- naam
- Aarssensmolen / De Dageraad
- modeltype
- Ronde molen, beltmolen
- functie
- korenmolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Oude Molenstraat 2
5411 EJ Zeeland - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 01972
- oude dbnr.
- B615
- Meest recente aanpassing
- | Molenaar (overleden)
Molen Aarssensmolen / De Dageraad, Zeeland
Zeeland, Noord-Brabant
b
locatie
- plaats
-
Zeeland
- gemeente
- Maashorst, Noord-Brabant
- streek
- De Peel
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Zeeland, sectie H, nr. 754
- geo positie
-
X: 174634, Y: 411896N: 51.69550, O: 5.67119
- biotoopwaarde
- 3 (matig)
- landschappelijke waarde
- Groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Oude Molenstraat 2
5411 EJ Zeeland - molenaar
- Jan Udo
- telefoon
- 06-15302552
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- nee
- open op zondag
- ja
- op afspraak
- ja
- openingstijden
Zondag 10.00 - 17.00 uur. Buiten deze tijd uitsluitend na afspraak.
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- ja
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Aarssensmolen / De Dageraad via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Ronde molen, beltmolen
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Ronde stenen molen
- kap
- Gedekt met dakleer
- inrichting
Eén koppel 17der kunststenen, sleepluiwerk. Daarnaast een hamermolen, fabr. Van Aarssen, uit ca. 1963.
- plaats bediening
- beltmolen
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Engels. Kruilier.
- vlucht
- 25,10 m.
- vang
- Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangtrommel. Pal.
- overbrenging
Bovenwiel 44 kammen, steek 14,5 cm.
Bovenschijfloop 21 staven
Spoorwiel 100 kammen, steek 8 cm.
Steenrondsel 33 staven
Overbrenging 1 : 6,35- hoogte
- van de belt: 4,20 m.
- wiekvorm
- Systeem Van Bussel met neusremkleppen op beide roeden
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Derckx 163 buiten 1975 1976 buiten aanw. 25,10 Derckx 164 binnen 1975 1976 binnen aanw. 25,10 Fransen g.n. buiten 1910 1910? buiten ? 24,60 Fransen g.n. binnen 1907 1907? binnen ? 24,30 - wiekverbeteringen
Van 1939 tot de grote restauratie van 1975/'76 had deze molen op beide roeden het systeem Van Bussel. Hierna is weer Oud-Hollandse ophekking aangebracht.
In 2008, nadat de roeden tijdelijk vanwege een reparatie waren gestreken, is het systeem Van Bussel in ere hersteld. Er zijn toen bovendien neusremkleppen toegepast.- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte onbekend ? ? aanw. 04,25
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 40321
- inventarisnummer
- NB116
eigendom
- eigenaar
- Gemeente Maashorst
- eigendomsvorm
- Gemeente
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
-
/15
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- omwentelingen
- eigendomshistorie
De gemeente Maashorst is eigenaar sinds 1-1-2022. Daarvoor was dat de per die datum opgeheven gemeente Landerd.
- geschiedenis
-
Van deze molen werd altijd beweerd dat deze in 1832 zou zijn gebouwd. Anno 2020 bleek na archiefonderzoek iets anders: op 4 april 1815 verpachtten drie eigenaren de molen aan Francis Cleophas. "Ten woonhuize van Andreas van Erp, burgemeester te Zeeland: Joannis van Erp, koopman te Zeeland, eigenaar voor 1/4 part; Reinier Cleophas, korenmolenaar te St. Anthonis, eigenaar voor 1/4 part; Henrica van Gemonde, geassisteerd door haar echtgenoot Henricus van den Brock, mouter te Uden, eigenaar voor 1/2 part en als voogd over haar minderjarige kinderen uit haar eerste huwelijk met Andreas Ignatius van der Meulen, met name Maria Catharina, Jan Francis, Anthonetta, Adreanus Arnoldus en Dorothea. Henricus van den Brock als mede-voogd en Henricus van London, ontvanger der belastingen te Reek en Zeeland, als toeziende voogd. Zij verpachten de korenwindmolen van Zeeland aan Francis Cleophas, molenaar te Zeeland, voor f 755,--. Als borgen stellen zich Joannes van Erp en Reinier Cleophas."
Ook is er een inschrijving in het patentregister van de gemeente Zeeland van 1815, waarin Francis Cleophas wordt genoemd als molenaar van een korenmolen, zonder balie, waarvan de wieken langs de grond gaan. Hendrik Cleophas is dan molenaarsknecht. De molen dateert dus in ieder geval van 1815.
In het patentregister van 1823 staat Steven van Dieten, koorn- en boekwijtmolenaar, wordende de molen door de wind gedreven, bij afwisseling mout malende. Hij is dan ook meelverkoper en herbergier.
Latere eigenaren waren achtereenvolgens M.C. van der Meulen (1841 - 1860), Franciscus Klefas (1860 - 1869), Joh. Chr. Arts (1869 - 1880) , Willem van Dieden (1880 - 1889), Th. van Kilsdonk (1889 - 1922) en Cornelis van Kilsdonk (1922 - 1929). Overiges was Joh.Chr. Arts geen molenaar, maar bugemeester van St. Anthonis.
IN 1929 werd A.M. van Aarssen, afkomstig uit het Limburgse Roosteren, eigenaar; totaan de verkoop aan de toenmalige gemeente Zeeland in 1971 bleef de molen in zijn familie. In dat jaar was de molen al buiten bedrijf en in slechte staat.
Restauratie voor deze toen al behoorlijk vervallen en grotendeels uitgesloopte molen volgde in 1975/'76. Hierbij werd onder meer het spoorwiel van de korenmolen te Merselo gebruikt. Die molen fungeerde op dat moment alleen nog als graansilo (maar is inmiddels ook weer een volwaardig maalwerktuig). Sindsdien is weer gedraaid en ook gemalen.
In het voorjaar van 2008 heeft men beide roeden gestreken, om deze na reparatie weer te steken. Bij die gelegenheid is opnieuw het systeem Van Bussel aangebracht.
aanvullingen
- toelichting naam
"Aarssensmolen" is niet meer dan een aanduiding en verwijst naar de familie Van Aarssen, die deze molen ruim 40 jaar in eigendom had. Eigenlijk is het opmerkelijk dat deze molen eerder geen naam had, want in dit betrekkelijk kleine dorp staat nóg een ronde stenen beltmolen (die eveneens jarenlang geen echte naam had....).
De naam "De Dageraad" dateert voorzover bekend pas van na de grote restauratie van 1975/'76.- wetenswaardigheden
Martin Merkx, hier jarenlang molenaar, overleed onverwacht op 28 november 2024.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen