Molen De Jonge Voorn / De Nieuwe Voorn / Het Vierendeel, Wormerveer

geschiedenis

toestand

verdwenen

bouwjaar

1687

verdwenen

1898

gesloopt

geschiedenis

De Jonge Voorn werd als papiermolen gebouwd, niet ver bij zijn naamgenoot "de Oude Voorn" vandaan.
De windbrief voor de molen werd op 19 september 1687 uitgereikt aan Gerrit Jacobsz. Wit.
Deze Gerrit Wit verzekert de Jonge Voorn op 12 november 1693 en op 21 september 1699 tegen brand.
De Jonge Voorn komt in 1733 in bezit van Cornelis Adriaansz. Honigh, die de molen in dat jaar verzekert tegen brand in het papiermakerscontract.
De verzekerde waarde van de molen was toen ƒ 5000,-, maar werd later verhoogd naar ƒ 6000,-.
Honigh verkoopt de molen in 1817 aan Jan Vas, die hem op zijn beurt op 7 mei 1827 weer verkoopt aan Albert Vis, die de molen reeds enkele jaren huurde van Vas. In die tijd werd de molen omgebouwd tot rijstpelmolen.
De Jonge Voorn was de eerste molen aan de Zaanstreek die hiervoor werd gebruikt. Albert Vis zal later ook de Zwarte Bonsem in Koog aan de Zaan kopen, waar hij al in 1840 een stoommachine plaatst. Vis pelt sinds 1831 vooral in loondienst voor de Firma Wessanen & Laan.
Later gaat hij meer voor eigen rekening pellen. In 1868 laat Klaas Vis firmant van de firma Albert Vis een locomobiel naast de molen plaatsen.
Dit werd geen succes en enkele jaren later werd er weer op windkracht gepeld. In 1893 laat Klaas Vis een gasmotor naast de Jonge Voorn plaatsen, die vanaf dat moment de aandrijving van het binnenwerk verzorgde.
De molen wordt dan definitief stilgezet. In 1898 wordt de Jonge Voorn onttakeld, waarbij ook zijn rietdek wordt vervangen door plaatijzer.
In 1902 treedt de molen uit bij het papiermakerscontract, waar hij sinds 1733 was verzekerd.
In 1907 wordt de zuiggasmotor vervangen door een stoommachine.
Lang heeft de molen hier geen plezier van want op 19 februari 1909 brandt de voormalige windmolen tot de grond toe af.
Zijn schuren bleven echter behouden.
Naast deze schuren verrees een nieuwe pellerij van steen, die de naam "de Java" kreeg.
Deze fabriek blijft tot 1928 in bedrijf en moet dan sluiten.
De gebouwen van deze fabriek met de schuren van de Jonge Voorn zijn in oktober 1941 geheel gesloopt.

Bronnen:
- "Duizend Zaanse molens" P. Boorsma 1968
- "Zaansche windmolens" P. Boorsma 1939
- Encyclopedie van de Zaanstreek 1991
- "Molens in de Zaanstreek in oude ansichten deel 1" T. Neuhaus 1987
- "Zaanse molenbranden" R. Couwenhoven 2001.
F. Rol.