Molen De Koning, Middelburg

Middelburg, Zeeland
b

korte karakteristiek

naam
De Koning
modeltype
Ronde molen, stellingmolen
functie
korenmolen
bouwjaar
herbouwd
1956
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

adres
Veerseweg 80
4332 BJ Middelburg
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01660
oude dbnr.
B892
Meest recente aanpassing
| Tellerstand
media-bestand
Molen 01660 De Koning (Middelburg)
Boukje van Leijen (21-8-2016)

locatie

plaats
Middelburg
gemeente
Middelburg, Zeeland
streek
Walcheren
kadastrale aanduiding
Gemeente Middelburg, sectie N, nr. 1596
geo positie
X: 32845, Y: 392191
N: 51.50547, O: 3.62764
biotoopwaarde
4 (aanvaardbaar)
landschappelijke waarde
Zeer groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Veerseweg 80
4332 BJ Middelburg
molenaar
Ad Oele / Maurits Schipper
telefoon
0118-627194
website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
ja
open op zondag
nee
op afspraak
nee
openingstijden

Zaterdag 12.00 - 16.00 uur en op afspaak

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
ja
informatie voor scholen

Op afspraak via mailadres. 

bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van De Koning via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Ronde molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
Ronde stenen molen
kap
Gedekt met dakleer
inrichting

Drie koppel 16der blauwe en één koppel 16der kunststenen; buil; sleepluiwerk

versieringen

Fraaie baard met witte bies en twee gele rozetten met een rood hart, met daarop het onjuiste jaartal '1884' (zie het onderdeel 'Geschiedenis' voor het ontstaan van deze fout).

Boven de westelijke toegangsdeur een gevelsteentje met het opschrift:
G:M:Nijpjes
1d
18 8m 82

Dit betekent: eerste dag van achtste maand 1882, als datum van in gebruikname na de herbouw.

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels; kruirad
vlucht
22,30 m.
vang
Vlaamse vang, vangbalk met haak, vangstok, pal
overbrenging

Bovenwiel 67 kammen
Bovenschijfloop 32 staven, steek 11,5 cm.
Spoorwiel 100 kammen
Steenschijflopen 34, 32 (2x) en 31 staven, steek 7,8 cm.
Overbrengingsverhoudingen 1 : 6,16, 1 : 6,54 en 1 : 6,75

hoogte
van de stelling: 7,20 m.
wiekvorm
Binnenroede systeem van Bussel met remkleppen; buitenroede Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 310, Buurma/Naaijer
Buurma/Naaijer
✉︎ 310 buiten 1995 1995 buiten aanw. 22,30
media-bestand
Roede 311, Buurma/Naaijer
Buurma/Naaijer
✉︎ 311 binnen 1995 1995 binnen aanw. 22,30
Pot ✉︎ ? binnen ? 1956 binnen 1995 21,80
Pot ✉︎ ? buiten ? 1956 buiten 1995 21,80
Pot ✉︎ 1992 binnen 1904 1904? binnen 1951 21,92
wiekverbeteringen

Bij de rehabilitatie van 1956 kreeg de binnenroede het systeem Van Bussel met steekborden, de buitenroede werd Oud-Hollands opgehekt. In 1998 kreeg de binnenroede opnieuw het systeem Van Bussel, maar nu met remkleppen.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 710, De Prins van Oranje
De Prins van Oranje
✉︎ 710 1870 1882 aanw. 04,98
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Vh. het malen van graan, thans buiten bedrijf

molenmaker
Fa. Beversluis, Middelharnis (1882) Fa. Beijk, Afferden (1956)
omwentelingen
eigendomshistorie

In 1993 verkocht de familie Nijpjes de molen aan de gemeente Middelburg.

geschiedenis

De voorganger van deze molen was een bewoonde houten achtkanter op een stenen onderbouw. Deze stond aanvankelijk aan de Winterstraat maar moest daar wijken voor de aanleg van het kanaal door Walcheren: na onteigening werd de molen afgebroken en verplaatst naar de Veerseweg.
In 1878 verkocht J. Geschiere de molen aan D. Nijpjes. Tot 1993 zou de molen in die familie blijven.

In mei 1882 brandde de molen af als gevolg van blikseminslag. Nog in datzelfde jaar volgde herbouw door molenmaker Beversluis (Middelharnis), echter nu met stenen bovenbouw op de overgebleven onderbouw. De bovenbouw is van blauwe (belgische) steen opgetrokken. Na deze herbouw werd de molen niet meer bewoond.
Bij de bouw werd de kap gebruikt van een afgebroken poldermolen uit Gouderak. Deze had een baard met daarop het jaartal '1848'. Tussen de voeghouten boven de fraaie groene baard veranderde men dit in Middelburg in '1884' (om het bouwjaar 1882 te benaderen.....).

In 1916 nam G.M. Nijpjes de molen over van zijn vader. Tot 1938 maalde hij boeren- en bakkersgemaal met drie koppel 16der blauwe en een koppel 16der kunststenen. Ook was er een buil op de eerste van de vijf zolders.
In 1946 werd P.D. Nijpjes eigenaar. Deze liet in 1951 zijn scheefstaande molen van roeden en (bouwvallig geworden) stelling ontdoen. 

In 1956 volgde rehabilitatie, toen De Koning werd voorzien van een nieuwe stelling en een stel tweedehands roeden. Tot 1971 maalde de derde generatie Nijpjes weer op windkracht, maar de molen stond nog altijd scheef en, erger nog, het verzakken hield niet op.  

In het voorjaar van 1993 ontdeed men de molen van roeden en kap, in 1994 volgde onderheien en rechtzetten. In het laatste kwartaal dat jaar ging men verder met herstel van de molen zelf, dit werd medio 1995 afgerond. Op 20 maart 1996 lichtte dhr. Asselbergs, toenmalig directeur van de RDMZ (Rijksdienst voor de Monumentenzorg) de vang bij de officiële ingebruikname. 

Op de begane grond staat een 1-cylinder Kromhout gloeikopmotor. Deze drijft Alwina maalstoel aan die op de eerste zolder is opgesteld. Deze motor is inmiddels weer bedrijfsvaardig en draait dan ook regelmatig.

In 2007 werd een roede voor onderzoek gestreken; dit omdat de Van Busselneuzen enigszins loskwamen en daardoor ook de werking van de remkleppen ontregeld werd. In maart 2008 werd de gerepareerde roede weer gestoken en sindsdien werken de kleppen ook weer naar tevredenheid.

foto's

foto's