Molen Schrijver, Nijbroek

Nijbroek, Gelderland
v

korte karakteristiek

naam
Molen Schrijver
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01856 a
oude dbnr.
V2114
Meest recente aanpassing
| Algehele revisie gegevens
media-bestand
Molen 01856 a Molen Schrijver (Nijbroek)
Foto: 'Voorst in oude ansichten' door J. Kedde, afb. 54,
ingezonden door D.Zweers

locatie

plaats
Nijbroek
plaatsaanduiding
Vaassenseweg 30
gemeente
Voorst, Gelderland
streek
Veluwe
kadastrale aanduiding 1811-1832
Nijbroek B (3) 288 Aalt Maassen van Zomeren, molenaar
geo positie
X: 199905, Y: 477292
N: 52.28180, O: 6.04526

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
binnenkruier, later buitenkruier
vlucht
90 voet
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
restant gesloopt
geschiedenis

'De verdwenen Schrijver molen Vaassenseweg 30 te Nijbroek in de gemeente Voorst.'

De oudst bekende molen te Nijbroek was van het klooster Monnikhuizen bij Arnhem.
Deze was verpacht door het klooster aan de Richter van Nijbroek dit staat in een giftbrief uit 1328. Het Gheer - erff groot 51 morgen en een hofstst met 4 morgen land "daer die moelen staet".
(Gelderse morgen was 0,86 hectare)

De Schrijver molen:
De molen werd in 1605 vanuit Noord Holland naar Nijbroek overgebracht en weer opgebouwd.
De molen werd op 9 november 1607 in gebruik genomen. Het was een achtkant korenmolen (grondzeiler) die ook als watermolen dienst heeft gedaan. De onderbouw was van steen en planken en de bovenbouw was van hout met riet gedekt. De kap was een bovenkruier met buitenkruiwerk van hout met riet gedekt.
De wieken en de as zijn verwijderd op 2 januari 1914 het waren houten roeden met een vlucht van 90 voet. De molen werd in 1963 afgebroken
De naam van de molen was “De volharding”.
Laatste eigenaar van de molen was W.A. Schrijver

In 1607 wordt de molen verpacht aan Johan Elbertsz voor 22 daalder per jaer voor 18 jaeren.
15-08-1640 wordt de molen verkocht aan Henrick Arends en Gerritjen Dries. "De wyndemolle en de huys, staende in desen Richter Ampte Nyboick op de Geer"
1650 staat in het verpondingkohier van Nijbroek "De Wintmeule int’ Nijbroeck en 4 merge toebehorende Steven Gerrits bij hem selffs gebruickt en getaxeerd op 200 gulden.
1652 Kadasterkaart waarop de molen staat (zie kaart : Voorst Claes Jansz Visscher 1652 noord)
1667 Staat in het verpondingregister "de windtmeule in 't Nyebroeck met 4 mergen toebehorende aan Gerrit Henricksz muller met jaarlijks verponding van 20 gulden, 9 stuivers, 11 penning.
1731 Gerhard ten Nuyl draagt als gevolmachtigde van Ds. H. Velsen de molen over aan molenaar Peter Henricks.
1747 Peter Henricks verkoopt aan de weduwe van zijn zoon Steven Peters Muller, Gerritjen Henricks, het aan hem toegevallen aandeel van de goederen door het overlijden van zijn zoon waaronder de korenwindmolen in Nijbroek.
1750 de molen wordt verkocht voor 2100 gulden door Hendrik Peters aan Steven van der Linden en Maria Ankersmid
1761 verkoopt Maria Ankersmid aan Hendrik Heerdink
1797 Jan ter Stege verkoopt de molen aan zijn zoon Jan ter Stege en aan Jan Witteveen
1820 de molen wordt gekocht door kooplieden uit Terwolde Jan de Groot en Gerrit Noteboom het was een gerechtelijke verkoop.
1821 Aalt Maassen - van Zomeren en Jenneken Peters molenaar kopen de molen van Jan de Groot en Gerrit Noteboom.
1837 de molen wordt onderhands verkocht door van Zomeren aan Lucas Jan Havekes molenaar te Twello voor 4800 gulden
??-??-???? Berend Johannes Koldewijn geb. 22-01-1878 te Olst werd de volgende molenaar hij was gehuwd met Aaltje van der Haar geb. 18 juli 1880 te Wilp (Voorst)
20-09-1902 Berend Johannes Koldewijn vroeg  een vergunning aan voor de bouw van een motormalerij "aangedreven door een petroleummotor van tienpaardenkracht tot het in beweging brengen van een paar maalstenen dienend voor het malen van granen enz."
17-04-1904 molenaarshuis met bakkerij brand af. Het 11 jarige knechtje Jan Jannes van de Belt, geboren te Terwolde, (overleed op 17 april 1904 om 23.00 uur) één koe en één paard kwamen in de vlammen om maar de molen bleef gespaard.  Hierdoor verkocht Berend Johannes Koldewijn de molen met de motormalerij en de restanten van de mulderswoning met bakkerij.

