Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
Eén koppel 17der blauwe en één koppel 17der kunststenen; sleepluiwerk; drie mengketels (één op de wind), pletter, koekenbreker, hamermolen, elevator, zeefmachine, twee silo's, een koppel 14der kunststenen op maalstoel met Brons dieselmotor (1916), elektrisch aangedreven maalstoel met kunststenen Ø 80 cm.
De inrichting is in 2018 uitgebreid met een graanreinigingsinstallatie (aspirateur, trieur en poetsmachine), afkomstig uit de inmiddels verdwenen Hazenmühle in Alzenau (D).
Aardige baard, op de koppen van voeghouten en steunder aangebracht, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met op een lichtgeel fond in groene letters de opschriften 'De - Wielewaal' en daaronder 'Anno' '1857'
Bovenwiel 65 kammen
Bovenbonkelaar 32 kammen, steek 12,0 cm.
Spoorwiel 77 kammen
Steenschijflopen 22 en 23 staven, steek 10,4 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 7,11 (blauwe steen) en 1 : 6,80 (kunststeen)
| fabrikant | roenummer | positie bouw | fabricagejaar | jaar gestoken | positie | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Roede 128, Bremer
|
✉︎ | 128 | binnen | 1967 | 1968? | binnen | aanw. | 25,50 |
Roede 129, Bremer
|
✉︎ | 129 | buiten | 1967 | 1968? | buiten | aanw. | 25,50 |
| Fransen | ✉︎ | g.n. | buiten | 1913 | 1913? | buiten | 1967? | 25,87 |
Op deze molen is nooit een wiekverbetering toegepast.
| fabrikant | asnummer | fabricagejaar | jaar gestoken | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Enthoven & Co, L.I. | ✉︎ | ? | 1870 | aanw. | 04,60 |
| fabrikant | motornr | type motor | brandstof | vermogen | bouwjaar | jaar geplaatst | jaar verdwenen | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Motor 695, Brons
|
✉︎ | 695 | - | diesel | 25 pk / - rpm | 1916 | 1984 |
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
De gemeente West Maas en Waal is eigenaar sinds 2002.
Deze molen werd in 1857 gebouwd en bleef daarna ongeveer 100 jaar in bedrijf. Omstreeks 1957 had molenaar Loeffen zijn bedrijf grotendeels naar de begane grond verplaatst en maakte daar gebruik van een hamermolen.
Ook tegenwoordig zijn nog vrijwel alle onderdelen van dit bedrijf nog aanwezig, wat inhoudt dat deze molen nog een zeer goed beeld geeft van de overgang van windbedrijf naar mechanische maalderij.
In de tijd dat de windkracht nog volop werd benut, was al sprake van een goede en efficiënt ingerichte molen: zo waren er twee trappen van maal- naar steenzolder, alsmede vier(!) stellingdeuren; dit alles om de loopafstanden zo kort mogelijk te houden. Ook had men in de jaren '30 van de 20ste eeuw de molen 'opgetoerd', door zowel de wieg (bovenschijfloop) als de steenrondsels kleiner te maken. De overbrenging werd hierdoor aanzienlijk versneld. Dit hield in dat de molen meer wind nodig had om goed te malen, maar wás er voldoende wind, dan was de productie ook groot.
In 1967 onderging de molen een restauratie, verkeerde als gevolg daarna in prima staat maar kwam niet meer in bedrijf. Later, onder invloed van vrijwillig molenaarschap, werd de molen weer in beweging gebracht.
Ook in 1999 werden diverse reparaties verricht o.a. aan het gevlucht en de stelling. Toen deze gereed waren kon de molen weer meel produceren voor veevoer. Inmiddels is veevoer malen verleden tijd en wordt regelmatig biologisch meel gemalen voor een bakker.
De molen vertoont bouwtechnisch grote overeenkomsten met de Zeldenrust te Oss en De Nijverheid te Ravenstein. Vermoedelijk zijn zij door dezelfde molenmaker en/of vanaf hetzelfde bestek gebouwd.
De bovenas, waarnaar recent nog eens goed naar is gekeken, blijkt een Enthoven uit 1870 te zijn. Het nummer zit helaas verborgen onder de vulstukken. Verder is deze as ingekort en moet dus uit een andere molen afkomstig zijn.
Ronald Verwijs (16-6-2023)
