- naam
- Hargermolen
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- functie
- poldermolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Bemalen van de Harger- en Pettemerpolder, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Mosterdweg 9
1871 PN Schoorl - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 01628
- oude dbnr.
- B664
- Meest recente aanpassing
- | Constructie
Molen Hargermolen, Schoorl
Schoorl, Noord-Holland
b
locatie
- plaats
-
Schoorl
- gemeente
- Bergen, Noord-Holland
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Schoorl, sectie A, nr. 675
- geo positie
-
X: 105871, Y: 528706N: 52.74348, O: 4.65969
- biotoopwaarde
- 5 (goed)
- landschappelijke waarde
- Bijzonder groot
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Mosterdweg 9
1871 PN Schoorl - molenaar
- H. Fernig
- telefoon
- 0226-383282
-
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- nee
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
- op afspraak
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Hargermolen via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Kantige molen, grondzeiler
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Grenen achtkant, gedekt met riet, op lage voet. De onderste ca. 2 meter gedekt met geteerde gepotdekselde planken.
- kap
- Gedekt met riet
- inrichting
Stalen vijzel Ø 1,65 m.; woning in de molen
- plaats bediening
- grondzeiler
- bediening kruiwerk
- binnenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Rollenkruiwerk; 48 ijzeren rollen. Binnenkruirad.
- vlucht
- 23,10 / 23,30 m.
- vang
- Vlaamse vang; 5 vaste stukken. Vangbalk met duim; vangstok. Pal.
- overbrenging
Bovenwiel 61 kammen
Bovenschijfloop 30 staven, steek 14,0 cm.
Onderbonkelaar 30 kammen
Vijzelwiel 31 kammen, steek 15,0 cm.
Overbrengingsverhouding 1 : 1,97- hoogte
- wiekvorm
- Systeem Fauël met remkleppen op beide roeden
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Derckx 265 buiten 1978 1978 buiten aanw. 23,10 Derckx 266 binnen 1978 1978 binnen aanw. 23,30 - bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte De Prins van Oranje 1077 1876 1876? aanw.
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 33828
- inventarisnummer
- NH020
eigendom
- eigendomsvorm
- Waterschap
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Bemalen van de Harger- en Pettemerpolder, thans op vrijwillige basis
- molenmaker
- A. Latenstein, Zaandam (1803)
- voorganger
- omwentelingen
- geschiedenis
-
Het is niet bekend wanneer de eerste windmolen hier ter plaatse is gebouwd. Wel moet de windbemaling in deze omgeving al zeer vroeg zijn ingevoerd, want op 4 april 1438 werd aan de bewoners van de dorpen Petten, Groede en Kamp vergunning verleend tot de aanleg van een uitwateringssluis en de bouw van een molen. Op een van omstreeks 1571 daterende kaart staat op deze plaats een wipmolen aangegeven.
In 1799 landde hier op de kust een Engels-Russisch invasieleger om een einde te maken aan de in ons land sinds 1795 aanwezige Franse overheersing. Als gevolg van de krijgshandelingen gingen onder andere De Hargermolen en de naburige molens van de Groeterpolder en Pettemerpolder door brand verloren.
De Hargermolen werd in 1803-1804 door A. Latenstein uit Zaandam voor ƒ 13.500,-- herbouwd; opgeleverd 18-04-1804. De molen van de Pettemerpolder werd niet herbouwd: men verenigde deze polder met de Hargerpolder en kon met één molen volstaan.
De molen werd in 1871 vervijzeld en heeft tot 1962 uitsluitend op windkracht de polder bemalen. In dat jaar is een dieselmotor bijgeplaatst waarna de windmolen nog tot omstreeks 1967 zo nu en dan in gebruik is geweest.
Sinds 1972 werd hij echter weer regelmatig door de molenaar/bewoner op vrijwillige basis in werking gesteld, tot hij als gevolg van de zware storm in de nacht van 3 januari 1976 op hol sloeg en afbranden ternauwernood kon worden voorkomen. De schade was aanzienlijk: grote delen van de kap moesten worden vernieuwd, evenals beide roeden. In 1978 kwam het herstel gereed.
Op 6 februari 1991 ging het weer mis: ten gevolge van een oververhitte schoorsteenpijp raakte de molen in brand. Door de strenge vorst en de harde wind veranderde de molen tijdens de bluswerkzaamheden min of meer in een ijspaleis, enige brandweerlieden (die overigens voortreffelijk hun werk deden) kregen last van bevriezingsverschijnselen.
15 maanden later was de molen wederom hersteld en kon Huub Fernig opnieuw zijn intrek nemen en als vanouds de molen laten malen.
In april 2019 is de vijzel tijdelijk verwijderd om elders grondig te worden nagekeken. Intussen werd ook de vijzelkom hersteld en opnieuw gevoegd. 21 augustus was de molen weer maalvaardig.
aanvullingen
- wetenswaardigheden
De molen blijft tot op de dag van vandaag lastig in te delen wat plaats betreft: zowel Hargen, Schoorl, Petten als Camperduin worden genoemd. De redactie houdt het postadres aan.
- trivia
Dat de molen tijdens de zware storm van 3 januari 1976 aan de haal ging, heeft zeker niet aan de roedketting gelegen. Die bleef heel. Wat niét heel bleef, was het stuk ondertafelement, waar die ketting aan vastzat: dat werd, door de ketting, bij een enorme windvlaag onder de molen vandaan getrokken. Vervolgens heeft de molen geruime tijd staan draaien met aan één van de enden een ketting met tafelementstuk. Resultaat: een verbogen roede en een opengeploegde molenwerf!
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen