Molen De Pauw, De Rijp

De Rijp, Noord-Holland
v

korte karakteristiek

naam
De Pauw
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
zaagmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
02617 c
oude dbnr.
V6050
Meest recente aanpassing

locatie

plaats
De Rijp
plaatsaanduiding
aan de Eilandsdijk bezuiden De Rijp, aan de Beemster Ringvaart
gemeente
Alkmaar, Noord-Holland
streek
Schermereiland
kadastrale aanduiding 1811-1832
De Rijp C (1) 94 Gerard Johan van Hoolwerff, vrederegter
geo positie
X: 118740, Y: 507743
N: 52.55610, O: 4.85254

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
plaats kruiwerk
bovenkruier
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
1879 - 1894
geschiedenis

Op 28 juli 1682 werd voor de erfpachtsom van 5 pond een windbrief (het recht om een molen te mogen bouwen en exploiteren) voor een zaagmolen (voor balcken) te De Rijp, op de Oostervenne, verstrekt aan Huijch Jans. Houtzager.
Bron en algemene informatie: www.gahetna.nl, index Grafelijkheidsrekenkamer: windrechten (molens).
-----

In 1832 wordt als eigenaar genoemd Gerard Joan van Hoolwerff, vrederegter te De Rijp. Uit de kadasterkaart blijkt dat het een achtkante stellingmolen op een zaagschuur was.

In 1839 werd deze molen samen met De Haas gekocht door de familie De Wit (die in 1876 houtzaagmolen De Ster te Utrecht kocht). Verkopers waren toen mogelijkerwijs net als bij De Haas A. en C. Graftdijk.
Piet van Os.

Op de TK van 1879 staat de molen nog vermeld, op de TK van 1894 inmiddels een zagerij.

aanvullingen

trivia
  • 10.4.1686 - De Rijp OR, inventarisnr: 6377 13-v:
    Huyg Jansz Houtsager verklaart dat hij een houtzagersmolen genaamd 'De Pauw' heeft gekocht, naar de Rijp gevoerd en aldaar opnieuw opgebouwd heeft op een vrij omheind erf om er balken mee te zagen. Gelegen in de Oostervenne op de kant van de Beemster ringsloot. Op 28-7-1682 het recht van de wind heeft verkregen van de E.M.H. Raden en Meesters van de Rekeningen der Domeinen waarvoor hij jaarlijks 5 pond … 40 groten Vlaams moet betalen. Tot hypotheek is de molen verbonden. J.Schouten schout, W.Gout en D.Kramer schepenen.

    - 15.2.1698 - De Rijp OR, inventarisnr: 6378 12:
    Huijg Jansz Huijgen, houtzager, verkoopt aan Bruijn Gerritsz de rechterhelft van een houtzagersmolen genaamd " Pau" en huis en erf en aankleve in de banne van De Rijp. Belend met de ringsloot van de Beemster O. Cornelis Jansz Huijgen W. Koopsom 1050 gld. waaronder een custingbrief van 700 gld. dd. dezer.

    - 16.3.1709 - De Rijp OR, inventarisnr: 6378 248-v:
    Huyg Jansz en Bruyn Gerritsz Bijl verkopen aan Cornelis Jansz Huygen, mede schepen, een dubbele achtkante houtzaagmolen genaamd " De Pau" met erf woon en kookhuis en gereedschap en de houtschuur van Br. G. Bijl, bezuiden het dorp. Belend met de ringsloot van de Beemster O. de koper W. Koopsom 700 gld.

    - 17.5.1758 - De Rijp OR, inventarisnr: 6383 105:
    VERDELING: Pieter Schoolhouder weduwnaar van Annetje de Wit, Jan Huigen, Cornelis Noomen gehuwd met Guurtje Huigen, en Pieter de Boer gehuwd met Neeltje Huigen die met Jan Huigen de enige nagelaten kinderen en erfg. zijn van Annetje de Witt mede erfg. van haar voor overleden man Jan Huigen. verdelen: ... De houtzaagmolen "De Pauw" nr. 579 met huis en houtschuur bezuiden De Rijp aan de Beemsterringsloot met de werf en verder 't land, waar de staartmolen op staat in de Rijper Oostervenne bewesten de molenwerf. ....

    Blz. 72 en 73, 28-12-1793; Pieter Muusz, president schepen, verkoopt aan Jacob van Hoolwerf, te Hoorn, ten eerste de helft in een achtkante houtzaagmolen genaamd "De Pauw" met erf en werf met de halve knechtswoning en de helft in de houtloodsen nr 579 en de helft in een stuk land bewesten de molen gelegen in de Oostervenne. ...

    Blz. 354 en 355a, 03-02-1800; Pieter Muusz, koopman, verkoopt aan Gerard Johan van Hoolwerff ten eerste de helft van een houtzagersmolen "De Pauw" met erf en werf en de helft van de knechtswoning en houtloodsen in de Oostervenne aan de Ringsloot nr. 579 ...

    Bron: Streekarchief Alkmaar.
    W. van der Hoeven, 24 jan. 2008.
    -----
  •  
  • Leydse Courant, 22 juli 1884: 
    Vermeld wordt dat tegelijkertijd houtzaagmolen De Paauw en korenmolen De Reiger door bliksem werden getroffen en afbrandden.

    Purmerender Courant, 23 juli 1884: 
    "RIJP. 19 Julij (Zaterdag). hedenmiddag even voor 3 ure, ontlastte zich alhier een kort maar vreselijk onweder. De bliksem sloeg twee molens tegelijk in brand, de houtzaagmolen van den heer E.E. Vrijdag en de meelmolen van den heer P. Kossen. Beide molens zijn geheel verbrand. Persoonlijke ongelukken zijn niet voorgevallen."

    Purmerender Courant, 30 juli 1884: 
    "Op Vrijdag, den 1 Augustus 1884, des voormiddags ten 10 ure zal door de deurwaarder J. Vogel, om contant geld worden verkocht timmer- en brandhout, liggende op het terrein van den VERBRANDE HOUTZAAGMOLEN TE RIJP, en afkomstig van dien."