Scheprad
| fabrikant | asnummer | fabricagejaar | jaar gestoken | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Penn & Comp, F.J. | ✉︎ | 100 | 1857 | 1857? | 1868c |
Ligging volgens Ten Bruggencate: Smitshoek, aan Zuidendijk Noord, tussen spoorlijn en Zuiddijk.
Bron: Draaiende wieken, stappende paarden - Molens op het Eiland van Dordrecht, C.J.P. Grol en J. Zondervan-Van Heck, Jaarboek 2008 Historische Vereniging Oud-Dordrecht.
Informatie: van J. de Vries
Zuidpolder:
1617: De Zuidpolder ontstond als derde polder, en werd vanaf zijn ontstaan bemalen door een wipmolen met scheprad.
De molen maalde uit langs de Zuidendijk naar de Mijl, vervolgens via een sluis door de 's Gravendeelsedijk op het open water.
In 1718 besloten de polderbesturen van de polders Oud-Dubbeldam, de Noord- of Merwedepolder, de Zuidpolder en de Alloysen- of Bovenpolder samen te gaan werken.
Dit samenwerkingsverband heette toen de Vierpolders.
De molen werd als bovenmolen (de oorspronkelijke molen van de Zuidpolder werd toen ondermolen).
Het gebied van Vierpolders breidde uit, hierdoor ontstonden:
in 1758 de Hania's polder,
in 1777 de Zuid-Buitenpolder
in 1780 de Noord-Buitenpolder
in 1829 de Nieuwe-Noordpolder
in 1829 de Jager en Windhondpolder
in 1922 de Nieuwe Hania's polder en de Kooikilpolder
1857: De molen is in 1857 gerezen en niet verhoogd tot wipstelling,
13-07-1857 Algemeen Handelsblad
DIJKGRAVEN en HOOGHEEMRADEN der Vier Polders in Gemeene Dijkagie, op het Eiland Dordrecht, zullen op Vrijdag 24 Julij 1857 , des Middags ten Twaalf Ure , in het Hof van Holland, in het Kromhout, te Dordrecht, BESTEDEN :
Het RIJZEN van den WIPWATERMOLEN van den Zuidpolder, benevens belangrijke VERNIEUWINGEN en HERSTELLINGEN, met den Onderhoud tot den 1sten Julij 1858, met al de daartoe benoodigde Arbeidsloonen en Leverantien. De Aanwijzing zal geschieden in loco op Dingsdag 21 Julij 1857, van des Voormiddags Tien Ure tot des Namiddags Twee Ure. Nadere inlichtingen zijn te bekomen bij de Fabriek A. HOGERZEIL, bij wien het Bestek, tegen betaling van/1, verkrijgbaar is.
09-04-1869 Opregte Haarlemsche Courant
UIT DE HAND TE KOOP een hechte, sterke, sedert eenige jaren vernieuwde WINDWIP-WATERMOLEN, hebbende 25,12 el vlugt, met ijzeren bovenas en dito scheprad van 5,50 el diameter, gaand werk, roeden, zeilen enz., staande in den Zuidpolder op het eiland Dordrecht. Te bevragen bij den Fabriek-landmeter, den Heer K. PRINS, te Papendrecht.
1870: De molen is in 1870 verkocht aan Jan Straver, burgemeester van Babylonienbroek ten behoeve van de Pompveldsemolen. Gesloopt rond 1870.
1870 Omstreeks 1870 verdwenen er zeven windmolens, waarmee de polders van het eiland waren bemalen.
De Vierpolders en Wieldrecht werden voortaan bediend door het stoomgemaal Mr. J. Loudon.
Voor de Noord- of Merwepolder was aan de Noordendijk het stoomgemaal Jhr. Jantzon van Erffrenten gebouwd.
In de jaren 1930-1932 heeft het laatstgenoemde, na te zijn verbouwd tot een motorcentrifugaalpomp, de taak van de 'Loudon' overgenomen.
Bij de foto uit de Beeldbank van het Regionaal Archief Drechtsteden: De watergang en de fundering van de molen bij een opgraving in maart 1960. Op de beeldbank een serie van 5 foto's: 554_30695 t/m 554_30699. Op de voorgrond de achterwatergang, centraal links de vierkante fundering van de poldermolen en rechtsachter de voorwatergang.