19-04-1904 Advertentie 'Nieuw Tilburgsche Courant'
Gisterennacht is brand ontstaan bij den molenaar A.J. Koldewijn te Nijbroek, gemeente Voorst. De bewoners waren reeds ter ruste, toen Koldewijn door vallend vuur gewekt werd. Hij wilde het vijftienjarig knechtje, genaamd Van den Belt, waarschuwen, doch lijfsbehoud noodzaakte hem terug te gaan. Met geschroeide baard en pijnlijke brandwonden is hij naar het ziekenhuis te Twello gebracht. Het knechtje is verbrand en verminkt onder het puin gevonden. Omgekomen zijn verder een koe en een paard. Het pand, in asch gelegd, is door verzekering gedekt. De molen is ongedeerd. 

22-04-1904 Advertentieblad 
Zondagavond heeft in de gemeente Nybroek een ernstige brand gewoed, met helaas treurige gevolgen. De molen met woonhuis van den mulder Koldewijn op de Geere is met alles wat er zich in bevond tot den grond toe afgebrand. Een knecht is in de vlammen omgekomen, terwijl de eigenaar verschillende ernstige brandwonden aan het hoofd heeft bekomen en in het ziekenhuis te Twello is opgenomen. Oorzaak onbekend. Alles was verzekerd.

NB. de bij de brand in 1904 omgekomen Jan Jannes van den Belt is dus als 11 jarige om het leven gekomen, in de kranten stond het fout vermeld. 
Informatie van Caroline Schaeffer, 6 mei 2021

1904 wordt de molen gekocht door Jan Willem Evert Schrijver geb. 15 mei 1881 overl. 25 dec 1960 hij was gehuwd met Willemina Bessem geb. 9 apr 1881 overl. 21 mrt 1953
1905 was Jan Willem Evert Schrijver officieel molenaar en op 1 januari werd de molen in bedrijf genomen hij had tijdens zijn opleiding stage gelopen op de molens in Wilp, Bathmen, Herenveen en Welsum. Hij liet er in maart een nieuw , het huidige, molenaarshuis met bakkerij bouwen.
De zoon Willem Alex Schrijver geb. 01-08-1909 overl. 23-02-1979 ging bij zijn vader in dienst en nam de molen van zijn vader over en hij werd bijgestaan door zijn zuster Wilhelmina Johanna Everdina Schrijver geb. 24-06-1907 overl. 29-05-2009.
Willem Alex Schrijver was de laatste actieve molenaar hij stopte op 69 jarige leeftijd dat was in 1978 en een jaar later is hij overleden.

08-03-1913  Nieuws en advertentieblad voor Epe, Heerde en omstreken: 
Nijbroek. Het knechtje van den molenaar Schrijver, die zich te dicht bij de snel ronddraaiende wieken van den molen waagde, werd er door getroffen en een eind weggeslingerd, waarbij hij nog het ongeluk had op een paaltje terecht te komen. Bewusteloos werd hij binnengedragen. IJlings toegeschoten geneeskundige hulp kwam gelukkig niet te laat. De patiënt, die een der schedelbeenderen en -een paar ribben gebroken had, werd naar het ziekenhuis vervoerd. Naar we vernemen is er hoop op behoud van het leven van den getroffene 
Ingezonden door Caroline Schaeffer, 3 juni 2021


Onderzocht door: P.J.A. Bevers., Maart 2005 - Januari 2011
Bronnen:
Familie Schrijver
Archief gemeente Voorst
Gelders Archief
Krantenarchief
Archief OKV Voorst


Tot 25 mei 1960 stond de molen er onttakeld bij, na het verlenen van een sloopvergunning, betekende dit ook voor deze molen het einde.

nog waarneembaar

Een lichte verhoging in het landschap.
Het muldershuis uit circa 1900 is nog aanwezig.

aanvullingen

wetenswaardigheden

De molen is een voormalige Noord-Hollandse binnenkruier wat wel te zien is aan het forse achtkant.

Onbekend is wanneer de molen is overgebracht naar Gelderland/Nijbroek, en ook is nog onbekend waarvandaan de vm binnenkruier komt.

trivia

De afbeelding van molenaar W.A. Schrijvers (69) op zijn laatste werkdag werd vereeuwigd door een journalist. De laatste 20 jaar bracht hij veevoeders rond bij de Nijbroeker boeren.

Op de plaats waar deze molen heeft gestaan stond al in 1328 een windmolen.
Zie: Geschiedenis van Terwolde en Nijbroek', (z.j.) p. 30.

De omgeving staat bekend als 'De Geere'.
Ook de molen werd vaak zo aangeduid; De mölle op de Geere.