Molen Polder Zuidzijde, Sliklandse molen, Oud-Alblas

Oud-Alblas, Zuid-Holland
v

korte karakteristiek

naam
Polder Zuidzijde, Sliklandse molen
modeltype
Wipmolen
functie
poldermolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
02566 a
oude dbnr.
V2205
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 02566 a Polder Zuidzijde, Sliklandse molen (Oud-Alblas)
Foto: n.n., coll. A. Hoek

locatie

plaats
Oud-Alblas
gemeente
Molenlanden, Zuid-Holland
streek
Alblasserwaard
geo positie
X: 106913, Y: 430152
N: 51.85786, O: 4.68917

constructie

modeltype
Wipmolen
krachtbron
wind
functie
plaats bediening
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
zetelkruier
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Pot ✉︎ 1789 binnen 1897 1897? binnen 1927
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
afgebroken
geschiedenis
Deze molen was een in 1884 gebouwde opvolger van de op 21 november 1883 verbrande molen.
De Sliklandse molen bemaalde samen met de nu nog bestaande Peilmolen het polderdeel Zuidzijde.
De nieuwe molen werd afgebroken in 1927.

Vlucht 27,80 m
Breedte van het gevlucht 2,66 m
Diameter van het scheprad 5,92 m
Breedte van de schoepbladen 0,52 m
Tasting van het scheprad beneden zomerpeil 0,61 m
Omwenteling scheprad bij 15 vluchtomwentelingen 8,82
Waterverzet bij normale waterstand en 15 vluchtomwentelingen 42 m3
Grootste opvoerhoogte 1,67 m. Paardekracht in wateropbrengst 15 3/?
Bron: gegevens van 1892.
Informatie Arie Hoek, 27 december 2012.


In een vergadering van ingelanden van de polder Oud-Alblas Zuidzijde is met meerderheid van stemmen besloten om in plaats van den op 21 November jl. afgebranden watermolen, [Sliklandse molen] wederom te bouwen een houten wipwatermolen.
Bron: Dordrechtsche Courant, zat. 29 dec. 1883.
Jaap de Vries, 5 nov. 2004.

In 1897 werd de molen met 1m65 verhoogd voor een bedrag van ƒ 4400.
In december 1925 wordt besloten door de ingelanden van den polder “Zuidzijde” om de molen te vervangen door een motorgemaal. Het besluit werd aangenomen met 63 tegen 24 stemmen en 6 blanco.
Begin maart 1926 worden de diverse ombouwmogelijkheden voorgelegen met bijbehorend prijskaartje waarbij tevens het bedrag is weergegeven voor de ombouw van één van de molens van polder ‘Noordzijde’. Op 17 maart wordt bekend gemaakt dat polder Noord- en Zuidzijde de molens gaan vervangen door een centrifugaalpomp met dieselmotor. De prijs voor polder Zuidzijde bedraagt ƒ 17.500 met exploitatiekosten van ƒ 1820 per jaar. Voor polder Noordzijde bedraagt dit ƒ 16.000 met ƒ 1675 aan exploitatiekosten. Op 8 mei worden beide molens voor afbraak verkocht. De ombouw van polder Zuidzijde geschiedt zeer snel: begin juli vindt al de eerste proefmaling met het nieuwe gemaal plaats. Het gemaal is uitgerust met een Storkpomp van 72 M³/minuut met een opvoerhoogte van 1m34 en een Crossley motor van 43-51 pk. In de praktijk blijkt het gemaal een verzet te hebben ± 54 M³ bij 1m20 opvoerhoogte.
Bron: Uittreksel uit krantenarchief Gorcum ‘Nieuwe Gorcumse Courant’.
Informatie van J. Hoek, 8 september 2011.

aanvullingen

trivia
De coördinaten zijn geschat.


Oud Alblas in 't verleden
Deze foto van vermoedelijk omstreeks 1915 toont de Sliklandse wipmolen van molenaar M. Verhoeven, gewoonlijk Tinus Verhoef genaamd, waarover wij in no.18 van deze serie reeds in het kort iets vertelden. In die tijd werkte zijn vader nog op de molen, maar doordat deze ziek werd, nam zijn zoon Tinus het werk op 15-jarige leeftijd over. Op zo’n leeftijd valt het molenaarswerk niet in alle opzichten mee. Zo moest zoonlief om de vang (rem) te lichten teneinde de molen te laten draaien met twee zware stenen in zijn zakken de trap achter de molen op en dan springende het vangtouw grijpen. Zonder stenen had hij te weinig gewicht om op de grond te komen. Van 1923 tot 1926 is hij dit werk blijven doen met daarnaast werken als los arbeider bij de boeren. Voorjaar 1926 werd de molen afgebroken door de fa. Nijhoff en werd er een dieselgemaal geplaatst. Een hele operatie, die niet meer dan 12 weken duurde. Dit gemaal werd in 1942 vervangen door een elektrische aandrijving en nog steeds is de heer Verhoeven molenaar in hart en nieren, die het werk aan dit gemaaltje voor zijn rekening neemt, eveneens dat in de Nes-polder.
Maar om terug te komen op onze molen, zo’n honderd jaar geleden stond op deze plek ook al een wipmolen, die volgens zeggen, in 1880 afgebrand is. Op dezelfde plaats werd een nieuwe gebouwd, maar wel in grotere uitvoering. De molen, met een vlucht van 28 meter, was wel voor bewoning ingericht, maar omdat de familie Verhoeven er toch wel dichtbij woonde, is het nooit zover gekomen. Als peilmolen voor de Sliklandse molen diende heel vroeger de molen aan het Oost-einde, welke functie later door de peilmolen langs de provinciale weg bij Oud-Alblas werd overgenomen. Wegens de toenemende bebouwing nam in ongeveer 1910 de molen te Bleskensgraaf dit werk over, vandaar naar Brandwijk en weer later naar de Brandwijkse molen op Bleskensgraaf. In tegenstelling tot vroeger, toen het water tot 40cm + NAP werd opgemalen, is nu het maximum bepaald op 25 cm.
De reden dat de molen in 1926 afgebroken werd, lag in het feit dat de wipmolen in feite te klein was om de gehele polder Zuidzijde te bemalen. De oude naam voor deze polder was polder Slikland, waarnaar de molen van molenaar Verhoeven was vernoemd. De polder werd toen in twee stukken verdeeld, met een scheiding ter hoogte van het dorp. Omdat de molen nogal dicht langs de weg stond, heeft er nog wel een verschil van mening bestaan over de plaats van het nieuwe gemaal. Links op de foto staan enkele palen, waarlangs een draad hing, waarmee een bel verbonden was achter de buitenstaande w.c., waarmee langskomend verkeer de molenaar kon waarschuwen, omdat bij een bepaalde stand van de wieken deze gevaar voor het verkeer konden opleveren.
Foto uit collectie A. de Jonge en Zn.
Informatie van J. Hoek, 8 juni 2010.