foto coll. DVM, opname van voor 1943
N.v.t.
| fabrikant | roenummer | positie bouw | fabricagejaar | jaar gestoken | positie | jaar verdwenen | lengte | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pot | ✉︎ | 2311 | buiten | 1914 | 1914? | buiten | 1944 | 27,30 |
| Pot | ✉︎ | 2259 | binnen | 1913 | 1913? | binnen | 1944 |
1943 aangebracht
12-09-1793: Rotterdamse Courant
"De Rentmeester over de Domeinen van de Hooge en Lage Swaluwen, Klein Waspick en Twintighoeven, mitsgaders het Dyk-Collegie van Zyne Hoogheits Privative Polders de Vierendeelen, het Oud en Nieuw Land, als mede het Kwistgeld, zyn voor-nemens om, op Woensdag den 18 September 1793, des voormiddags ten 10 uren, ten Huize van Monsr. CAREL RAUCH, op de Hooge Swaluwe voornt., publyk, aan den minsteischenden, te besteden: Het bouwen, maken en stellen van eenen Nieuwen Steenen WIND-WATER-MOLEN, met de Ap- en Dependentien van dien, in den Schuddebeurspolder, onder de Lage Swaluwe voorgemeld, met de Leverantie van alle de daar toe noodige Materialen; waar van het Bestek en de Teekening agt dagen voor den voorsz. dag van Besteding voor een yder zullen te lezen en te zien zyn, ten Huize van Monsr. Carel Rauch, wonende op de Hooge Swaluwe voornoemt, en van den Bestekmaker Pieter PickéePz., wonende te Dordrecht."
Op 8 november 1944 werd de molen door oorlogsgeweld verwoest. Hij was in 1943 nog gerestaureerd (er werden toen Van Busselwieken aangebracht) en is eigendom van De Domeinen in het Rentambt Zwaluwe.
Molen de Schuddebeurs was in de oorlog als het ware een pion in de frontlinie. Toen de geallieerden oprukten naar het noorden, trok het Duitse leger zich terug achter het Hollands Diep. Op persoonlijk bevel van Hitler werden zware betonnen anti-tankmuren gebouwd. Hiervoor werden gevangenen uit het concentratiekamp gebruikt die s'nachts in de molen met z'n honderden op de vier zolders sliepen. De molen diende niet alleen als slaapplaats, maar ook als uitkijkpost. Bij het oprukken van de geallieerden werden hevige gevechten gevoerd en werd veel over en weer geschoten. Op 8 november werd de Schuddebeurse molen zwaar beschadigd.
De molen draagt nog altijd de sporen van de oorlog. In de romp zijn her en der de plaatsen zichtbaar waar de granaten insloegen. Dit is ook te vinden in het kleurverschil van de stenen.
De Schuddebeurs, ooit een van de grootste watermolens van Nederland, is nooit meer de oude geworden. De romp is na de oorlog wel hersteld, maar de wieken zijn nooit meer herplaatst, terwijl later ook nog eens de kap is gesloopt. In de jaren zestig kreeg de molen voor het laats een onderhoudsbeurt. Sindsdien kijkt de Dienst der Domeinen niet meer naar de vervallen stomp om.
Tot overmaat van ramp brak in 1997 ook nog eens het houten fundament, waarop de molen sterk begon te verzakken. Inmiddels staat de stenen romp zo'n 8 graden uit het lood. Bezoekers worden gewaarschuwd voor 'vallend gesteente'. Op de deur hangt een bordje met 'Verboden Toegang'.
*Nadat de molen in de WO II flink was beschadigd, werd de romp verbouwd en nog een tijd gebruikt als onderkomen voor de BB. De restauratiekosten waren toen fl.20.000,-.
Molenaar in die jaren was Arie van den Andel die er samen met zijn vrouw M. v.d. Andel-Polak en hun vier kinderen woonden.
Voordat Arie er molenaar werd, was dat Adriaan Lucas die er met zijn gezin woonde.
Arie van den Andel kwam om het leven door een tragisch ongeval waarna M. van den Andel de taak overnam.
Ansichtkaart, voór 1943
Stenen romp tot kaphoogte, in sterk verval.
Foto: Henk van Steenbergen, opname 22 december 2007
Foto: S. Boumans, opname 2 april 2005
Foto: S. Boumans, opname 2 april 2005
De molen sloeg het water uit op het riviertje de Amer wanneer het waterpeil van de polder hoog stond.
Vóór 1925 was er een stoomgemaal om de molen te assisteren wanneer er geen wind was,
Tussen 1925-1942 was kwam een dieselgemaal met een Brons-dieselmotor 2D15/20.
Rond 1960 is een elektrisch gemaal Schuddebeurs gebouwd om de taken over te nemen.
Dit gemaal wordt/werd? bediend door Mathijs van den Andel.
Inmiddels is er een comité opgericht dat de molen van de ondergang wil redden en weer in oude glorie wil herstellen.
De roeden van deze molen waren de Pot 2259 (besteld 1913) en de 2311 (1914). Beide hadden een lengte van 27,30 meter. Eén deel ervan bestaat dus nog als staartbalk in Werkendam, zij het dat die niet best meer is.....
-----
Eind januari staat op het gemeentehuis van de gemeente Drimmelen een vergadering gepland voor evt. oprichting van een stichting die zich wil gaan inzetten voor restauratie voor deze molen(romp).
Tony Hop, 26 december 2011.
-----
Op de molenromp werd circa 1952 een uitkijkpost van het Korps Luchtwachtdienst (KLD) ingericht, met postnummer 3N1. Het doel was het waarnemen van laagvliegende vliegtuigen - het was toen de tijd van de Koude Oorlog. De heer J. den Engelse was rond 1956 postcommandant van deze luchtwachtpost. In 1964 werd het KLD hier opgeheven en kwam de functie als luchtwachtpost te vervallen.
De molenromp als romp met rand/borstwering bovenop heeft dus ook cultuur- en militairhistorische waarde, hetgeen mede van belang is bij de overwegingen tot herstel van de molen in 2012. Immers, bij eventueel aanbrengen van een kap zouden de resten van de open luchtwachtpost verloren gaan.
Sandra van Lochem, 24 mei 2012.
-----
Op 25 mei werd Stichting Behoud Molen Schuddebeurs opgericht, deze stichting gaat eerst proberen de molen in eigendom te krijgen, en vervolgens hem te restaureren.
Tony Hop, 26 mei 2012.
De molen is inmiddels verkocht aan een nieuwe eigenaar. Deze eigenaar wil de molen als molenstomp behouden en restaureren, en vervolgens in gebruik nemen als recreatiewoning, de stichting Behoud Poldermolen Schuddebeurs stemde hiermee in en krijgt (na de restauratie) op jaarbasis 10 dagen beschikbaar om de molen te gebruiken als expositieruimte o.i.d. en open te stellen voor publiek.
De plannen om de molen draai- en maalvaardig te restaureren lijken voorlopig dus helaas voorlopig van de baan te zijn.
Tony Hop, 15 april 2014.
De molenromp heeft geen monumentenstatus meer.
ansichtkaart, de molen met het gemaal ernaast
afb, van voor 1943, coll DVM
Afb. van voor 1943, coll.DVM
foto van voor 1943, coll. DVM
afb. van na 1944, coll. DVM
Foto van H. van Steenbergen, 02-02-2002
Foto S. Boumans, 02-04-2005