Molen (Naamloos), Oosterland

Oosterland, Zeeland
b

korte karakteristiek

naam
(Naamloos)
modeltype
Ronde molen, grondzeiler
functie
korenmolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

adres
Molenweg 28
4307 AJ Oosterland
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01882
oude dbnr.
B901
Meest recente aanpassing
| Streek
media-bestand
Molen 01882 (Naamloos) (Oosterland)
Marcel van Nies (8-9-2018)
Zo te zien is men aan het afzeilen of stevig aan het zwichten!

locatie

plaats
Oosterland
gemeente
Schouwen-Duiveland, Zeeland
streek
Schouwen-Duiveland
kadastrale aanduiding
Gemeente Duiveland, sectie B, nr. 23
geo positie
X: 61252, Y: 407781
N: 51.65101, O: 4.03253
biotoopwaarde
2 (bedenkelijk)
landschappelijke waarde
Niet bijzonder groot; de molen staat behoorlijk ingesloten door de dorpsbebouwing maar heeft vooral last van beplantingen in de omgeving. In de loop van 2019 zijn enkele sterk dominerende bomen ten westen van de molen gekapt, wat tot een duidelijke verbetering heeft geleid.

contact en bezoek

bezoek/postadres
Molenweg 28
4307 AJ Oosterland
molenaar
Adrie Bal
telefoon
06-36509438
website
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Als de molen draait, de vlag uithangt of op afspraak.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
ja
informatie voor scholen

Op afspraak

bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van (Naamloos) via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Ronde molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Eén koppel 17der blauwe en één koppel 17der kunststenen; sleepluiwerk; buil

versieringen

De boven de zuidwest-deur aangebrachte fraaie gevelsteen herinnert aan de bouw van de molen. Onder ANNO 1752 staat een gekroond alliantiewapen. Links is het wapen van mr. Johan Cau met een golvende dwarsbalk en drie zwarte kauwen. Het hartschild is een zilveren burcht met het wapen van Domburg. Het tweede schild is gevierendeeld door een dwarsbalk met drie rode zwanenpoten dat het wapen der Loncques voorstelt met twee zwijnskoppen tussen zilveren hertenhoornen. Het wapen van Oosterland is hierbij als hartschild aangebracht.

Ook de zeer rijk gesneden baard verwijst naar het eigendom van de ambachtsheren. De gele krullen op een lichtblauwe achtergrond worden gecombineerd met een groen motief in het midden. Aan beide zijden hiervan is een 18e eeuws cartouche-schild aangebracht met links het wapen van de heerlijkheid Oosterland en rechts de heerlijkheid 's Heeren Jansland (Sirjansland). Dat zijn respectievelijk: "Van zilver, beladen met 4 uit de rechter schildrand uitkomende niet doorlopende geren van sabel, met schildhoofd van azuur, beladen met 3 ruiten van goud" en "Ingehoekt gedeeld van 3½ stuk van zilver en sabel en een schildhoofd van goud, beladen met 3 schapen van zilver, staande op een losse grond van sinopel, de middelste omgewend."
Enige jaren geleden is deze baard, die toen in slechte staat verkeerde, op voortreffelijke wijze gekopieerd.

Eenvoudige achterbaard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd.

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Rollenkruiwerk; ijzeren rollen. Kruirad.
vlucht
22,40 m.
vang
Vlaamse vang; 5 vaste stukken. Vangbalk met haak, vangstok.
overbrenging

Bovenwiel 74 kammen
Bovenschijfloop 33 staven, steek 11,5 cm.
Spoorwiel 72 kammen
Steenschijflopen 28 staven, steek 9,2 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 5,76

hoogte
van de berg: 1,50 m.
wiekvorm
Binnenroede systeem Van Bussel met neusremkleppen; buitenroede systeem Van Bussel
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 303, Straathof
Straathof
✉︎ 303 binnen 2017 2017 binnen aanw. 22,30
media-bestand
Roede 254, Derckx
Derckx
✉︎ 254 buiten 1978 1978 buiten aanw. 22,40
media-bestand
Roede 255, Derckx
Derckx
✉︎ 255 binnen 1978 1978 binnen 2017 22,40
Pot ✉︎ 2010 buiten 1905 1905 buiten 1979 22,30
Pot ✉︎ 1686 binnen 1893 1893 binnen 1979 22,30
wiekverbeteringen

In 1939 bracht Jan van den Hamer op beide roeden het systeem Van Bussel aan.
Bij de vernieuwing van de roeden in 1978 werd gekozen voor Oud-Hollands.
In 2004 werd het wiekenkruis nieuw opgehekt en kreeg het systeem Van Bussel, nu met neusremkleppen, eerherstel. 

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 43?, Enthoven & Co, L.I.
Enthoven & Co, L.I.
✉︎ 43? 1865 1865? aanw. 04,10

eigendom

eigenaar
Stichting der Heerlijkheden Oosterland, Sirjansland en Oosterstein
eigendomsvorm
Stichting
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan, thans op vrijwillige basis

molenmaker
Pieter Telle (1752)
omwentelingen
geschiedenis

Ter plaatse stond tot 1752 een standerdmolen, die in dat laatste jaar werd afgebroken vanwege de slechte staat.
De huidige korenmolen is een voormalige ambachtsmolen,gesticht door Susanna Maria Loncque, vrouwe van Oosterland, 's Heeren Jansland (Sirjansland) en Oosterstein. Ze was echtgenote van mr. Johan Cau (1676-1720), heer van Domburg en burgemeester van Zierikzee, die ook veel andere functies bekleedde.
Sinds 1916 was de Wassenaarse familie Schimmelpenninck van der Oije eigenaar van de molen; later werden molen en andere eigendommen ondergebracht in een stichting.

Molenaars van deze molen waren
Jan Vijverberg (1767c - )
Job Vijverberg (1836 - 1846 (†13-10-1857))
Dingeman Vijverberg (1846 - 1890 (†1917))
Job Johannes Vijverberg (1890 - †1901)
Dingeman Vijverberg (1901 - 1927 (†1946))
Johannes Marinus de Vin (1927 - 1940)
A. Hoek (1940 - 1953)
Adriaan Geuze (1962 - 1965)

Na de Ramp van 1 februari 1953 heeft deze molen een tijd stilgestaan. Molenaar Hoek stichtte een elektrische malerij maar gaf die later ook weer op. Op 25 augustus 1957 bewees hij evenwel nog steeds een goede windmolenaar te zijn, door de toen bij storm op hol geslagen molen weer veilig tot stilstand te brengen.
Na een flinke herstelbeurt door Jan van de Hamer (1957/59) werd de molen in 1962 door molenaar Geuze, van Nieuwerkerk, opnieuw in bedrijf genomen. In april 1965 werd hiermee evenwel weer gestopt.

In 1978 stak molenmakerij St. Victor (Jan Wilten en Rien Versluijs) nieuwe roeden. Daarna is de molen sporadisch aan het draaien gebracht. 

In het late najaar van 2015 werd de molen voorlopig stilgezet, omdat eerst kruivloer en overring moeten worden gerepareerd. Dit vond in het voorjaar van 2016 plaats.
Later in 2016 is een balk onder de steenzoldervloer vernieuwd. Deze verkeerde in zeer slechte staat en kon niet meer worden hersteld. Om deze te kunnen vervangen moest een gat in de romp worden gemaakt. Belangrijk waren ook de reparaties aan de kuip, want het kruien werd hier problematisch. Na de zomer van 2016 was de molen weer maalvaardig.

In september 2017 is de binnenroede vervangen door een nieuw exemplaar. 14 september ging de oude roede eruit, waarna de nieuwe de volgende dag werd gestoken.

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen heeft, voor zover bekend, nooit een naam gehad.

unieke eigenschap

Deze molen heeft één van de meest bijzondere baarden in Nederland (zie 'Versieringen' maar ook 'Trivia')).

trivia

Deze molen bezit één van de mooiste en meest bijzondere baarden van Nederland. Jammer genoeg is het houtsnijwerk eigenlijk te verfijnd om vanaf de grond goed te kunnen worden bekeken.

foto's

foto's