- naam
- De Middelmolen
- modeltype
- Wipmolen, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Bemalen van de polder Giessen-Oudebenedenkerk en Molenaarsgraaf, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Graafdijk West 57
2973 XE Molenaarsgraaf - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 02541
- oude dbnr.
- B1061
- Meest recente aanpassing
- | Streek
Molen De Middelmolen, Molenaarsgraaf
Molenaarsgraaf, Zuid-Holland
b
locatie
- plaats
-
Molenaarsgraaf
- gemeente
- Molenlanden, Zuid-Holland
- streek
- Alblasserwaard
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Molenaarsgraaf, sectie D, nr. 86
- geo positie
-
X: 114700, Y: 431034N: 51.86640, O: 4.80210
- biotoopwaarde
- 5 (goed)
- landschappelijke waarde
- Bijzonder groot, zeer goed in de wind en het zicht gelegen.
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Graafdijk West 57
2973 XE Molenaarsgraaf - molenaar
- Adrie van der Ent
- telefoon
-
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- nee
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- nee
- openingstijden
Alleen op de Nationale Molendag en Open Monumentendag.
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van De Middelmolen via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Wipmolen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Ondertoren, gedekt met riet, op veldmuren van 0,30 m.
- kap
- Bovenhuis geheel geteerd; kap gedekt met gepotdekselde planken.
- inrichting
Open ijzeren scheprad buiten de molen; Ø 5,50 m.; breed 0,59 m.
Woning in de molen.- versieringen
Eenvoudige windvaan met daarin uitgeponst het jaartal '1655' (wat mogelijk op een bouwjaar van de - huidige - wipmolen wijst).
- plaats bediening
- grondzeiler
- plaats kruiwerk
- middenkruier
- kruiwerk
- Zetelkruiwerk; kruirad met hoge bank
- vlucht
- 26,00 m.
- vang
- Vlaamse vang; 5 deels scharnierende, deels vaste stukken. Vangbalk met haak; evenaar.
- overbrenging
Bovenwiel 75 kammen
Bovenschijfloop 38 staven, steek 11,7 cm.
Onderschijfloop 22 staven
Onderwiel 87 kammen, steek 16,0 cm.
Overbrengingsverhouding 2,00 : 1- hoogte
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Derckx 219 buiten 1977 1977 buiten aanw. 25,80 Derckx 220 binnen 1977 1977 binnen aanw. 26,00 Pot 2394 binnen 1916 1916? binnen 1977 25,80 - wiekverbeteringen
Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte NSBM Fyenoord g.n. 1846 1846? aanw. 04,20 - wateras
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte De Prins van Oranje 498 1867 1867? aanw.
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 29966
- inventarisnummer
- ZH172
eigendom
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
-
onb.
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Bemalen van de polder Giessen-Oudebenedenkerk en Molenaarsgraaf, thans op vrijwillige basis
- omwentelingen
- eigendomshistorie
De SIMAV is eigenaar sinds 1968, daarvoor was dat de polder Giessen-Oudebenedenkerk en Molenaarsgraaf
- geschiedenis
-
Dit is de enig overgebleven molen van de polder Giessen-Ouderbenedenkerk. Een oorspronkelijk bouwjaar van deze molen is niet echt bekend. Over bouw en vroegere herstellingen weet men weinig: 1655 wordt wel als bouwjaar genoemd, maar ongetwijfeld gaat het dan over een opvolger van een wipmolen die daar al eerder stond. Dat bewuste jaartal staat vermeld in een sluitsteen in de toog boven de waterloop, op zich geen aanwijzing dat het om het bouwjaar van een complete molen zou gaan (want het kan evengoed wijzen op groot herstel aan die waterloop alleen).
Onderzoek in het polderarchief wees uit dat in 1891 een andere wipmolen van deze polder, genaamd De Kraak, werd onttakeld en dat bij die gelegenheid het onderwiel (en waarschijnlijk dan ook het onderschijf) van deze molen vervolgens naar de Middelmolen verhuisden.
Sinds 1968 is deze molen eigendom van de SIMAV. Enige tijd nadat deze molenstichting als eigenaar optrad is een restauratieplan opgesteld dat in 1974 op ƒ 190.000,-- werd begroot.
In 1976 ontving de molenmakerij vh. fa. J. de Gelder b.v. te Arkel de opdracht. Het karwei bestond in hoofdzaak uit het aanbrengen van een nieuw wiekenkruis, kap (inclusief daklijsten) en stormbint, staart, kozijnen, ramen en deuren, rietdek op de ondertoren, bladen van het scheprad en herstellingen aan het metselwerk.
Na dit omvangrijke karwei werd de molen op 25 september 1978 weer in gebruik gesteld. De totale kosten kwamen uit op ƒ 322.762,--.
Vóór de restauratie was het stormbint van de molen beplankt met verticale delen (net als bij de verdwenen Zuidmolen van dezelfde polder en bij de vroeger eveneens nabijgelegen Westeindse Molen van de polder Molenaarsgraaf). Tijdens de restauratie werd dit gewijzigd in de voor deze streek meer gangbare methode van het in visgraatverband aanbrengen van gepotdekselde delen, waardoor het doorslaan van regen door de planknaden beter wordt voorkomen. Toch is het jammer dat het oorspronkelijke beeld van de molen hierdoor is gewijzigd.
In 1981 stortte een flink deel van het metselwerk van de achterwaterloop in; dit werd spoedig hersteld. In 1998 was ingrijpend werk nodig aan de bovenzetel en enige muurplaten.
In 2009 onderging de molen een restauratie waarbij de waterloop werd hersteld, de vang vernieuwd en het gevlucht gerepareerd.
Los van alle gebruikelijke herstelproblematiek blijft dit een prachtige wipmolen waarvan iedereen kan begrijpen waarom die zo lang in bedrijf is gebleven: goed gemaakt maar vooral ook bijzonder goed in de wind!
aanvullingen
- toelichting naam
De naam zegt het al: ooit stonden hier drie molens. De Zuidmolen werd in 1952 afgebroken, de noordelijke molen, De Kraak, verdween al in 1891.
- unieke eigenschap
Het bovenwiel heeft geknikt uitgezaagde kruisarmen en een opvallend kleine spiegel. Bij onderwielen van schepradmolens komt dit vaker voor; bij een bovenwiel is dit een uitzondering.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen