Molen Johanna, Huijbergen

Huijbergen, Noord-Brabant
b

korte karakteristiek

naam
Johanna
modeltype
Ronde molen, beltmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Bergsestraat 25
4635 RD Huijbergen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
02876
oude dbnr.
B539
Meest recente aanpassing
| Streek
media-bestand
Molen 02876 Johanna (Huijbergen)
Frank Hendriks (30-1-2023)

locatie

plaats
Huijbergen
gemeente
Woensdrecht, Noord-Brabant
streek
Baronie en Markiezaat
kadastrale aanduiding
Gemeente Huijbergen, sectie C, nr. 1709
geo positie
X: 84540, Y: 383460
N: 51.43584, O: 4.37387
biotoopwaarde
2 (bedenkelijk)
landschappelijke waarde
Niet onbelangrijk maar wordt uit sommige richtingen beperkt door beplantingen.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Bergsestraat 25
4635 RD Huijbergen
molenaar
T. Sanders / J. Goris
telefoon
0164-614176
e-mail

website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Als de vlag uithangt, meestal woensdag en/of zondagmiddag, of op afspraak.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van Johanna via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Ronde molen, beltmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Twee koppel 17der kunststenen; sleepluiwerk. In de onderbouw een maalstoel met antieke dieselmotor en een buil.

versieringen

Eenvoudige baard, wit geverfd, rood afgebiesd, met de jaartallen '1862' '1968' en daaronder "Johanna"

Gevelsteen met opschrift:
"P.J. Backx
J.B. van Agtmaal
Burgemeester
1862
Hersteld 1999".
Dat laatste lijkt een vergissing en moet vermoedelijk '1969' zijn.
N.B. Deze gevelsteen is een kopie; het origineel wordt op de maalzolder bewaard en verkeert in zeer behoorlijk leesbare staat.

plaats bediening
beltmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels; kruilier
vlucht
23,10 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 63 kammen
Bovenschijfloop 34 staven, steek 13,6 cm.
Spoorwiel 76 kammen
Steenschijflopen 27 staven, steek 8,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,22

hoogte
van de belt: 3,70 m.
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 137, Vaags
Vaags
✉︎ 137 buiten 2006 2006 buiten aanw. 23,10
Vaags ✉︎ 138 binnen 2006 2006 binnen aanw. 23,10
Derckx (?) ✉︎ ? binnen 1968 1968 binnen 2006 23,70
Derckx (?) ✉︎ ? buiten 1968 1968 buiten 2006 23,70
Pot ✉︎ 2114 binnen 1908 1908? binnen 1968 23,30
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Aerschot, van Herentals (B) ✉︎ g.n. ? aanw. 04,55
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

molenmaker
? (1862) Fa. Doornbosch, Adorp (1967/69)
omwentelingen
geschiedenis

Op initiatief van pastoor De Bie liet de landbouwer/koopman Petrus Johannes Backs uit Overberg de molen in 1862 voor zichzelf bouwen. Uit de verleende vergunning blijkt dat het ook de bedoeling was om de molen als oliemolen te gaan gebruiken. Backs zou twintig jaar op de molen blijven werken met hulp van de uit Rucphen afkomstige inwonende knecht Jacobus van Beethoven.

In 1882 nam Erasmus van den Berg de molen over. Daarvoor verstrekte wederom pastoor De Bie een lening. 'Muske' van den Berg oefende hier tot 1908, inmiddels bijna 72 jaar oud, het muldersbedrijf uit. 
Nieuwe eigenaar werd toen J. Goris uit Ossendrecht, die de molen had aangekocht voor zijn zonen Piet en Jo. Als knechts werkten Giel van Es en Adrianus, zoon van de oud-eigenaar Muske van den Berg. In 1918 werd Adrianus bij het afzeilen door de bliksem getroffen en overleed een paar maanden later aan de gevolgen.

Wanneer de molen buiten bedrijf is gekomen, is niet bekend. Enkele foto's van na 1940 tonen een molen die de buitenroede mist, maar op de binnenroede nog wel zeilen heeft. Overigens is dan ook al te zien dat de kapbedekking slecht is. 
Hoe dan ook: in 1966 verkocht J.Q. Goris de intussen sterk vervallen molen aan de gemeente. Die laatste liet tussen 1967 en 1969 een grote restauratie uitvoeren.

Volgens mededeling heeft deze molen bij die grote restauratie het bovenwiel van de in 1965 gesloopte korenmolen De Dankbaarheid te Middelharnis gekregen. Verondersteld werd dat in dat geval bovenschijfloop en vang ook uit deze molen afkomstig zijn. Onderzoek ter plaatse heeft dit echter niet kunnen bevestigen, al lijkt dit bovenwiel inderdaad niet origineel voor deze molen gemaakt te zijn: het is met een sterk verkleinde spiegel en extra wiggen om de (dunne en twaalfkant uitgevoerde) houten as aangebracht. 

Gezien bepaalde bouwsporen en restanten van constructiedelen wordt vermoed dat deze molen vroeger in ieder geval een oliewerk (hetgeen overeenkomt met de vergunning uit 1862) en mogelijk ook een houtzaagwerk heeft gehad.

De exploitatie en het beheer van deze molen is door de gemeente per 1-01-2019 overgedragen aan de Stichting Molen Johanna Huijbergen.

Hans Oele, zeer lang hier vrijwillig molenaar, stopte om gezondheidsredenen rond de jaarwisseling 2018/19 met zijn werkzaamheden. Vervolgens lukte het eigenlijk niet om een opvolger te vinden en draaide de molen veel minder. Wél heeft men in 2019 diverse onderhoudswerkzaamheden uit laten voeren.

 

foto's

foto's