Molen Aarssensmolen / De Dageraad, Zeeland

Zeeland, Noord-Brabant
b

korte karakteristiek

naam
Aarssensmolen / De Dageraad
modeltype
Ronde molen, beltmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Oude Molenstraat 2
5411 EJ Zeeland
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01972
oude dbnr.
B615
Meest recente aanpassing
| Molenaar (overleden)
media-bestand
Molen 01972 Aarssensmolen / De Dageraad (Zeeland)
Marcel Stroo (27-5-2017)

locatie

plaats
Zeeland
gemeente
Maashorst, Noord-Brabant
streek
De Peel
kadastrale aanduiding
Gemeente Zeeland, sectie H, nr. 754
geo positie
X: 174634, Y: 411896
N: 51.69550, O: 5.67119
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
Groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Oude Molenstraat 2
5411 EJ Zeeland
molenaar
Jan Udo
telefoon
06-15302552
website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
ja
op afspraak
ja
openingstijden

Zondag 10.00 - 17.00 uur. Buiten deze tijd uitsluitend na afspraak.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
ja
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van Aarssensmolen / De Dageraad via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Ronde molen, beltmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 17der kunststenen, sleepluiwerk. Daarnaast een hamermolen, fabr. Van Aarssen, uit ca. 1963.

plaats bediening
beltmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels. Kruilier.
vlucht
25,10 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangtrommel. Pal.
overbrenging

Bovenwiel 44 kammen, steek 14,5 cm.
Bovenschijfloop 21 staven
Spoorwiel 100 kammen, steek 8 cm.
Steenrondsel 33 staven
Overbrenging 1 : 6,35

hoogte
van de belt: 4,20 m.
wiekvorm
Systeem Van Bussel met neusremkleppen op beide roeden
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Derckx ✉︎ 163 buiten 1975 1976 buiten aanw. 25,10
Derckx ✉︎ 164 binnen 1975 1976 binnen aanw. 25,10
Fransen ✉︎ g.n. buiten 1910 1910? buiten ? 24,60
Fransen ✉︎ g.n. binnen 1907 1907? binnen ? 24,30
wiekverbeteringen

Van 1939 tot de grote restauratie van 1975/'76 had deze molen op beide roeden het systeem Van Bussel. Hierna is weer Oud-Hollandse ophekking aangebracht.
In 2008, nadat de roeden tijdelijk vanwege een reparatie waren gestreken, is het systeem Van Bussel in ere hersteld. Er zijn toen bovendien neusremkleppen toegepast.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
onbekend ✉︎ ? ? aanw. 04,25
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
/15
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

omwentelingen
eigendomshistorie

De gemeente Maashorst is eigenaar sinds 1-1-2022. Daarvoor was dat de per die datum opgeheven gemeente Landerd.

geschiedenis

Van deze molen werd altijd beweerd dat deze in 1832 zou zijn gebouwd. Anno 2020 bleek na archiefonderzoek iets anders: op 4 april 1815 verpachtten drie eigenaren de molen aan Francis Cleophas. "Ten woonhuize van Andreas van Erp, burgemeester te Zeeland: Joannis van Erp, koopman te Zeeland, eigenaar voor 1/4 part; Reinier Cleophas, korenmolenaar te St. Anthonis, eigenaar voor 1/4 part; Henrica van Gemonde, geassisteerd door haar echtgenoot Henricus van den Brock, mouter te Uden, eigenaar voor 1/2 part en als voogd over haar minderjarige kinderen uit haar eerste huwelijk met Andreas Ignatius van der Meulen, met name Maria Catharina, Jan Francis, Anthonetta, Adreanus Arnoldus en Dorothea. Henricus van den Brock als mede-voogd en Henricus van London, ontvanger der belastingen te Reek en Zeeland, als toeziende voogd. Zij verpachten de korenwindmolen van Zeeland aan Francis Cleophas, molenaar te Zeeland, voor f 755,--. Als borgen stellen zich Joannes van Erp en Reinier Cleophas."
Ook is er een inschrijving in het patentregister van de gemeente Zeeland van 1815, waarin Francis Cleophas wordt genoemd als molenaar van een korenmolen, zonder balie, waarvan de wieken langs de grond gaan. Hendrik Cleophas is dan molenaarsknecht. De molen dateert dus in ieder geval van 1815. 

In het patentregister van 1823 staat Steven van Dieten, koorn- en boekwijtmolenaar, wordende de molen door de wind gedreven, bij afwisseling mout malende. Hij is dan ook meelverkoper en herbergier.
Latere eigenaren waren achtereenvolgens M.C. van der Meulen (1841 - 1860), Franciscus Klefas (1860 - 1869), Joh. Chr. Arts (1869 - 1880) , Willem van Dieden (1880 - 1889), Th. van Kilsdonk (1889 - 1922) en Cornelis van Kilsdonk (1922 - 1929). Overiges was Joh.Chr. Arts geen molenaar, maar bugemeester van St. Anthonis. 
IN 1929 werd A.M. van Aarssen, afkomstig uit het Limburgse Roosteren, eigenaar; totaan de verkoop aan de toenmalige gemeente Zeeland in 1971 bleef de molen in zijn familie. In dat jaar was de molen al buiten bedrijf en in slechte staat. 

Restauratie voor deze toen al behoorlijk vervallen en grotendeels uitgesloopte molen volgde in 1975/'76. Hierbij werd onder meer het spoorwiel van de korenmolen te Merselo gebruikt. Die molen fungeerde op dat moment alleen nog als graansilo (maar is inmiddels ook weer een volwaardig maalwerktuig). Sindsdien is weer gedraaid en ook gemalen.

In het voorjaar van 2008 heeft men beide roeden gestreken, om deze na reparatie weer te steken. Bij die gelegenheid is opnieuw het systeem Van Bussel aangebracht.

aanvullingen

toelichting naam

"Aarssensmolen" is niet meer dan een aanduiding en verwijst naar de familie Van Aarssen, die deze molen ruim 40 jaar in eigendom had. Eigenlijk is het opmerkelijk dat deze molen eerder geen naam had, want in dit betrekkelijk kleine dorp staat nóg een ronde stenen beltmolen (die eveneens jarenlang geen echte naam had....). 
De naam "De Dageraad" dateert voorzover bekend pas van na de grote restauratie van 1975/'76.

wetenswaardigheden

Martin Merkx, hier jarenlang molenaar, overleed onverwacht op 28 november 2024. 

foto's

foto's