- naam
- Vogelenzang / Bettmolen
- modeltype
- Ronde molen, beltmolen
- functie
- korenmolen
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- adres
-
Molendreef 8
5737 EP Lieshout - Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
- Ten Bruggencate-nr.
- 01561
- oude dbnr.
- B545
- Meest recente aanpassing
- | Streek
Molen Vogelenzang / Bettmolen, Lieshout
Lieshout, Noord-Brabant
b
locatie
- plaats
-
Lieshout
- gemeente
- Laarbeek, Noord-Brabant
- streek
- De Peel
- kadastrale aanduiding
- Gemeente Lieshout, sectie L, nr. 64
- geo positie
-
X: 168940, Y: 392898N: 51.52490, O: 5.58807
- biotoopwaarde
- 4 (aanvaardbaar)
- landschappelijke waarde
- Staat zeer mooi tussen Lieshout en Mariahout; helaas staan er nogal wat bomen in de buurt die het zicht belemmeren; de windvang is (nog) niet bedreigd
contact en bezoek
- bezoek/postadres
-
Molendreef 8
5737 EP Lieshout - molenaar
- Pieter Sanders
- telefoon
- 0621255736
-
Annienoyen@gmail.com
- social media
- open voor publiek
- ja
- open op zaterdag
- nee
- open op zondag
- nee
- op afspraak
- ja
- openingstijden
- op afspraak
- toegangsprijzen
- winkelinformatie
- meelverkoop
- nee
- museuminformatie
- gericht op scholen
- nee
- bijzonderheden
- fietsroute
- fietsroute in de buurt van Vogelenzang / Bettmolen via fietsnetwerk.nl
constructie
- modeltype
- Ronde molen, beltmolen
- krachtbron
- wind
- functie
- romp
- Ronde stenen molen
- kap
- Gedekt met dakleer
- inrichting
Eén koppel 17der stenen (maalvaardig); één koppel 16der stenen (niet maalvaardig); sleepluiwerk, op de begane grond een Awilamolen (verticale stenen) en maalstoel (Poeth Tegelen). Na 2002: pletter, koekenbreker, harp, wanmolen en zakkenklopper.
- versieringen
Aardige baard, met de opschriften 'Anno 1819' en daaronder 'Vogelenzang'.
Stichtingssteen met de tekst:
I.F Ribbius-burgemeester van Lieshout-
an 18 9/11 19 no- plaats bediening
- beltmolen
- bediening kruiwerk
- buitenkruier
- plaats kruiwerk
- bovenkruier
- kruiwerk
- Engels; kruilier
- vlucht
- 25,80 m.
- vang
- Vlaamse vang; vangbalk met haak; vangtrommel
- overbrenging
Bovenwiel 68 kammen
Bovenschijfloop 31 staven, steek 13 cm.
Spoorwiel 61 kammen
Steenschijflopen 24 staven, steek
Overbrengingsverhouding 1 : 5,58- hoogte
- van de belt: 2,90 m.
- wiekvorm
- Oud-Hollands
- wiekenkruis
-
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte Derckx 179 binnen 1976 1976 binnen aanw. 25,80 Derckx 178 buiten 1976 1976 buiten aanw. 25,80 Verhaeghe 381 1905 1905 1976 26,00 Pot ? binnen .... binnen 25,80 Pot ? buiten .... buiten 25,80 - wiekverbeteringen
Vanaf 1939 totaan de onttakeling vanwege de grote restauratie van 1975/76 had deze molen op beide roeden het systeem Van Bussel.
- bovenas
-
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte Mercx g.n. ? aanw. 04,86
verwijzingen
- allemolens.nl
- Kijk op allemolens.nl voor historische foto's en documenten van deze molen
- monument
- 25889
- inventarisnummer
- NB050
eigendom
- eigenaar
- Gemeente Laarbeek
- eigendomsvorm
- Gemeente
geschiedenis
- toestand
- werkend
- bouwjaar
- bedrijfsvaardigheid
- Maalvaardig
- bestemming
Het malen van graan, thans op vrijwillige basis
- voorganger
- omwentelingen
- geschiedenis
-
De molen is gebouwd ter vervanging van een in 1816 omgewaaide standerdmolen en bevat als gevolg nogal wat onderdelen van die voorganger. De stenen van de molenromp zijn ter plaatse gebakken; de leem ervoor werd gewonnen uit een ven achter de molen.
De molen heeft twee oliebanken gehad; dit was zeer zeldzaam in Brabant; ook blijkt de molen een tijdlang gepeld te hebben, hetgeen in Brabant helemaal ongebruikelijk was.
De stenen zijn naar binnen schuin gemetseld; haaks op de schuinte van de romp, dus eigelijk inwaterend i.p.v. uitwaterend. Dit is één van de eerste stenen molens in de Peel (en oostelijk Brabant). Er zijn vermoedens dat de bouw door een Zuidhollandse molenmaker is verricht, wat met name te zien is/was aan de opbouw van de gaande werken en van de (bij de restauratie van 1976 vernieuwde) kap.
Bouwheer van de molen was Peter Swinkels, die werd opgevolgd door zijn zoon Antoon. Deze bemaalde de molen tot 1921. In dat jaar werd een knecht van Antoon, Gerardus van der Linden, de nieuwe eigenaar. In 1933 verkocht Van der Linden de molen aan zijn Venraijse collega Th. van Gerwen, die tot 1949 eigenaar/molenaar bleef. Vervolgens werd J.Th. Sanders eigenaar en die bleef dat tot 1974; tot 1964 maakte hij gebruik van de windkracht.
Na de aankoop door de gemeente van 1974 volgde vrij snel restauratie; deze werd tegelijk uitgevoerd met die van de andere molen van Lieshout. Het was hard nodig, want beide Lieshoutse molens verkeerden in slechte staat. In 1976 werd een geheel maalvaardige molen opgeleverd.
Tot het interieur behoort ook al enkele jaren een zakkenklopper en een wanmolen. Verder staan de pletstenen en de ligger van de afgebroken achtkante molen uit Haaren (NB) in de molen opgesteld voor de show. Verder ligt hier de oude koningspil van De Reus uit Gennep (Lb.).
In 2009 kreeg de molen een grondige opknapbeurt: de roeden werden gestreken om hersteld en herschilderd te worden, geheel nieuwe ophekking waarbij alle scheien weer werden voorzien van een kluft (zoals het vroeger was), een lange schoor aangelast, de kruibok vernieuwd naar oud model (zoals vóór 1975). Verder een nieuw voor- en achterkeuvelens en baansteen (halssteen) en ten slotte een schilderbeurt.
foto's
- foto's
-
draag zelf bij
- teksten
- tekstbijdragen over deze molen insturen | Wilt u specifiek iets kwijt over een roede, as of motor, klik dan daar op het rode envelopje ✉︎ behorende bij het betreffende object.
- foto's
- foto's insturen