Molen Achterlandse Molen, Groot-Ammers

Groot-Ammers, Zuid-Holland
b

korte karakteristiek

naam
Achterlandse Molen
modeltype
Wipmolen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de polder Liesveld, thans op vrijwillige basis; woning

adres
Molenkade 5
2964 LB Groot Ammers
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01486
oude dbnr.
B975
Meest recente aanpassing
| Tellerstand
media-bestand
Molen 01486 Achterlandse Molen (Groot-Ammers)
Tony Hop (20-2-2016)

locatie

plaats
Groot-Ammers
gemeente
Molenlanden, Zuid-Holland
streek
Alblasserwaard
kadastrale aanduiding
Gemeente Groot-Ammers, sectie C, nr. 1140
geo positie
X: 117285, Y: 435394
N: 51.90577, O: 4.83915
biotoopwaarde
5 (goed)
landschappelijke waarde
Bijzonder groot

contact en bezoek

bezoek/postadres
Molenkade 5
2964 LB Groot Ammers
molenaar
Cor Stam
telefoon
06-20963001
website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Als de molen draait, of op afspraak. Niet op zondag

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
nee
bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van Achterlandse Molen via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Wipmolen, grondzeiler
krachtbron
wind
functie
romp
Ondertoren, gedekt met riet, op veldmuren van 0,40 m.
kap
Bovenhuis donkergroen geverfd; wit afgebiesd; kap gedekt met gepotdekselde planken
inrichting

Open ijzeren scheprad buiten de molen, Ø 5,40 m.; breedte 0,57 m.
Woning in de molen

versieringen

Opmerkelijke makelaar met hijsinstallatie voor de seinlamp.

In de toog van de achterwaterloop een sluitsteen met het jaartal '1909'.

In de steunbalk tussen pen- en ijzerbalk zijn de volgende inscripties aangebracht:
M D B
A v Loon
W V D W
A Z
K S B I Z
1892

plaats bediening
grondzeiler
plaats kruiwerk
middenkruier
kruiwerk
Zetelkruiwerk. Kruirad met hoge bank.
vlucht
26,90 m.
vang
Vlaamse vang; 5 vaste stukken. Vangbalk met haak; evenaar. Kneppel.
overbrenging

Bovenwiel 63 kammen
Bovenschijfloop 29 staven, steek 13,8 cm.
Onderschijfloop 22 staven
Onderwiel 85 kammen, steek 15,3 cm.
Overbrengingsverhouding 1,78 : 1

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
Straathof ✉︎ 214 buiten 2006 2006 buiten aanw. 26,90
Straathof ✉︎ 215 binnen 2006 2006 binnen aanw. 26,85
Pot ✉︎ 1460 buiten 1885 1885? buiten 2006 26,90
Pot ✉︎ 1061 binnen 1877 1877 binnen 2006 26,90
wiekverbeteringen

Deze molen heeft nooit een wiekverbetering ondergaan

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Penn & Bauduin ✉︎ ? 1867 1867 aanw. 05,40
wateras
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
Penn & Bauduin ✉︎ ? 1863 1863 aanw.
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
of eerder
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig
bestemming

Bemalen van de polder Liesveld, thans op vrijwillige basis; woning

molenmaker
Fa. de Gelder, Arkel (1978/79)
omwentelingen
eigendomshistorie

De SIMAV is eigenaar sinds 1969.

geschiedenis

Deze molen was, samen met De Achtkante molen en De Graaflandse molen, aanvankelijk bestemd voor de bemaling van de polder Ammers-Graafland c.a. Al in 1760 werd de polder Gelkenes waterstaatkundig bij Ammers-Graafland c.a. gevoegd. Tevens heeft de molen gefungeerd als baak- of seinmolen van het waterschap de Overwaard. Dit hield in dat de Achterlandse Molen het sein van de peilmolen moest overnemen en aan de Achtkante Molen van de polder Oud-Goudriaan doorgeven.

In november 1865 besloot het polderbestuur de molen bewoonbaar te maken door het laten aanbrengen van een schoorsteen, twee deurkozijnen, vier lichtkozijnen, een bedstede, een zolder en de molen rondom af te timmeren. Dit gold toen eveneens voor de tweede molen van die polder, de Graaflandse Molen. 

In 1868 bevond men het bovenwiel te slap. Het is dat jaar vervangen door een exemplaar, afkomstig uit Spijkenisse.

De molen bleef aldus tot 1969 in gebruik voor het bemalen van de polder Liesveld. De molen verkeerde op dat moment al in matige staat en was overduidelijk aan restauratie toe.

Op een grote restauratie moest even worden gewacht: dit gebeurde in 1978-1979. Het gehele bovenhuis, staart, hekwerk en borden van het wiekenkruis, ondertafelement, kokerbalken, bladen van het scheprad, sprenkelstraat, deuren, kozijnen en ramen en het rietdek van de ondertoren werden onderhanden genomen en overwegend vernieuwd. Molenmakersbedrijf v/h De Gelder uit Arkel zorgde ervoor.
Bij de restauratie bleef de oorspronkelijke, wat afgeplatte kapvorm behouden. De vroegere kap stak echter oorspronkelijk aan de zijkanten enkele centimeters over de daklijsten heen, een detail dat bij de restauratie helaas niet is overgenomen. De ruimte die door de toegepaste bouwwijze tussen kapdelen en daklijst ontstond, was opgevuld met een plank, ondersteund door een paar klossen die tegen de zijkant van de daklijst waren bevestigd. Deze constructiemethode komt nu in de wijde omtrek alleen nog voor bij de drie nog bestaande wipmolens van de polder Streefkerk en Kortenbroek.
Ook werden hier de spaken van het kruihaspel voorheen niet met een spaakkettinkje, maar met een uitschuifbare houten pal bediend. Niettemin is de restauratie met veel zorg uitgevoerd.
De restauratie werd in juli 1979 opgeleverd, maar pas op 20 september 1980 volgde de officiële ingebruikname, tegelijk met de Gelkenesmolen.

In het late najaar van 2006 werden beide oude Potroeden, die inmiddels erg slecht waren geworden, vervangen door nieuwe gelaste exemplaren.
In mei 2009 moest de molen enige tijd stilstaan vanwege noodzakelijk herstel aan de waterloop.

Een bijzonder aspect is dat de staven in het onderrondsel niet in hout maar in gietijzer zijn uitgevoerd.

aanvullingen

toelichting naam

De molen is vernoemd naar de polder Achterland-Peulwijk, thans onderdeel van de polder Liesveld, het huidige bemalingsgebied van deze molen. Ter plaatse spreekt men van de "Vierde molen".

foto's

foto's