Overijssel
streek
IJsseldelta
kadastrale aanduiding
Gemeente IJsselmuiden, sectie H, nr. 98
geo positie
X: 197031, Y: 503883
N: 52.52100, O: 6.00648
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde

contact en bezoek

bezoek/postadres
Brinkweg 11
8276 AH Zalk
molenaar
G. Boom / Gerben van Gelder / Arie de Groot
telefoon
038-3636401 of 038-3636315
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

1 mei - 30 september: zaterdag 13.15 - 16.30 uur; 1 oktober - 30 april: zaterdag 9.00 - 12.00 uur en verder op afspraak.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Valk via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met riet, op stenen onderbouw
kap
Gedekt met riet
inrichting

Eén koppel 16der kunststenen; wanmolen; koekenbreker; sleepluiwerk; hamermolen, fabrikaat Pannevis (buiten gebruik, zie 'Geschiedenis'),

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met het opschrift 'De Valk'

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Neutenkruiwerk voorzien van rollen(!); kruirad
vlucht
22,20 m.
vang
Vlaamse vang; vangstok
overbrenging

Bovenwiel 60 kammen
Bovenbonkelaar 34 kammen, steek 12,0 cm.
Spoorwiel 92 kammen
Steenschijfloop 28 staven, steek 9,2 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,80

hoogte
van de stelling: 4,00 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Vaags ✉︎ 486 buiten 2020 2021 buiten aanw. 22,20
Vaags ✉︎ 487 binnen 2020 2021 binnen aanw. 22,20
Brunia ✉︎ 91 Binnen 1978 1978 Binnen 2021 22,20
Brunia ✉︎ 67 Buiten 1973 1973? Buiten 2021 22,20
wiekverbeteringen

Deze molen heeft zo te beoordelen nooit een wiekverbetering ondergaan.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
De Prins van Oranje ✉︎ 1362 1890c 1890? aanw. 05,70
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

omwentelingen
eigendomshistorie

De gemeente Kampen is eigenaar sinds 1-01-2001, daarvoor was dit de toen opgeheven gemeente IJsselmuiden sinds 1986, daarvoor was dat de familie Van Beekhuizen sinds 1880.

geschiedenis

Vaak is beweerd dat deze molen, naast korenmolen, vroeger ook oliemolen is geweest. Anderen meenden, dat er geen oliewerk, maar een pelwerk in de molen moet hebben gezeten. Gezien de constructie, een verlaagde legeringsbalk op de maalzolder en een aparte balklaag, leek het daar inderdaad op. Inmiddels is bewijs voor dat laatste gevonden: in een koopakte uit 1875 staat dat molenaar Van Raalte uit Zalk een koren- en pelmolen ruilt met molenaar Kok uit Brunnepe.
Maar ook deze Kok heeft blijkbaar maar een paar jaar met de molen gewerkt: in 1880 werd de familie Van Beekhuizen eigenaar (en die zou dat tot 1986 blijven). 

In 1929 liet de toenmalige Van Beekhuizen een Deutz dieselmotor van 35 pk. onderin de molen plaatsen. Deze dreef via een riem, die door een gat in de vloer van de maalzolder liep, het steenkoppel aan. De motor is allang verdwenen, wanneer is onbekend, maar de fundering is er nog wel.

Tijdens de zware storm op 13 november 1972 brak een (houten?) roede. Het bovenste end viel achterover en kwam tussen de molen en de stal naast de molenaarswoning terecht. Het onderste end zakte door de stelling bovenop een olietank. De schade was groot. Desondanks heeft de familie Van Beekhuizen de molen laten opknappen: de eerste gelaste roede kwam, een paar jaar later gevolgd door de andere.

Een grote restauratie in 1982 maakte de molen, die gedurende 35 jaar niet of nauwelijks had gedraaid, weer maalvaardig. Overigens verkeerde deze molen ten tijde van de stilstand in behoorlijke staat; echt slecht is de situatie hier nooit geweest.
Na die restauratie heeft deze molen op vrijwillige basis weer regelmatig gedraaid. In 1986 verkocht de familie Van Beekhuizen haar bezit aan de toenmalige gemeente IJsselmuiden.

Tegen de westelijke invaart heeft tot 1985 naast de motor een hamermolen gestaan. Deze werd door een trekker aangedreven die buiten voor de invaart stond. Op het vliegwiel van deze trekker lag een riem, deze liep door een opening in de invaart naar binnen en dreef daar de hamermolen aan. Vanaf de hamermolen liep een pijpleiding tot boven de steenzolder, waar een cycloon stond opgesteld. De hamermolen werd in 1985 verkocht aan een lokaal loonbedrijf. Ook de fundering van de hamermolen verdween toen. Nadat iedereen dit min of meer was vergeten, bleek in oktober 2020 dat het loonbedrijf de hamermolen nog steeds in bezit had. Men besloot, de hamermolen terug te schenken en deze wordt nu los in de molen bewaard.

Nadat in 2018 was vastgesteld dat de plaatdikte van beide roeden zorgen gaf, is beperkt met de molen gedraaid. Intussen werd gewerkt aan de financiering van nieuwe roeden.
18 januari 2021 heeft men beide oude roeden verwijderd. Op 22 januari werden de nieuwe gestoken en in de weken erna opgehekt. In april is de korte spruit vervangen en in de zomer volgde een schilderbeurt.

foto's

foto's