Molen De Ooster / Molen van Gebr. Kok, Sneek/ Snits

Sneek/ Snits, Fryslân
v

korte karakteristiek

naam
De Ooster / Molen van Gebr. Kok
modeltype
Kantige molen, stellingmolen
functie
zaagmolen, korenmolen
bouwjaar
verdwenen
toestand
verdwenen
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01441 e
oude dbnr.
V2530
Meest recente aanpassing
| Foto
media-bestand
Molen 01441 e De Ooster / Molen van Gebr. Kok (Sneek/ Snits)
Fries Scheepvaartmuseum. Foto: Ronald Bakker, 9 juli 2016

locatie

plaats
Sneek/ Snits
plaatsaanduiding
ZO-hoek Oudvaart-Zomerrak
gemeente
Súdwest-Fryslân, Fryslân
geo positie
X: 173854, Y: 560700
N: 53.03288, O: 5.66826

constructie

modeltype
Kantige molen, stellingmolen
krachtbron
wind
functie
romp
achtkante bovenkruier
inrichting

3 koppels stenen

plaats bediening
stellingmolen
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
vlucht
23,68m
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
verdwenen
bouwjaar
verdwenen
1917 deels gesloopt na 1930 rest gesloopt
geschiedenis

Molenaar Johannes Brandsma liet in 1851 de molen ombouwen tot een gecombineerde koren -en houtzaagmolen, zodat hij ook in de wintermaanden, dus met ijsgang nog van de molen kon profiteren. De molen heeft tot 1891 zaagwerk verricht. Daarna- en laatste eigenaren waren de gebroeders Kok, waaraan de molen zijn latere naam heeft ontleend.
Nadat de molen in onbruik is geraakt zijn de gebroeders Kok naar de Waterpoortsgracht hoek Martiniplein in Sneek verhuisd. Eerder genoemde Sybout Thomas (zie voorganger van deze molen) heeft de naam Van der Meulen aangenomen, een naam die in Sneek nog steeds bekend is als kantoorboekhandel Van der Meulen.
C. Veenstra, 9 nov. 2016.
-----

In een advertentie in De Molenaar vroeg A.J. Kok een 17der Duitsche steen, ligger. Waarmee de molenaar in 1902 bekend is, en dat er in ieder geval een koppel 17-der in de molen aanwezig was.
Erik Stoop, 9 januari 2007.

De molen werd gesloopt als korenmolen in 1914 [moet zijn 1917]. De onderbouw en het schilderachtige woonhuis vielen in de 19-dertiger jaren ten offer aan de verbreding van het Zomerrak.
Bron: "Langs oude Friese windmolens", verzameling H. van der Kaay.
-----

De later molen van Kok werd in 1851 verbouwd: “het verbinden eener houtzagerij met eenen daar bestaanden rogmolen, welke inrigting als eenvoudig en doeltreffend wordt geroemd” (gedrukt verslag van GS). Dat betekende wel dat er schuren voor de houtzagerij aangebouwd zijn, want die waren er voorheen niet. Ook zal er intern het een en ander aangepast zijn, misschien enigszins zoals nu in Birdaard nog het geval is.

Als korenmolen had de molen al drie paar stenen en kon er tot onder in de molen worden gevaren, zodat het graan met het luiwerk omhoog kon worden gehaald (1849). De vlucht was op dat moment 23,68 meter en in deze vorm (achtkante stellingmolen) bestond hij al in 1811. Oorspronkelijk stond er op deze plaats een standerdmolen.

Dick Bunskoeke, 13 feb. 2019.

-----

Op 01-09-1891 berichtte de Leeuwarder Courant het volgende:

Sneek, 29 Aug. Heden voormiddag te 11½ uur had op den korenmolen van den heer Kok alhier een allerdroevigst ongeluk plaats. Het dochtertje van den molenaar speelde met een vriendinnetje in den molen. Een oogenblik waagden zij zich, zonder dat iemand dit kon verhoeden, op de zwichtstelling, met het treurig gevolg, dat het vriendinnetje, een meisje van 9 jaar, door een der wieken zoodanig werd geraakt, dat het deerlijk verminkt in de vaart werd neergeslagen. Volgens verklaring van den geneesheer was de dood onmiddellijk gevolgd.

Het slachtoffer was de 9 jarige Akke Heeringa, geboren te Spannum op 19-06-1882. Ze overleed op 29-08-1891 om 11.30 uur (Overlijdens- en geboorte akte – Open archief / AlleFriezen)

Ingezonden door Caroline Schaeffer 20 mei 2021

aanvullingen

trivia

Molenstudies 49 beschrijft de molen als koren-houtzaagmolen.

Afbeelding 2:
De opname werd gemaakt tijdens de Sneeker Hardzeildag. Op de voorgrond De Windlust (Tenbruggencatenummer 06914 r), Op de achtergrond is vaag Molen de Kok te zien.

Afbeelding 3:
Op de voorgrond de malende molen van de gebroeders Kok, op de achtergrond verheft zich de korenmolen van de firma J. Zwart & Co., Tenbruggencatenummer 01441 c, aan de tegenoverliggende hoek van Oudvaart en Zomerrak.

Afbeelding 4:
De laatste eigenaars van de molen waren de gebr. Kok. De molen stond op de hoek van het Zomerrak en de Oudvaart.
Omstreeks 1930 zijn de restanten van de molen en de pakhuizen verwijderd ten behoeve van de verbreding van het Zomerrak. Omstreeks 1917 was de molen als zodanig al in onbruik geraakt.

C. Veenstra, 9 nov. 2016.

foto's

foto's