- naam
- De Vier Winden
- modeltype
- Ronde molen, stellingmolen
- functie
- korenmolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf
- adres
-
F.M. Boogaardweg 4
4697 GM Sint-Annaland - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 01874
- oude dbnr.
- B913
- Meest recente aanpassing
- | Tellerstand
Molen De Vier Winden, Sint-Annaland
Sint-Annaland, Zeeland
b
locatie
- plaats
-
Sint-Annaland
- gemeente
- Tholen, Zeeland
- streek
- Tholen
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Sint-Annaland, sectie G, nr. 580
- geo positie
-
X: 65673, Y: 401970N: 51.59951, O: 4.09788
- biotoopwaarde
- 4 (aanvaardbaar)
- landschappelijke waarde
- Groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
F.M. Boogaardweg 4
4697 GM Sint-Annaland - molenaar
- Davy van der Zande (m.i.o.) en gastmolenaars
- telefoon
-
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- ja
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
Geregeld op zaterdagen en verder als de molen draait.
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van De Vier Winden via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Ronde molen, stellingmolen
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Ronde stenen molen, geheel gewit
- kap
- Gedekt met dakleer
- inrichting
Twee koppel maalstenen (onderaandrijving); sleepluiwerk
- versieringen
Opmerkelijk diepe baard, donkergroen geverfd, wit afgebiesd, met de opschriften 'ANNO' '1847' en 'De Vier Winden'
- plaats bediening
- stellingmolen
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- IJzeren rollen; kruirad
- vlucht
- 21,90 m.
- vang
- Vlaamse vang; vangbalk met haak; vangstok
- overbrenging
- Bovenwiel 63 kammen, steek 11,3 cm.Bovenschijfloop .... staven
Spoorwiel 150 kammen, steek 5,00 cm.
Steenschijven 40 staven (niet meer dan een vinger dik!)
Overbrengingsverhouding niet vast te stellen. - hoogte
- van de stelling: 4,50 m.
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Verdonkschot 13 binnen 2010 2010 binnen aanw. Verdonkschot 14 buiten 2010 2010 buiten aanw. Pot 2470 buiten 1921 1921? buiten 2009 21,90 Pot 1781 binnen 1897 1897? binnen 2009 21,90 - wiekverbeteringen
Op deze molen is nooit een wiekverbetering toegepast.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Aerschot, van Herentals (B) g.n. ? aanw.
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 35382
- inventarisnummer
- ZL014
eigendom
- eigenaar
- Davy en Christine van der Zande
- eigendomsvorm
- Prive
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf
- molenmaker
- D.D. van Dijk (1847) L.A. Verhage, Poortvliet (1969-1978)
- omwentelingen
- geschiedenis
-
Deze molen werd voor J. Elenbaas op de grond van de erfgenamen van A. Bierens gebouwd. De weduwe Elenbaas hertrouwde en verkocht de molen in 1877 aan M.L. de Vlieger Azn. Later waren achtereenvolgens W. Dorst, P. Breäs, G.J. Breäs en L.A. Verhage zijn opvolgers.Tot 1952 werd op windkracht gemalen met twee koppel 16der kunst- en een koppel 16der blauwe stenen. Vervolgens werd de windmolen omgebouwd tot mechanisch maalbedrijf en daartoe verhuisde de complete maalinrichting naar de begane grond. Op de vijf zolders werden in 1955 zes silo's voor 30 ton graan geplaatst. Deze waren gemaakt van het hout van de in dat jaar gesloopte stelling.
Intussen ging de staat van onderhoud van de windmolen uiteraard achteruit: draaien kon de molen niet meer zonder stelling, in 1968 ging het hekwerk van de roeden eraf en een jaar later de twee resterende koppel stenen eruit. Tot 1969 dreef een 30 pk elektromotor (1942) als hulpmotor twee koppel stenen op de begane grond aan. De dubbele elevator van de begane grond tot de maalzolder en enkele elevator van maalzolder tot kap werden toen alle verwijderd. De buil en de hijslier met 0,4 PK elektromotor bleven over.
Na beëindiging van het maalbedrijf kwam het hier langzaam maar zeker goed: Lou Verhage uit Poortvliet kocht de molen en restaureerde deze vervolgens tussen ca. 1969 tot 1978 in eigen beheer en vrijwel op eigen kracht.
Voor de reconstructie van het gaandewerk maakte hij gebruik van spoorwiel en steenschijven van de in 1952 gesloopte grondzeiler "Horror Vacui" te Noordgouwe. Vanwege de grootte werden de steenschijflopen hier als onderaandrijving gemonteerd. De wielen van Noordgouwe zijn, met hun enorme aantallen kammen resp. staven en hun verfijnde steek, een prachtig stuk werk van wijlen meester-molenmaker Marien van Riet uit Goes. Staartbalk en schoren betrok Verhage van de in 1968 onttakelde molen van De Regt te Nieuw-Lekkerland (welke molen zelf inmiddels weer hersteld is).
De molen werd in 1999, enige tijd nadat Lou Verhage bij een verkeersongeval om het leven was gekomen, door zijn erven verkocht, was daarna nog geruime tijd draaiend te zien, maar kwam tenslotte wegens gebrek aan onderhoud tot stilstand. In september 2006 werd de bouwvallig geworden stelling verwijderd; stukken van kapbedekking en hekwerk waren op dat moment al voor een deel weggewaaid.
Op 1 mei 2009, inmiddels onder een andere eigenaar, kon een grote restauratie worden voorbereid. Op 1 september 2009 volgde onttakeling: roeden en staart werden verwijderd en de kap naast de molenromp neergezet.
Op 6 september 2010 werd eerst de nieuwe kuip geplaatst, een dag later de geheel gerestaureerde kap, gevolgd door de nieuwe roeden gestoken en de eveneens nieuwe staart. 1 december werd de molen opgeleverd.
Vanaf 2011 is er weer volop met de molen gedraaid. Onderin is een klein museum gemaakt waarbij bezoekers het verleden, de restauratie en het heden aan elkaar kunnen verbinden.
In het late voorjaar van 2023 begon een herstelbeurt waarbij voornamelijk de vroegere kleurstelling zoveel mogelijk zal worden gereconstrueerd. De romp wordt schoongespoten en daarna opnieuw gewit.
Er zijn opvallende bouwkundige overeenkomsten met korenmolen De Verwachting te Tholen-stad. Die laatste molen werd, na in 1930 te zijn onttakeld, in 2009 geheel gecompleteerd en weer maalvaardig.
aanvullingen
- unieke eigenschap
De roeden zijn in de askop vastgezet met bouten in plaats van wiggen. Dit is de enig overgebleven molen in Nederland, waar dit vanouds zo is. De andere, de Kilsdonkse molen te Dinther, is in dat opzicht een reconstructie.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen