Molen Gemeeneland van Poortugaal- of Oudelandschepolder, ondermolen, Poortugaal

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

< 1700

verdwenen

1880

gesloopt

geschiedenis

*In 1622 werd een sluis, die dwars onder de Dorpsstraat doorliep verbonden met een bovenboezem, ook wel 'kulk' genoemd. Aan deze boezem stonden drie molens die in de bemaling van het Gemeeneland van Poortugaal voorzagen. Deze molens werden in 1880 vervangen door een stoomgemaal dat later weer vervangen werd door een elektrisch gemaal.

Bron: Pernis Hoogvliet en Rhoon/eiland IJsselmonde door J. Verheul Dzn/Leen Molendijk (1970)

*Om de waterhuishouding in het Oude land van Poortugaal te regelen beschikte men aanvankelijk over een Wipmolen gelegen aan de noordkant van de polder tegen de Hil (nu Eemhaven E.C.T) in de buurt van de eendenkooi bij de Hoge en Lage weide.
In de 17e eeuw kwam er een molengang waaraan 3 watermolens stonden:
De Bovenmolen ter hoogte van de Boomgaardhoekseweg,
de Middelmolen, en de Oostmolen, deze laatste was een Wipmolen aan de Koddeweg.
De twee andere molens waren houten achtkantenmolens, zogenaamde bovenkruiers.
De Bovenmolen had een vlucht van 92 voet (0,3048 cm) het scheprad had een diameter van 19 voet.
De Middelmolen had een vlucht van 84 voet, scheprad 18 voet.
De Wipmolen een vlucht van 77 voet , scheprad 18 voet.
Op 28 juli 1715 in de namiddag omtrent 6 uur brandde de middelmolen "na donder en blikseminslag" tot de grond toe af.
Op 9 augustus 1715 was er in de herberg De Hollandsche Tuin inschrijving tot het bouwen van een steenen of agtkante windwatermolen"". de fabrijck
(bouwmeester) Nicolaas Vos te Rotterdam.
Er werd gekozen voor een houten achtkante molen. Voorwaarden binnen 115 weken moest hij gereed zijn. De molen werd gebouwd door meester timmerman Abraham Vermeulen te Spijkenisse voor ƒ 3.690,00. Op 26 februari 1716 werd voor de eerste keer water gemalen.

In 1881 werden de molens verkocht en werd een stoomgmaal gesticht.

Informatie van Arie Beukelman, 6 december 2007