Molen De Goede Hoop, Mijnsheerenland

Mijnsheerenland, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
De Goede Hoop
modeltype
Ronde molen, grondzeiler
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis.

adres
Molenweg 17
3271 AM Mijnsheerenland
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01983
oude dbnr.
B1058
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 01983 De Goede Hoop (Mijnsheerenland)
Django Schardijn (28-10-2018)

locatie

plaats
Mijnsheerenland
gemeente
Hoeksche Waard, Zuid-Holland
streek
Hoeksche Waard
kadastrale aanduiding
Gemeente Mijnsheerenland, sectie D, nr. 156
geo positie
X: 93029, Y: 423251
N: 51.79446, O: 4.48888
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
De omgeving van de molen is in 2015-2018 sterk verbeterd nadat in overleg vele bomen en struiken zijn verwijderd.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Molenweg 17
3271 AM Mijnsheerenland
molenaar
Wim van der Giesen
telefoon
06-55123557
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

In de regel zaterdag en op afspraak.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Goede Hoop via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Ronde molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen, aan de ZW-kant gepleisterd, geheel gewit
kap
Gedekt met riet
inrichting

Eén (voorheen drie) koppel 15der kunststenen; regulateur; kammenluiwerk

versieringen

Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met het opschrift 'De Goede Hoop'

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Rollenkruiwerk; 30 houten en ook ijzeren rollen. Kruirad.
vlucht
22,09 / 22,29 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangstok. Kneppel.
overbrenging

Bovenwiel 54 kammen
Bovenschijfloop 24 staven, steek 13,5 cm.
Spoorwiel 48 kammen
Steenschijfloop 19 staven, steek 9,5 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,68

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 1444, Pot
Pot
✉︎ 1444 buiten 1885 1925> buiten aanw. 22,80
media-bestand
Roede 1393, Pot
Pot
✉︎ 1393 binnen 1883 1883? binnen aanw. 22,09
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As ?, Enthoven & Co, L.I.
Enthoven & Co, L.I.
✉︎ ? 1846 aanw. 03,15
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis.

omwentelingen
eigendomshistorie

De Stichting Molens Hoeksche Waard is eigenaar sinds 6 november 2018, daarvoor was dat  de Stichting Molens Binnenmaas sinds 1992; daarvoor de gemeente Binnenmaas sinds 1984; daarvoor de vm. gemeente Mijnsheerenland sinds 1958; daarvoor P. Oosthoek

geschiedenis
Reeds in 1455 bezat Mijnsheerenland een standerdmolen, staande aan de Blaaksedijk recht tegenover de Vrouwenhuisjesweg.
Op 27 juli 1649 sloot de toenmalige ambachtsheer, Van Raesfelt, met Teunis Simonsz (Slooter), molenaar een contract betreffende het bouwen van een nieuwe korenmolen. De molenaar kreeg hierbij een perceel grond in erfpacht. Het werd een wipkorenmolen, waarschijnlijk met een met rietgedekte ondertoren én kap.

Omstreeks 1740, dus nog geen 100 jaar later, wordt de wipmolen op initiatief van zijn molenaar, Gijsbert Batenburg, vervangen door de nu nog aanwezige stenen molen. Het huidige spoorwiel is nog uit de wipmolen afkomstig , evenals enige balken (die in de nieuwe molen als zolderbalken dienst gingen doen). Door de hoge plaatsing van het spoorwiel draaien de kammen van het luiwiel daar rechtstreeks op, ruimte voor een aparte schijf of wiel was er niet.

Na Batenburg zijn er nog diverse andere eigenaren te noteren: De Bruijn, Van Rossum, Reijshouwer, Dekker, Kappeteijn, Landheer, Van der Linden, Boogaart en Oosthoek.

Onder die laatste molenaar is de molen in 1945 buiten bedrijf gekomen. Inmiddels had de molen al gezelschap gekregen van een maalderij.
In 1958 verwierf de toenmalige gemeente Mijnsheerenland de molen van P. Oosthoek. In 1962 voerde de Mijnsheerenlandse molenmakerij Dirkse een restauratie uit, waarbij onder meer een andere, tweedehands, roede werd gestoken.

