Molen Rozendaalse Korenmolen / Wambeecker molen / Leyermolen, Rozendaal

Rozendaal, Gelderland
v

korte karakteristiek

naam
Rozendaalse Korenmolen / Wambeecker molen / Leyermolen
modeltype
Watermolen
functie
korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
beek
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01783 bis
oude dbnr.
V2967
Meest recente aanpassing
media-bestand
Molen 01783 bis Rozendaalse Korenmolen / Wambeecker molen / Leyermolen (Rozendaal)
Foto: ansichtkaart

locatie

plaats
Rozendaal
plaatsaanduiding
Ringallee nz.
beek
gemeente
Rozendaal, Gelderland
streek
Veluwe
kadastrale aanduiding 1811-1832
Rozendaal C (1) 164 De Wed. R.J.C. A.L.A. Baron Torck van Rosendaal
geo positie
X: 194997, Y: 446147
N: 52.00226, O: 5.96967

constructie

modeltype
Watermolen
krachtbron
water
kenmerken
functie
gangwerk
wateras
rad
rad diameter
twee raderen
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
door oorlogsgeweld
geschiedenis
De korenmolen aan de Ringallee, aan de zuidgrens van de gemeente Rozendaal, was beroemd om zijn twee raderen; fotogeniek en onderwerp van talloze ansichtkaarten.

De oudste vermelding over de molen dateert van 1408, toen de molen behoorde tot het goed Wambeek. In 1504 heet hij "Wambeecker molen". Een andere naam, die net als deze overigens al in de 17e eeuw in onbruik was geraakt, is Leer- of Leyermolen. Bij deze korenmolen behoorde namelijk in de 16e eeuw een run- of looistofmolen.

De laatste korenmulder was H. van Engelenburg.

Na de verwoesting op 14 april 1945 werd de molen niet weer herbouwd. Op de plaats bevindt zich thans een waterval over een keienglooiing.
Frans Kerstens.
-----

De molen werd 14 april 1945 getroffen door een brandbom, waarschijnlijk fosforbom, en brandde daarna uit.
Kort daarna werd het kruispunt vlakbij de molen (Ringallee/Rosendaalselaan, net ten westen van de molen) opgeblazen door de Duitsers en ook het noord-westelijk daarvan gelegen koetshuis van Klein Rosendael, dat diende als munitieopslagplaats.

Bron: mondelinge informatie van de familie Gerritsen, nazaten van molenaar Jan Gerritsen die er toen nog woonde, maar niet zelf meer maalde, dat was Van Engelenburg. Correct vermeld in J.A. Slempkes, Rozendaals Rampentijd, 1946 en andere bronnen.
Cathrien van de Ree, 11 dec. 2019.
-----

Arnhemsche Courant, 18 jan. 1947:
"De Rozendaalsche watermolen.
In 1340 wordt melding gemaakt van een molen van den hertog te Rosendaal. Het is wel zoo goed als zeker dat hiermee de korenmolen aan de Ringallee wordt bedoeld: de andere waren papiermolens, enkele van deze tijdelijk ook kopermolens. Die aan de Ringallee heeft steeds graan gemalen; soms ook eikenschors tot run: in 1549 wordt hij althans als 'Leermolen (s) eeckmolen'vermeld. Bij den inval van de Spanjaarden in 1629 ging hij, evenals de andere, in vlammen op.
In 1662 was pachter Herman Luttert die ƒ 390 pacht betaalde. De laatste korenmolenaars heetten: van Neck, Meermans, Gerritsen, van Engelenburg.
Het was een tweeradsmolen. Hij is juist voor de bevrijding op 14 April totaal afgebrand. Oorzaak: een nevelgranaat."

aanvullingen

trivia
Ik vond eindelijk een foto van de korenmolen in Rozendaal, waar ik toen als 12-jarige met mijn ouders en twee jaar jongere broer, geëvacueerd was uit Arnhem in 1944, na de slag on Arnhem op 17 september 1944. Mijn vader kende de Dhr. Gerritsen.
Wij bleven daar niet lang. De Duitsers hadden al een gedeelte van het huis al gevorderd. Maar zij wilden meer, wij moesten weg, en zijn toen naar Ede gelopen met een fiets en een paar dingen. Ik weet niet de precieze datum daarvan meer, ik ben haast 90 nu.
Ik heb nog steeds een rode baret van een parachutist, die langs de weg lag.
De Duitse Tiger tanks waren geparkeerd onder de bomen aan twee kanten op de Rozendaalselaan, ik zie ze nog voor me. Is er ooit een foto genomen van die tanks daar? Ik denk dat deze tanks waren gebruikt gedurende de Slag om Arnhem. Wij woonden toen in Angerenstein, Laan van Klarenbeek 61.
Jan Ytsma, Vancouver Islands, British Columbia, 5 maart 2022.