Molen De Leeuw, Lettele (Bathmen)

Lettele (Bathmen), Overijssel
b

korte karakteristiek

naam
De Leeuw
modeltype
Ronde molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan op professionele basis

adres
Oude Molenweg 3
7434 PD Lettele
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
02645
oude dbnr.
B789
Meest recente aanpassing
| Overig
media-bestand
Molen 02645 De Leeuw (Lettele (Bathmen))
Martin E. van Doornik (14-4-2018)

locatie

plaats
Lettele (Bathmen)
gemeente
Deventer, Overijssel
streek
Salland
kadastrale aanduiding
Gemeente Diepenveen, sectie G, nr. 1908
geo positie
X: 216455, Y: 475036
N: 52.25992, O: 6.28735
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Zeer groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Oude Molenweg 3
7434 PD Lettele
molenaar
Tonny Moes
telefoon
0570-543550 (molenaar)
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Winkel: vrijdag: 13:30 – 16:30 uur; zaterdag 9:00 – 16:00 uur.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
nee
AKG lid
ja
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Leeuw via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Ronde molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met riet.
inrichting

Eén koppel 16der blauwe stenen (op windkracht); twee mengketels; elevator; sleepluiwerk; pletwals; één koppel 13der blauwe stenen (elektrisch aangedreven); Deutz 1-cyl. dieselmotor. Op de eerste zolder een koppel 'wolfjes'.

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met in grote letters: "De Leeuw"

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
IJzeren rollen; kruilier
vlucht
23,80 m.
vang
Vlaamse vang; 6 vaste stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 59 kammen
Bovenbonkelaar 34 kammen, steek 12,4 cm.
Spoorwiel 108 kammen
Steenschijfloop 31 staven, steek 9,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 6,05

hoogte
van de stelling 6,00 m.
wiekvorm
Binnenroede systeem Van Bussel met Ten Haveklep; buitenroede Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Vaags ✉︎ 551 buiten 2022 2022 buiten aanw. 24,00
Derckx ✉︎ 637 binnen 1989 1989 binnen aanw. 23,80
Bremer ✉︎ 69 buiten 1964 1965 buiten 2022 24,00
Verhaeghe ✉︎ ? ? 1906 ? ? 24,00
wiekverbeteringen

In 1941 kreeg de binnenroede het systeem Ten Have. In 1965 werd dit weer vervangen door Oud-Hollands. In 1989 keerde het systeem Ten Have op de binnenroede terug; de buitenroede bleef al die tijd onverbeterd.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Sallandia ✉︎ g.n. ? aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan op professionele basis

omwentelingen
geschiedenis

De molen staat in de buurtschap Oude Molen tussen Bathmen en Lettele. Vanwege de ligging wordt de molen ook wel onder Bathmen gerekend; eigenlijk niet juist: de molen heeft nooit in die voormalige gemeente gestaan, wél in de vroeger gemeente Diepenveen. 
De naam Oude Molen is vanwege een molen die reeds in 1552 op deze plaats stond. In 1753 koopt ene Frederik te Winkel de Bathmer Windemaal - de voorganger van de huidige molen - van graaf Reusch, Heer van Dorth. Het geslacht Te Winkel leverde vervolgens tot 1960 de eigenaren en molenaars.

De huidige molen moet in 1856 gebouwd zijn na het afbranden van een voorganger. Lang geleden was er, naast drie koppel maalstenen, ook een pelsteen aanwezig.

In 1935 dreigde de molen gesloopt te worden, maar de plaatselijke huisarts Hendrik Mulders en De Hollandsche Molen wisten de toenmalige molenaar op andere gedachten te brengen. In 1941 volgde een grote herstelbeurt, waarbij molenmaker G.J. ten Have op de binnenroede het naar hem genoemde systeem aanbracht.

In 1962 had een nieuwe eigenaar plannen om de molen inwendig geheel uit te breken, maar ook dit kon worden verhinderd. In 1965 werd de molen na een restauratie wederom in gebruik gesteld, ditmaal zónder het Ten Havesysteem, want dat was door sommige instanties als 'te modern' ervaren en - onder protest van de eigenaar - verwijderd.

Na beëindigen van de bedrijfsactiviteiten in 1983, spanden plaatselijke belangenverenigingen zich in voor het behoud en restauratie van de molen. Eind 1988 werd begonnen met herstel: nieuwe binnenroede (nu weer mét Ten Have-systeem), windpeluw, stelling, reparaties aan staart en de bijgebouwen. In 1990 kon weer worden gemalen.

De elektriciteit voor de aparte maalstoel geplaatst wordt verkregen door een uit 1934 dateerde HEEMAF-generator, die wordt aangedreven door een uit 1932 stammende gerestaureerde ruwoliemotor. De motor is van het type Deutz MIH 338 met een slag van 380 mm. en een boring van 250 mm. Het vermogen van de machine bedraagt 40 PK bij 350 omw/min.

In februari 2011 werd de binnenroede gestreken, om in de werkplaats van de molenmaker te worden gerepareerd en van nieuwe Ten Havekleppen voorzien. 23 maart werd de geheel herstelde roede weer gestoken.

Begin juni 2022 ging de kap, compleet met de van kleppen voorziene binnenroede, eraf. Men bracht een geheel nieuw rietdek aan, het voorkeuvelens werd grondig hersteld en, nadat de kap geplaatst was, volgde de nieuwe buitenroede. 

aanvullingen

unieke eigenschap

Niet helemaal uniek maar wel bijzonder: één van de zeer weinige molens met het Ten Havesysteem op de ene, en Oud-Hollands op de andere. Meestal is bij het systeem Ten Have de andere roede ook gestroomlijnd. 

literatuur

J.S. Bakker: De Leeuw brult weer (II), in: De Molenaar 18 (mei 1990); pp. 553 - 558.
Willem Roose: Op bezoek bij Tonnie Moes, in: De Nieuwe Molenwereld 13 (juni 2024), pp. 63 - 69.

foto's

foto's