Een groot - en ook steeds groter wordend - probleem bij deze molen vormde de omgeving: na 1958 raakte de molen geleidelijkaan geheel ingegroeid. Tot in de jaren '90 werd door Jaap Wols, indertijd knecht toen de molen nog in bedrijf was, wel gedraaid (vooral in de winter, als de bomen niet in blad stonden) tot op een zeker moment ook dat niet meer ging. Ondertussen was in 1984 de nieuwe gemeente Binnenmaas eigenaar geworden. In 1992 droeg deze de molen over aan de Stichting Molens Binnenmaas.

Stilstand, hier min of meer opgedrongen door de slechte omgeving, betekende niet meteen achteruitgang: de kap heeft men nog een keer opnieuw met riet gedekt en in de zomer van 2009 volgde een forse opruimbeurt.

Al met al stond hier een molen die, op roeden en hekwerk na, feitelijk in heel behoorlijke staat verkeerde. Juist doordat nooit ingrijpende restauraties hebben plaatsgevonden heeft deze molen een zeer authenthieke sfeer. De afgelopen jaren waren de onderhoudswerkzaamheden erop gericht om verval en de verdere aantasting een halt toe te roepen. Aangetaste houten sponningen en, waar aan de orde, deuren en blinden, werden vervangen dan wel gerepareerd. Aansluitend werden in 2010 de houten delen aan de buitenkant geschilderd en werd de binnenkant van de molen behandeld tegen ongedierte zoals houtworm en bonte knaagkever. 
In 2012 werd het metselwerk gerestaureerd en opnieuw gewit. Eerder was de molen al opnieuw geschilderd.

Wat dan vooral dringend nodig was, was een aanzienlijke verbetering van de omgeving en dat is gelukt: in overleg en samenwerking met de (particuliere) eigenaren van aan de molen grenzende percelen konden goede afspraken gemaakt worden over verbetering. Dit  resulteerde in 2014 en 2015 in een drastische sanering van het bomenbestand en het hoog opgroeiend struikgewas rondom de molen.

Op 21 februari 2017 werden beide roeden gestreken om te worden gerepareerd. 17 oktober dat jaar zijn zij, na uitvoerig herstel door de fa. Vaags, weer gestoken. Er bleek meer werk nodig: windpeluw en twee lange schoren vervangen en de vang vernieuwd. 

Inmiddels draait de molen weer geregeld en wordt er ook weer gemalen.

 

 

© Wim van der Giesen (06-01-2023)
Na 50 jaar wordt er weer gemalen in de molen.

 

aanvullingen

literatuur

Jesse in 't Veld, De Goede Hoop gerestaureerd, in: De Nieuwe Molenwereld 1 (juni 2018), pp. 74-79.
Peter Pouwels, Oude molenroede bekent kleur, in: De Nieuwe Molenwereld 2 (december 2018), pp. 53-57.

trivia

In 1753 verzochten "Gijsbert Batenburg, korenmolenaar van Mijnsheerenland, Arij Rijshouwer, Korenmolenaar van Goidschalxoord, Cornelis de Bruijn, korenmolenaar van Puttershoek en Jacobus de Leeuw, korenmolenaar van s-Gravendeel, aan de Staten van Holland en West-Vriesland " om toestemming tot verhoging van het maalloon. Dit verzoek werd onder andere voor advies in handen gesteld van Schout en gerecht van Mijnsheerenland van Moerkerken. Deze waren tégen verhoging, niet zo verwonderlijk aangezien zij als inwoners van Mijnsheerenland dat zouden moeten betalen. Uit de vele tegenargumenten blijkt dat op de molen van Mijnsheerenland ook gemalen werd voor een deel van de inwoners van Westmaas, Heinenoord en St. Anthoniepolder. Voorts werd vermeld dat "hij gelijk nog in den voorleden jaren in plaats van een Houten wipmolen een nieuwen steenen molen heeft gestigt".
Uit het verhaal blijkt onder meer dat hij acht kinderen heeft, terwijl er, als klap op de vuurpijl, op wordt gewezen dat "geen ander Burgeren of Ingesetenen rijkelijk in Klederen en van Gout en Silver zijn voorzien, dan het huishouden van opgemelden molenaar".

foto's

foto's