Molen Vervoornemolen, Werkendam

Werkendam, Noord-Brabant
b

korte karakteristiek

naam
Vervoornemolen
modeltype
Kantige molen, grondzeiler
functie
poldermolen
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig in circuit
bestemming

Vh. bemalen van de Vervoornepolder, thans buiten bedrijf

adres
Schans 22A
4251 PV Werkendam
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt  
Toon op Google Maps met andere molens in de buurt
Ten Bruggencate-nr.
01202
oude dbnr.
B610
Meest recente aanpassing
| Tellerstand
media-bestand
Molen 01202 Vervoornemolen (Werkendam)

Jan de Peuter (6-11-2023) 
Restauratie voltooid.

locatie

plaats
Werkendam
gemeente
Altena, Noord-Brabant
streek
Land van Heusden en Altena
kadastrale aanduiding
Gemeente Werkendam, sectie R, nr. 624
geo positie
X: 122535, Y: 423731
N: 51.80127, O: 4.91653
biotoopwaarde
3 (matig)
landschappelijke waarde
Groot maar wordt verminderd door beplantingen

contact en bezoek

bezoek/postadres
Schans 22A
4251 PV Werkendam
molenaar
Dirk de Ruiter / Jan de Peuter
telefoon
0416-391746 en 0416-785586 (Jan de Peuter) 06-45951105
website
social media
open voor publiek
ja
open op zaterdag
nee
open op zondag
nee
op afspraak
ja
openingstijden

Als de molen draait en op afspraak.

toegangsprijzen
winkelinformatie
meelverkoop
nee
museuminformatie
gericht op scholen
ja
informatie voor scholen

Bezoek kan op afspraak

bijzonderheden
fietsroute
fietsroute in de buurt van Vervoornemolen via fietsnetwerk.nl

constructie

modeltype
Kantige molen, grondzeiler
krachtbron
wind
kenmerken
functie
romp
Houten achtkant, gedekt met riet, op hoge gemetselde voet
kap
Gedekt met riet
inrichting

IJzeren scheprad, Ø 5,71 m; breed 0,43 m. in de molen. 

versieringen

Zeer eenvoudige baard, enigszins bewerkt aan de onderzijde, zwart geteerd, zonder opschrift

plaats bediening
grondzeiler
bediening kruiwerk
buitenkruier
plaats kruiwerk
bovenkruier
kruiwerk
Engels; kruihaspel
vlucht
22,00 m.
vang
Vlaamse vang; 4 scharnierende stukken. Vangbalk met haak; schijfvormige vangtrommel.
overbrenging

Bovenwiel 59 kammen
Bovenschijf 29 staven, steek 12,2 cm.
Onderschijf 21 staven
Onderwiel 73 kammen, steek 14,4 cm.
Overbrengingsverhouding 1,70 : 1

hoogte
wiekvorm
Oud-Hollands
Kantel uw mobiel om de tabellen helemaal te zien
wiekenkruis
fabrikant roenummer positie bouw fabricagejaar jaar gestoken positie jaar verdwenen lengte
media-bestand
Roede 451, Vaags
Vaags
✉︎ 451 binnen 2019 2021 binnen aanw. 22,00
media-bestand
Roede 114, Vaags
Vaags
✉︎ 114 buiten 2005 2005/2021 buiten aanw. 22,00
media-bestand
Roede g.n., Derckx
Derckx
✉︎ g.n. binnen 1969 1969 binnen 2020 22,00
media-bestand
Roede 1582, Pot
Pot
✉︎ 1582 binnen 1889 1952> buiten 2005 22,00
wiekverbeteringen

Van 1945 tot 1969 was deze molen op beide roeden voorzien van het systeem Van Bussel.

