- naam
- De Vooruitgang
- modeltype
- Ronde molen, beltmolen
- functie
- korenmolen
- bouwjaar
- herbouwd
- 1987
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan op vrijwillige basis
- adres
-
Molenstraat 4B
5441 AB Oeffelt - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 01966
- oude dbnr.
- B569
Molen De Vooruitgang, Oeffelt
Oeffelt, Noord-Brabant
b
locatie
- plaats
-
Oeffelt
- gemeente
- Land van Cuijk, Noord-Brabant
- streek
- Land van Cuijk
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Boxmeer, sectie Z, nr. 3375
- geo positie
-
X: 192535, Y: 412250N: 51.69776, O: 5.93014
- biotoopwaarde
- 4 (aanvaardbaar)
- landschappelijke waarde
- Groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Molenstraat 4B
5441 AB Oeffelt - molenaar
- John Houben / Sonja Middelink
- telefoon
- 0485-320994
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- ja
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
Zaterdag 9.00 - 12.00 uur en op afspraak
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van De Vooruitgang via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Ronde molen, beltmolen
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Ronde stenen molen, deels zwart geteerd
- kap
- Gedekt met dakleer
- inrichting
Eén koppel 16der kunststenen; sleepluiwerk
- versieringen
Eenvoudige baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met de opschriften '1913' '1987' en daaronder 'De Vooruitgang' en in kleine letters daaronder 'THvB'.
- plaats bediening
- beltmolen
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Engels. Kruilier.
- vlucht
- 25,80 m.
- vang
- Vlaamse vang; 5 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; vangtrommel. Pal.
- overbrenging
Bovenwiel 66 kammen
Bovenschijfloop 35 staven, steek 12 cm.
Spoorwiel 88 kammen
Steenschijfloop 27 staven
Overbrengingsverhouding 1 : 6,15- hoogte
- van de belt: 5,50 m.
- wiekvorm
- Systeem Fauël op beide roeden
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Beijk 49 binnen 2022 2022 binnen aanw. 25,33 Beijk 50 buiten 2022 2022 buiten aanw. 25,33 Derckx 539 buiten 1987 1987 buiten 2021 25,80 Derckx 540 binnen 1987 1987 binnen 2021 25,80 Pot ? binnen ? 1913? binnen 1953 25,00c Pot ? buiten ? 1913? buiten 1953 25,00c Verhaeghe 134 1901 26,80 - wiekverbeteringen
In 1946 kreeg deze molen, als allereerste in Nederland, het systeem Fauël (fokwieken) op de binnenroede. Kort daarna kreeg ook de buitenroede dit systeem. Al in 1953 kwam daaraan een einde, toen de molen werd onttakeld.
Bij de rehabilitatie van deze molen in 1987 is gekozen voor Oud-Hollandse ophekking.
Na het vervangen van de roeden in 2022 kreeg deze molen de fokken, zoveel mogelijk naar de oorspronkelijke opzet, terug.- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Penn & Comp, F.J. 45 1853 1987 aanw. De Prins van Oranje ? ? 1913? 1953 06,28
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 481740
- inventarisnummer
- NB121
eigendom
- eigenaar
- Gemeente Land van Cuijk
- eigendomsvorm
- Gemeente
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan op vrijwillige basis
- molenmaker
- ?? (1913) Fa. Coppes, Bergharen (1987)
- omwentelingen
- eigendomshistorie
De gemeente Land van Cuijk is eigenaar per 1-1-2022, daarvoor was dat de per die datum opgeheven gemeente Boxmeer.
- geschiedenis
-
Begin 1913 stapte J. Manders, leerlooier van beroep, naar de gemeente Oeffelt met het verzoek, een windmolen aan de weg naar Cuijk te mogen bouwen. In de raadsvergadering van 19 maart 1913 werd positief beslist en zo werd datzelfde jaar nog een stenen beltmolen gebouwd; die kreeg de naam "De Vooruitgang".
Aangezien de meeste molens in het Land van Cuijk uit de 19de eeuw stammen, mag deze molen best jong genoemd worden. Het is wellicht één van de laatste molens in Nederland die nog voor commercieel gebruik nieuw werden gebouwd. Later in deze eeuw zien we alleen nog (her)bouw van molens uit cultureel oogpunt.
Oeffelt had anno 1913 al een molen: deze, in de volksmond "de molen van Gerrits" genoemd, stond nog geen 500 meter van De Vooruitgang en beide molens waren dan ook beeldbepalend voor het dorp.
Hieraan kwam in de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog een wreed einde: dorpskerk en molens moesten het ontgelden door gevechten tussen terugtrekkende Duitse en geallieerde troepen. De molen van Gerrits werd niet meer hersteld en tenslotte in 1955 gesloopt.
De Vooruitgang werd wél hersteld van de oorlogsschade en kreeg bovendien in 1946 als eerste in Nederland het door ir. P.L. Fauël ontworpen fokwieksysteem, eerst op één roede, later ook op de tweede.
Lang duurde deze opleving echter niet: in 1953 werd de molen grotendeels onttakeld. As en roeden gingen naar Kampen, waar de net verplaatste korenmolen d'Olde Zwarver op 1 februari as en roeden had verspeeld bij de beruchte storm (die vooral in Zeeland dood en verderf had gezaaid).
Het bleef in Oeffelt niet bij onttakeling: in mei 1954 brandde de inmiddels als meelfabriek ingerichte molenromp volledig uit. Zo bleef enkele decennia een troosteloze stenen romp in het landschap staan.
In 1973 kwam vrijwillig molenaar Theo van Bergen met plannen tot herbouw van de molen. Eind zeventiger jaren kocht de gemeente Oeffelt de romp aan van de toenmalige eigenaar Maassen. Na een lange voorbereiding (zo stond dit molenrestant niet op de monumentenlijst) kon, na oprichting van de stichting De Oeffeltse Molen, in 1986 een begin gemaakt worden met de reconstructie. In 1987 werd een draaivaardige molen in gebruik genomen.
Enige jaren later was er voldoende geld om de molen met een koppel stenen ook maalvaardig te maken en sindsdien wordt er geregeld op vrijwillige basis gedraaid en soms ook gemalen.
Jammer - en eigenlijk onbegrijpelijk - is, dat hier in 1987 het fokwieksysteem niet meteen werd aangebracht. Maar nadat de molen eind 2019 stilgezet was vanwege de matige staat van beide roeden, besloot men de nieuwe roeden opnieuw van fokken te voorzien, en wel naar de originele tekeningen van na 1945!
Nadat de oude roeden waren gestreken heeft men een steiger rond de molenromp opgetrokken, om ook het metselwerk grondig na te kunnen kijken en ook is de hier en daar wat uitgezakte molenberg opgehoogd.
Op 30 mei 2022 zijn de nieuwe roeden gestoken en kort daarna was de molen weer maalvaardig.
aanvullingen
- toelichting naam
Deze molen werd kort na de bouw in 1913 al "De Vooruitgang" genoemd. Tussen 1937 en 1954 was op de baard echter "Zaaierslust” te lezen.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen