Molen Elderse Molen / De Ellenaar, Mierlo

geschiedenis

toestand

restant

bouwjaar

1851

verdwenen

2006

onttakeld

geschiedenis

Deze molen werd als grondzeiler in 1851 gebouwd op een perceel in de Ellenaar, aan de weg van Mierlo naar Helmond.

In 1867 verkocht Albertus van Driel de molen aan Hendrik Sevens (1827-1908). Sevens had tevens een herberg in Mierlo.

Sevens liet op 20 en 27 augustus en 3 september 1873 in zijn herberg te Mierlo zijn stenen windgraanmolen met drie paar stenen en al de daarbij behorende vaste en losse gereedschappen verkopen en naast het molenerf ook een perceel dennenbos.

Pas op 3 februari 1874 bevestigt hij bij de notaris de verhuur van zijn molen aan Jan Baptist Theeuwes. De huur werd aangegaan voor 6 jaar. Daarna komen er nog verschillende huurders in de molen. De molen is pas na de dood van Hendrik Sevens verkocht, in 1909 en wel aan P. Coolen te Mierlo.

Reeds in 1928 kwam de molen buiten bedrijf en raakte daarna in ernstig verval.

In 1939 kocht de Helmondse industrieel A.L.M. van der Lande de bouwval en liet hem in 1941 uitwendig restaureren. Eerst was het de bedoeling de molen als molenmuseum in te richten, maar het werd uiteindelijk de woning van de eigenaar.
Nadat de molen in andere handen was overgegaan, ging het mis; sinds de jaren '80 is de molen in verval; in september 2006 werden de roeden doorgeslepen en de restanten van de staart verwijderd. In die tijd heette het, dat de eigenaar, na uitvoerig overleg met de gemeente Geldrop-Mierlo, had besloten de molen te restaureren. Vervolgens gebeurde er weer lange tijd niets.
Inmiddels (september 2008) is de kap van de molen verwijderd en de romp dichtgemaakt met een (keurige) noodkap.

Een nadeel bij deze molen was, vreemd genoeg, de 'vroege' redding: net vóór de Tweede Wereldoorlog werd de molen aangekocht met als doel: het behoud; Herstel volgde maar dan als woonhuis en niet meer als maalwerktuid. Hierdoor kwam de molen lange tijd niet op de lijst van Rijksmonumenten; dit gebeurde pas in 2003.

De molen is gebouwd als grondzeiler en later, in een onbekend jaar, verhoogd tot bergmolen, vandaar de typische vorm van de romp: conisch en het hoogste gedeelte cylindrisch.
Een hardnekkige overlevering wil, dat deze molen, net als 'het Nupke' te Geldrop en De Deen te Luyksgestel, gebouwd is als zetelkruier. Dergelijke constructies komen in Vlaanderen nog voor, maar zijn in Nederland niet meer aanwezig.
Bijzonder is de askop; deze is voorzien van boutgaten. Ooit zaten de roeden daarmee vastgeklemd. Later zaten er echter, zoals bij vrijwel alle molens, wiggen.

nog waarneembaar