Molen van Fakkert, Hoonhorst

Hoonhorst, Overijssel
b

korte karakteristiek

naam
Molen van Fakkert
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
herbouwd
1868 / 2011
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan op vrijwillige basis

adres
Kerkstraat 5
7722 LR Dalfsen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01848
oude dbnr.
B1330
Meest recente aanpassing
| Overig
media-bestand
Molen 01848 Molen van Fakkert (Hoonhorst)
Martin E. van Doornik (12-5-2012).

locatie

plaats
Hoonhorst
gemeente
Dalfsen, Overijssel
streek
Vechtdal
kadastrale aanduiding
Gemeente Dalfsen, sectie H, nr. 3274
geo positie
X: 212152, Y: 500194
N: 52.48647, O: 6.22861
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
Groot, dominerend in een dorp waar de vier straten een zichtlijn op de molen hebben. Alleen op O verminderd door een flink bos. 

contact en bezoek

bezoek/postadres
Kerkstraat 5
7722 LR Dalfsen
molenaar
Jan Beltman / Sijchje Bakker-Pit / Rinus Jansen / Guus Hilgenkamp / Willy Zielman
telefoon
0529-401066 / 0529-401711 / 0529-401555
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Zaterdag 13.30 - 16.30 uur en op afspraak

toegangsprijzen
winkelinformatie

Verkoop van meelproducten, doorlopende expositie

meelverkoop
ja
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van Molen van Fakkert via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Grenen achtkant, gedekt met riet, op gemetselde onderbouw
kap
Gedekt met riet
inrichting

Eén koppel 16der blauwe stenen en één koppel 16der kunststenen met elk een regulateur; sleepluiwerk met gaffelwiel en omlooptouw

versieringen

Aardige baard, donkergroen geverfd, okergeel afgebiesd, met de opschriften 'Anno 1862 ' en daaronder 'Fakkert'.

Op het rietdek is het jaartal '1862' aangebracht.

Op de vangstok is een zwaan afgebeeld.

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels; kruirad
vlucht
21,36 m.
vang
Vlaamse vang; 4 vaste stukken. Vangbalk met haak; vangstok.
overbrenging

Bovenwiel 68 kammen
Bovenbonkelaar 35 kammen, steek 10,8 cm.
Spoorwiel 83 kammen
Steenschijven 25 resp. 27 staven, steek: 9,9 cm
Overbrengingsverhoudingen 1 : 6,45 en 5,97

hoogte
Van de stelling: 10,25 m.
wiekvorm
Binnenroede systeem Fauël met automatische remkleppen; buitenroede Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Vaags ✉︎ 247 buiten 2011 2011 buiten aanw. 21,36
Vaags ✉︎ 248 binnen 2011 2011 binnen aanw. 21,36
wiekverbeteringen

Vanaf de herbouw is deze molen op de binnenroede voorzien van het systeem Fauël (fokwieken) met automatische remkleppen. De buitenroede heeft men Oud-Hollands opgehekt.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Geraedts ✉︎ 23 2010 2011 aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Het malen van graan op vrijwillige basis

molenmaker
? (1862) Schiller, Dalfsen (1868) Fa. Kolthof, Stiens (staande werk, 2011); Fa. Vaags, Aalten (gaandewerk, 2011)
omwentelingen
geschiedenis

Op 30 juli 1862 kreeg Albert Fakkert, bakker en winkelier te Dalfsen, toestemming om de molen te laten bouwen. Blijkens een krantenadvertentie werd de bouw op 4 september van dat jaar aanbesteed.
Op (vermoedelijk) 13 juli 1868 brandde deze nog geen zes jaar oude molen af als gevolg van een warmgelopen vang. Molenmaker Schiller zorgde voor de herbouw, de molen was voor ƒ 6000,-- verzekerd.

In 1912 kwam er een gietijzeren as; in 1926 werd er een Timmers-ruwoliemotor geplaatst. De windkracht bleef echter in gebruik, totdat daar in november 1930 abrupt een einde aan kwam. De Dalfser Courant van 14 november 1930 bevat het volgende bericht: "terwijl Fakkert met zijn molen aan het malen was, sloeg plotseling een zeil stuk, dat al draaiende een stuk van het hekwerk van de stelling wegsloeg. Het houtwerk kwam terecht op de school en de woning van het hoofd van de school. Niemand raakte gewond."
Op 21 november 1930, toen de fa. Bisschops bezig was met herstel van de schade, kwam de gehele stelling naar beneden. Van de drie daarop aanwezige molenmakers raakten er twee gewond. Aangenomen moet worden dat óf de stelling al in minder goede staat verkeerde óf door de klap van het zeil ontzet is geraakt.
Van herstel werd afgezien en de roeden en staart werden verwijderd. Lang bleef de molen staan als romp met kap.

In 1932 stond de romp nog vrij. Volgens de eigenaar was er een plan voor nieuwbouw ontworpen, waarbij de romp vrij zou komen te staan en eventueel gerestaureerd zou worden. De komst van de andere wethouder betekende evenwel dat dit werd afgekeurd. In de jaren '60 gingen er loodsen tegenaan en het binnenwerk eruit, ten gunste van een maalderij.

In 1963 werden er nog plannen ontwikkeld om de molen te restaureren, maar daar kwam toen niets van terecht. Later verdween ook de kap en kwam er het puntdak voor in de plaats. De achtkante bovenbouw was oorspronkelijk met riet gedekt, maar sinds het mengvoederbedrijf erin trok is het riet vervangen door kunstleien.

Nadat er al jaren plannen waren voor algehele reconstructie van de windmolen, werd dit in 2010 werkelijkheid. Niet alleen de molen, maar ook de fraaie molenaarswoning (1891) werd Rijksmonument.

Nadat het maalbedrijf was opgeheven, werden de omringende gebouwen gesloopt, waarna de molenromp weer vrij kwam te staan. Vervolgens werd het bovenachtkant van de onderbouw getild, om ter plekke te worden hersteld.

Op 30 juni 2011 werden molenstenen, achtkant, koningspil, bovenbonkelaar en tot slot de kap geplaatst. Eerder was de gemetselde onderbouw, met gebruik van oude bakstenen, weer op de oorspronkelijke hoogte gebracht. 9 september 2011 werden beide roeden gestoken. Hierna werd de molen verder afgewerkt.

Op 11 mei 2012, de dag voor de Nationale Molendag, is de molen feestelijk in gebruik genomen. Sindsdien draait de molen regelmatig en wordt er ook gemalen.

 

aanvullingen

toelichting naam

De molen is vernoemd naar de familie, die vanaf de bouw eigenaar was en dat tot in de 21ste eeuw is gebleven.

unieke eigenschap

Dit is, verrassend eigenlijk wel, want jarenlang niet compleet, de hoogste molen van de provincie Overijssel.

literatuur

Ben Kloosterman, 'Herstel voor molencomplex in Hoonhorst?', in: Molens 70 (2003) pp. 12 - 14.
Wim Schrijver, 'Romp en kap geplaatst op de molen van Hoonhorst', in: Molenwereld 151 (2011) 300 - 301.
Ben Kloosterman en W. Schrijver, 150 jaar molen Fakkert Hoonhorst. Dalfsen 2012.

foto's

foto's