Molen Letronie, Hoogeloon

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1858

verdwenen

1932

voorganger

Hoogeloon (Molen van Hoogeloon / De Haas)

geschiedenis

Als vervolg op de afbraak van de benoorden het dorp staande standerdmolen in 1858 werd er in hetzelfde jaar een nieuwe stenen graan- en schorsmolen opgericht op een molenberg aan het Moleneind. Dit was aan de zuidkant van het dorp tussen de Heuvel en de Breestraat. Hier was geen bedreiging vanuit (her)bebossing. A.P. Nahuys, 49-jarige ongehuwde koopman uit Oirschot, verzocht begin 1858 een windgraan- en schorsmolen te mogen oprichten op perceel A2416. De voltooiing van de molen maakte hij niet mee, hij overleed op 9 april 1858. In zijn nalatenschap de windmolen op Heieind en een perceel grond aan de Molenweg.

De eerste molenaar op de nieuwe bergmolen 'Letronie' in Hoogeloon was Goirlenaar Antonie Kruyssens. Dochter Johanna trouwde met Willem Castelijns. De zonen Antonie, Hubertus en Cornelis traden in hun voetsporen.

Eind 1924 werd een 30 pk zuiggasmotor bijgeplaatst. Tot 1925 maalde hier de familie Castelijns. Na verkoop aan Godefridus Coppens uit Udenhout, de laatste Loonse windmolenaar, raakte de molen na enkele jaren in onbruik en verval met de opkomst van andere energiebronnen dan wind in de vorm van een gasmotor die de motormaalderij in de Hoofdstraat vanaf 1932 aandreef. De ietwat excentrieke 'Rooie Aarts' (Cornelis volgens het doopregister), zonder vaste woon- en verblijfplaats, huisde er nog enige tijd met zijn honden en aan de bedstijl getuierde geiten. De Weertse molenbouwkundige Chris van Bussel kocht de onderdelen voor hergebruik. De roeden en de as gingen naar de nog bestaande molen te Made en het kruiwerk verhuisde naar de eveneens nog aanwezige molen te Hilvarenbeek. De laatste sporen verdwenen toen het puin gebruikt werd voor de verharding van de weg Vessem-Knegsel (1932) en van de start- en landingsbanen van Fliegerhorst Welschap (1940).

Bron: 'De Haas' -- molendinum venti Hoogcasteren, Loon, Vessem en Beers, art. door Bart Beex in De Heijmraeder, jaargang 13, nr. 1, 2007, blz. 1-12. Heemkundevereniging De Hooge Dorpen.