bovenas
fabrikant asnummer fabricagejaar jaar gestoken jaar verdwenen lengte
media-bestand
As 259, Sterkman & Zn, wed. A.
Sterkman & Zn, wed. A.
✉︎ 259 1864 aanw. 04,70
afbeelding van onze ondersteuners

geschiedenis

toestand
werkend
bouwjaar
bedrijfsvaardigheid
Maalvaardig in circuit
bestemming

Vh. bemalen van de Vervoornepolder, thans buiten bedrijf

omwentelingen
geschiedenis

Deze molen bemaalde tot de ruilverkaveling van 1965 de Vervoornepolder, wat hier wil zeggen: dit is niet steeds op windkracht gegaan. In 1934 had men op het scheprad een elektrische hulpaandijving geplaatst, waarna tot 1944 uitsluitend elektrisch werd gemalen en de molen ook niet maalvaardig was. In dat voorlaatste oorlogsjaar is de windkracht in ere hersteld, tot de grote ruilverkaveling in het Land van Heusden en Altena (1962-1965) deze molen zijn functie ontnam.
Spoedig daarna was de molen in verval. Op het moment dat hij buiten bedrijf werd gesteld was de staat van onderhoud al niet zo best meer en na 1965 ging het sneller. Met name het rietdek was er slecht aan toe.

In 1969 werd de molen gerestaureerd, waarbij kap en achtkant van nieuw riet werden voorzien en men ook een nieuwe binnenroede stak. De molen was daarmee alleen draaivaardig: door de peilverlaging als gevolg van de ruilverkaveling stond de achterwaterloop geheel droog.
In 1975 werd een rondmaalcircuit aangelegd, zodat het scheprad weer water kon verzetten.

Aan deze molen is, zeker in de tijd dat deze nog in bedrijf was, nogal wat "met kunst- en vliegwerk" vertimmerd en hersteld: zo heeft men de vroeg in de jaren '60 gebroken koningspil met stroppen vastgezet. Het scheprad is ooit verdiept en de schoepen verlengd. De lange spruit bestaat uit twee tamelijk onopvallend in elkaar gewerkte stukken.

Na 2000 is de molen, die inmiddels al ruim 30 jaar regelmatig op vrijwillige basis in bedrijf werd gesteld, stukje bij beetje opgeknapt: zo heeft men in juli 2004 beschoeiing en landhekken gerepareerd en waar nodig vernieuwd (tijdens het baggeren van het maalcircuit kwamen de oude peilschaal en een olielamp tevoorschijn, welke sindsdien in de molen worden bewaard). In december 2005 kreeg de molen een nieuwe buitenroede.
Optimaal was de situatie hiermee bepaald nog niet: de staartbalk (deel van een oude roede van de in 1944 beschadigde poldermolen te Schuddebeurs) werd slecht en ook de kap diende de nodige reparaties te ondergaan. In augustus 2009 volgde dan ook stilzetting. 

In november 2010 begon men met uitvoerig werk: korte en lange spruit, staartbalk en lange schoren werden vernieuwd, maar daarnaast gebeurde ook veel aan de kap. De roostervloer werd verstevigd, één deels verrot blokkeel aangestort in kunsthars, voorkeuvelens met windpeluw vernieuwd,vloer  kapzolder vernieuwd en nieuw riet. Verder werd een aantal kruipalen vervangen en tot slot een algehele molen teer- en verfbeurt.
In april 2012 was weer sprake van een maalvaardige molen (uiteraard in circuit).

Begin 2020 legde men een nieuwe binnenroede bij de molen: dit omdat de 50 jaar oude Derckx was uitgediend en vervangen moest worden.
Eind november 2020 zette men de molen stil, niet vanwege het vervangen van die roede, maar om veel meer: de molen was in de loop der jaren dusdanig scheef gaan staan, dat moest worden ingegrepen. De fundering moest onderhanden worden genomen. Op 25 november werden beide roeden gestreken en de staart verwijderd. 
Op 18 mei 2021 ging de kap eraf, waarna men overging tot het rechtzetten van het achtkant. Intussen werd in de werkplaats een geheel nieuwe kruivloer gemaakt. Op 15 juni 2021 ging de kap er weer op en stak men meteen ook de roeden. In het vroege najaar van 2021 was de molen gereed.

aanvullingen

toelichting naam

Deze molen wordt vernoemd naar de polder die hij kon bemalen.

foto's

foto's