- naam
- De Korenbloem
- modeltype
- Kantige molen, stellingmolen
- functie
- korenmolen
- bouwjaar
- herbouwd
- 1888 / 1992
- bedrijfsvaardigheid
- Draaivaardig
- bestemming
Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf
- adres
-
Fazantstraat 39
7481 BG Haaksbergen - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 02669
- oude dbnr.
- B780
- Meest recente aanpassing
- | Overig
Molen De Korenbloem, Haaksbergen
Haaksbergen, Overijssel
b
locatie
- plaats
-
Haaksbergen
- gemeente
- Haaksbergen, Overijssel
- streek
- Twente
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Haaksbergen, sectie L, nr. 1069
- geo positie
-
X: 248111, Y: 464322N: 52.15921, O: 6.74798
- biotoopwaarde
- 2 (bedenkelijk)
- landschappelijke waarde
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Fazantstraat 39
7481 BG Haaksbergen - molenaar
- B.Hilderink / W.Knippers / M.Sturm
- telefoon
- 053-572 7114
-
- website
- www.haaksbergsemolens.nl
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- ja
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
- woensdag en zaterdag 14.00 - 17.00 uur en op afspraak
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van De Korenbloem via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Kantige molen, stellingmolen
- krachtbron
- wind
- kenmerken
- functie
- romp
- Houten achtkant, gedekt met eiken schaliën, op stenen onderbouw
- kap
- Gedekt met riet
- inrichting
Eén koppel 16der blauwe stenen; sleepluiwerk
- versieringen
Eenvoudige baard, wit geverfd, donkergroen afgebiesd, met de opschriften '17 98' en daaronder 'De Korenbloem'
- plaats bediening
- stellingmolen
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Engels. Kruirad.
- vlucht
- 24,00 m.
- vang
- Hoepelvang (metaal). Vangbalk met haak; vangstok.
- overbrenging
Bovenwiel 62 kammen
Bovenbonkelaar 32 kammen, steek 12,5 cm.
Spoorwiel 80 kammen
Steenschijfloop 24 staven, steek 10,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 6,46- hoogte
- van de stelling: 3,50 m.
- wiekvorm
- Binnenroede systeem Fauël; buitenroede Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Buurma 262 buiten 1992 1993 buiten aanw. 24,00 Buurma 263 binnen 1992 1993 binnen aanw. 24,00 Beckers g.n. binnen 1966 1966 binnen 1993 24,00 Beckers g.n. buiten 1966 1966 buiten 1993 24,00 - wiekverbeteringen
Sinds de ombouw tot stellingmolen heeft deze molen op de binnenroede het systeem Fauël (fokwieken) met remkleppen.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Nering Bögel g.n. ? aanw. 05,69
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 18862
- inventarisnummer
- OV018
eigendom
- eigenaar
- Gemeente Haaksbergen
- eigendomsvorm
- Gemeente
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Draaivaardig
- bestemming
Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf
- omwentelingen
- geschiedenis
-
Toen bij de oprichting van de Bataafse Republiek in 1795 vele van de zogenaamde heerlijke rechten, zoals water- en windrecht en jacht- en visrecht werden afgeschaft, mochten ook niet-adellijken gebruik maken van de wind voor b.v het drijven van een molen om graan te malen. Ook in Haaksbergen heeft men hier toen op ingespeeld en op de holtink (markevergadering) van 7 augustus 1797 verkocht de marke Haaksbergen en Hones voor f 48,-- een schepel (ca. 1/8 ha) grond aan George Boekman. Hierop liet Bernardus ten Pol, de schoonvader van Boekman, een windmolen bouwen. De molen werd gebouwd als achtkante stellingmolen met schuine schoren.
In 1888 was de stelling in een dusdanig slechte conditie dat deze werd gesloopt en vervangen door een belt. Vanaf dat jaar, tot 1991, is deze molen dus ruim 100 jaar beltmolen geweest.
Diverse malen kwam er een andere eigenaar. In 1885 kwam de molen in handen van Antonius Oude Wansink uit Albergen. Deze moest in 1888 groot onderhoud plegen: de eerder genoemde vervanging van de stelling door een belt.
Om niet langer afhankelijk te zijn van de wind liet Oude Wansink in 1891 een stoommachine aanleggen, bovendien bouwde hij naast de molen een pakhuis, een houtzagerij en - veel later - omsteeks 1913, een café. Dat laatste bestaat nog steeds, zij het nu als partycentrum, en wordt De Oude Molen genoemd.
In 1923 werd de molen gerestaureerd door molenbouwer Ten Have, waarna hij de huidige naam "De Korenbloem" kreeg. Na het overlijden van Oude Wansink in 1932 kreeg zijn schoonzoon Frans Otte het beheer over de molen, waar hij toen al jaren werkzaam was als knecht. Hij kon toen nog niet weten dat hij de laatste beroepsmolenaar op deze molen zou zijn. Vanaf 1934 (sommige bronnen zeggen '1937') werd er alleen nog gemalen met de stoommolen. In latere jaren gebruikte Otte ook die laatste niet meer, maar had voornamelijk een expeditiebedrijf.
De windmolen raakte als gevolg in verval en het heeft niet veel gescheeld of hij was verdwenen: in 1942 schreef Frans Otte de gemeente dat hij zijn molen wilde laten afbreken. In 1958, dus pas jaren later, werd inderdaad een sloopvergunning verleend, maar vervolgens maakte men van die mogelijkheid geen gebruik. De molen bleef dus, zij het in slechte staat, voortbestaan.
Om hem als monument te bewaren, werd hij in 1964 door de gemeente Haaksbergen aangekocht om te worden gerestaureerd. Op 2 februari 1966 werd dit werk gegund aan molenmaker Beckers uit Bredevoort.
Toch lijkt de toestand van de molen als geheel niet bijzonder slecht te zijn geweest: er is een afbeelding waarop de molen met een geheel herstelde romp en kap staat, maar nog steeds met een 'afgekloven' wiekenkruis. De kap heeft men dus óp de molen hersteld en hoefde er niet af.
De molen werd na deze opknapbeurt echter niet maalvaardig opgeleverd en heeft tot de laatste renovatie van 1991 alleen voor de prins kunnen draaien.
In 1985 zijn er pogingen in het werk gesteld om de molen te restaureren. De constatering dat het molenbiotoop niet ideaal was, leidde tot de gedachte om de molen te verplaatsen. De reacties uit de burgerij en de buurt waren verrassend heftig en omvangrijk en zo ontstond het idee, de molen ter plekke te handhaven en deze te verheffen tot stellingmolen. (Wat men mogelijk niet wist was dat de oorspronkelijke uitstraling van de molen hiermee min of meer terug zou keren).
Bij deze restauratie heeft men dus weer een stelling aangebracht, echter niet met schoren, zoals tot 1888 het geval was, maar met staanders. Tevens is die stelling 40 cm. hoger aangebracht dan voorheen.
aanvullingen
- toelichting naam
De naam "De Korenbloem" dateert uit 1923. In dat jaar werd een flinke herstelbeurt aan de molen verricht.
- unieke eigenschap
Mogelijk de enige molen die van stelling- in beltmolen is veranderd en weer terug!
- trivia
Dat het niet altijd een vetpot was voor de molenaar, blijkt wel hieruit: op 5 december 1879 kocht Johannes Filippus Beens, voordien mulder te Vollenhove en Odoorn, deze molen voor zijn zoon Lucas Quirinus. Deze was én niet bijzonder zakelijk ingesteld én had het als protestant moeilijk met zijn voornamelijk katholieke klantenkring. Uit frustratie schreef hij op een balk in de molen: "Ik kom uit het land van Vollenhove, maar 't is hier Schralendam".
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen