- naam
- De Volksvriend
- modeltype
- Ronde molen, beltmolen
- functie
- korenmolen
- bouwjaar
- herbouwd
- 2016
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Oudestraat 90
5421 WG Gemert - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 01593
- oude dbnr.
- B1352
- Meest recente aanpassing
- | Foto
Molen De Volksvriend, Gemert
Gemert, Noord-Brabant
b
locatie
- plaats
-
Gemert
- gemeente
- Gemert-Bakel, Noord-Brabant
- streek
- De Peel
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Gemert, sectie M, nrs. 5288, 5289 en 5290
- geo positie
-
X: 176014, Y: 395350N: 51.54672, O: 5.69015
- biotoopwaarde
- 2 (bedenkelijk)
- landschappelijke waarde
- Niet onbelangrijk maar wordt sterk verkleind door een nabijgelegen silo (die de windvang van de molen uit een belangrijke hoek ook grondig bederft!).
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Oudestraat 90
5421 WG Gemert - molenaar
- Twan van Bommel / Twan Rooijakkers / Jos van Dommelen
- telefoon
- 06-12140835
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- ja
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
Zaterdag 10:00 - 16:00 uur; dinsdag 18:30 - 22:00 uur.
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- ja
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van De Volksvriend via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Ronde molen, beltmolen
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Ronde stenen molen
- kap
- Gedekt met dakleer
- inrichting
1 koppel 16der blauwe en 1 koppel 16der kunststenen; steenkraan; sleepluiwerk
- versieringen
Eenvoudige baard, rood geverfd, op de koppen van de voeghouten aangebracht, met in forse witte letters het opschrift: "A. van Roy en zoon".
Grote achterbaard, rood geverfd met witte bies, met daarop de naam 'De Volksvriend".
Roeden en stroomlijnneuzen zijn opvallend in diagonale lijnen rood, wit en blauw geverfd.
Veel andere zaken zijn hier zeer nadrukkelijk geel geverfd.- plaats bediening
- beltmolen
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Engels. Kruilier.
- vlucht
- 27,50 m.
- vang
- Vlaamse vang; 4 vaste stukken. Vangbalk met haak; vangtrommel.
- overbrenging
Bovenwiel 73 kammen, steek 12,2 cm
Bovenrondsel 38 staven
Spoorwiel 97 kammen, steek 9 cm
Steenrondsels 34 staven
Overbrengingsverhoudingen 1 : 5,48- hoogte
- van de belt: 3,20 m.
- wiekvorm
- Systeem Van Bussel met neusremkleppen op beide roeden
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Pot 1827 buiten 1899 1913> buiten aanw. 27,60 Pot 1828 binnen 1899 1913> binnen aanw. 27,50 - wiekverbeteringen
De molen kreeg in 1937 op de binnenroede het stroomlijnsysteem Van Bussel, in 1942 gebeurde dit ook met de buitenroede.
Bij de reconstructie van 2016/17 heeft men opnieuw het systeem Van Bussel toegepast, ditmaal met neusremkleppen.- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte onbekend ? ? aanw. 05,62
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 16055
- inventarisnummer
- NB035
eigendom
- eigenaar
- Molenstichting Gemert-Bakel
- eigendomsvorm
- Stichting
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- voorganger
- omwentelingen
- eigendomshistorie
De Molenstichting Gemert-Bakel is eigenaar sinds 2014, daarvoor was dat de familie Van Roy.
- geschiedenis
-
Op 8 mei 1888 kreeg molenaar Van den Boomen vergunning voor de oprichting van een nieuwe molen. Vervolgens was deze molen vele jaren in bedrijf, maar kreeg langzaam maar zeker gezelschap van een graanbedrijf, dat uitgroeide tot een heuse meelfabriek. Voor de molen betekende dit ook, dat deze gezelschap kreeg van een enorme graansilo op korte afstand. Dit deed (en doet nog steeds) sterk afbreuk aan de dominerende functie die deze molen vanouds had.
In de jaren '70 van de 20ste eeuw raakte de molen als gevolg van het graanbedrijf buiten gebruik, maar werd er nu en dan nog wel gedraaid. Evenwel ging de staat van onderhoud langzaam achteruit en toen op een zekere dag tijdens het draaien een roede uit de askop schoof, was het draaien afgelopen. Vervolgens werd een roede gestreken, in 1997 volgde de andere. Beide roeden bleven daarna los bij de molen bewaard.
De gedeeltelijk onttakelde molen stond er in de jaren daarop steeds slechter bij, vooral de kap. De roep om herstel van deze grote molen kwam er evenwel ook (en werd steeds luider).
De kentering kwam: op 22 januari 2014 kocht de Molenstichting Gemert Bakel de molen voor een symbolisch bedrag waarna op 4 februari de kap eraf werd gehaald en de romp wind- en waterdicht gemaakt.
Toen eenmaal begonnen was, ging het ook snel: op 29 november 2016 werden de geheel herstelde kap en roeden weer geplaatst resp. gestoken. Niet lang daarna werden staart, schoren en stroomlijnneuzen aangebracht en op 19 april 2017 stelde gedeputeerde Henri Swinkels de molen officieel in bedrijf.
De rehabilitatie van deze molen was daarmee grotendeels voltooid, zij het dat de omgeving nog altijd sterk wordt bepaald door de naastgelegen graansilo.
Beide Potroeden, die dus in de late 20ste eeuw waren gestreken en los bij de molen waren blijven liggen, zijn na uitvoerige reparatie weer gestoken. Oorspronkelijk waren zij gemaakt voor molen D2 van de grote groep molens die de Drooggemaakte Polders van Bleiswijk en Hillegersberg bemaalde.
aanvullingen
- toelichting naam
Opmerkelijk is dat in Liessel, nog geen 20 kilometer van Gemert, een ronde stenen beltkorenmolen staat (qua opzet dus zeer goed vergelijkbaar met 'Gemert') met precies dezelfde naam. Verder komt die nergens in Nederland voor.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen